یکی از مهاجران افغان مقیم تهران که سرپرستی خانواده پنجنفره اش را به عهده دارد، میگوید که چهار سال پیش بههدف یافتن کار وارد ایران شده است.
او میگوید که در هفتههای اخیر در کنار بدرفتاری پولیس، برخورد نادرست و خشونتآمیز برخی شهروندان ایرانی با مهاجران افغان نیز شدت یافته است.
او که بهدلیل حساسیت موضوع نخواست نامش در گزارش گرفته شود به شرط تغییر صدا به رادیو آزادی گفت که در کنار توهین، تحقیر و دشنام، موارد لتوکوب مهاجران افغان نیز افزایش یافته است.
وقتی لتوکوب شروع میشود دکانداران، رانندهگان، عابرین سرک همه به لتوکوب افغان شروع میکنند
"دو روز قبل من یک افغان را دیدم در تهران که حدود بیست نفر آمده و لت وکوب اش میکردند، وقتی لتوکوب شروع میشود دکانداران، رانندهگان، عابرین سرک همه به لت وکوب افغان شروع میکنند، در کنار بدرفتاری مهاجرین که درایران هستند شاید در این شب و روز امکان دارد حتی نان پیدا کرده نتوانند."
در همین حال، شماری از افغانهایی که بهتازگی از ایران به افغانستان بازگشتهاند، نیز از برخوردهای ناخوشایند و خاطرات تلخ خود یاد میکنند.
محمد فواد، یکی از باشندگان هرات که چهار روز پیش همراه با خانوادهاش از ایران به افغانستان برگشته، در مورد خشونت و رفتار نادرست شماری از شهروندان ایرانی در برابر مهاجران افغان به رادیو آزادی گفت: "بنام این که ما پولیس هستیم میآیند ، کارت و تفنگچه میکشند، میگویند ما پولیس هستیم بایومتریک میکنیم، افغانها را میبرند به (قیام دشت) پول، لباس همه چیزشان را میگیرند و به چاقو زده رها میکنند، شخصا حق مرا زیاد خوردند. صاحب خانه من یکصد میلیون تومان پول پیش پرداخت خانه مرا داد، یک صدو پنجاه میلیون دیگر مرا یک کاغذ خالی داد گفت برو دست ات خلاص هرجا میروی."
او که پس از پایان یافتن اعتبار برگه سرشماری اش از ترس بازداشت و اخراج، خودش به افغانستان برگشته است میگوید که مهاجران افغان تا رسیدن به مرز اسلام قلعه نیز با مشکلات زیاد روبهرومیشوند.
یکصد میلیون تومان پول پیش پرداخت خانه مرا داد، یک صدو پنجاه میلیون دیگر مرا یک کاغذ خالی داد گفت برو دست ات خلاص
به گفته این مهاجران، خشونت و بدرفتاری با مهاجران افغان در ایران پس از آن شدت گرفته که برخی مقامهای ایرانی، پس از درگیریهای ۱۲ روزه با اسرائیل، شماری از شهروندان افغان را به جاسوسی متهم کردند.
در پی این اتهامات، گزارشها و ویدیوهایی از برخوردهای خشن با مهاجران افغان، بهویژه لتوکوب و تحقیر آنان، از سوی کاربران در شبکههای اجتماعی از جمله اینستاگرام و ایکس (توییتر سابق) منتشر شده که واکنشهای گستردهای را در پی داشته است.
دراین حال شماری ازمدافعان حقوق بشر این رفتار توهین آمیز وبد رفتاری پولیس و شماری از مردم ایران در برابر مهاجران افغان را به شدت محکوم کرده و آن را درتضاد با قوانین حقوق بشری و کرامت انسانی میدانند.
صفیه عارفی یکی از این فعالان درمورد به رادیوآزادی گفت: "آزار و اذیت وشکنجه عمل ضد انسانی است کرامت انسانی پناهجویان پامال میشود که این برضد قواعد حقوق بشری است باید سازمان های حامی پناهجویان علیه دولت ومردم ایران موضع گیری های داشته باشند تا این که جلو این همه خشونتها و بدرفتاریها با مهاجران افغان گرفته شود."
این نگرانیها درحالی مطرح میشوند که مهلت تعین شده برای دارندگان برگه های سرشماری افغان در ایران روز یکشنبه ۱۵سرطان پایان یافت.
پیش از این هم، ایران روند اخراج مهاجران افغان از آن کشور را به طور بیسابقه شدت بخشیده است.
خبرگزاری فرانس پرس به نقل از سازمان بینالمللی مهاجرت (ایاوام) گفته است که از اول ماه جون تا ۵ جولای ۴۵۰ هزار تن از ایران به افغانستان بازگشتهاند.
این درحالیست که پس ازحاکمیت دوباره طالبان در نزدیک به چهارسال گذشته شماری از افغانها به دلایل آنچه که تهدیدات امنیتی و نبود فرُصتهای کاری خوانده به ایران رفتهاند.
نهادهای بینالمللی هشدار دادهاند که بازگشت مهاجران به افغانستان تحت حاکمیت طالبان، آنان را با فقر، کمبود خدمات اساسی و خطر پیگرد سیاسی روبهرو میسازد.