آنان در صحبت با رادیو آزادی گفتند که بیشتر مردم یا پول ندارند و یا هم نمیخواهند پولشان را در بانکها امانت بگذارند.
قبلاً مردم به بانکها مراجعه میکردند ولی به آنها پول نمیدادند.
یک باشندهٔ شهر کابل که قبلاً بهحیث معلم وظیفه اجرا میکرد، اما پس از بازگشت طالبان به قدرت بیکار شده است.
او که بهدلیل حساسیت موضوع نخواست نامش فاش شود، به رادیو آزادی گفت:
«قبلاً مردم به بانکها مراجعه میکردند ولی به آنها پول نمیدادند، حالا بانکها چه فایدهای دارند وقتی مردم برای نان شبوروزشان سرگرداناند.»
تا زمانیکه جهت حکومت مشخص نشود، بهنظر من مردم به بانکها مراجعه نمیکنند و پولشان را در حسابها نمیگذارند.
مالک یک شرکت خصوصی، باشندهٔ ولایت ننگرهار، که او هم نخواست بهدلیل حساسیت موضوع نامش در گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت: «تا زمانیکه جهت حکومت مشخص نشود، بهنظر من مردم به بانکها مراجعه نمیکنند و پولشان را در حسابها نمیگذارند. تعامل با بانک فقط برای کارمندان دولتی باقیمانده که معاششان از طریق این بانکها پرداخته میشود. بقیهٔ مردم یا سرمایهگذاران، تعاملشان با بانکها بسیار کم شده و بیشتر معاملات امروزه از طریق صرافیها انجام میشود.»
برخی دیگر از شهروندان افغانستان پیش از این به رادیو آزادی گفتهاند که اعتمادشان نسبتبه بانکها و خدمات بانکی کاهش یافته یا از بین رفته است.
این در حالیست که روز سهشنبه ۲۷ جوزا، تلویزیون ملی تحت کنترل طالبان در وبسایت خود بهنقل از نور احمد آغا، رئیس عمومی «د افغانستان بانک» تحت کنترل حکومت طالبان، نوشته که میزان برداشت از حسابهای بانکی نسبت به گذشته افزایش یافته است.
بر اساس این گزارش، دارندگان حسابهای افغانی اکنون میتوانند در هفته ۳۵۰ هزار افغانی و در ماه تا یکمیلیون افغانی برداشت کنند و از حسابهای دالری نیز اجازهٔ برداشت هفتگی ۵ هزار و ماهانه تا ۱۵ هزار دالر داده شده است، همچنین ۲۰ درصد برداشت از حسابهای تجارتی جواز داده شده است.
این در حالیست که پیشتر این مبالغ کمتر بود و پس از بازگشت طالبان به قدرت در اگست ۲۰۲۱، هزاران نفر برای برداشت پولشان به بانکها هجوم بردند، اما برای جلوگیری از خالیشدن بانکها، محدودیتهایی در برداشت پول وضع شد. در آغاز، هیچکس نمیتوانست بیش از ۲۰۰ دالر در هفته برداشت کند. بعداً این میزان به ۳۰ هزار افغانی (۴۰۰ دالر) در هفته و سپس به ۶۰۰ دالر و نهایتاً به ۱۰۰۰ دالر افزایش یافت.
در ماه اسد ۱۴۰۳، بانک مرکزی تحت کنترل طالبان اعلام کرد که دارندگان حساب انفرادی میتوانند بهجای ۷۰ هزار، در هفته تا ۱۵۰ هزار و در ماه تا ۵۰۰ هزار افغانی برداشت کنند.
بشر دودیال، یکی از کارشناسان امور اقتصادی، میگوید که داراییهای مردم در بانکها اکنون یا وجود ندارد یا بسیار کم است و بیشتر آنها قبلاً برداشت شدهاند.
بهگفتهٔ او، این موضوع برای اقتصاد افغانستان نگرانکننده است.
او به رادیو آزادی گفت: «در بانکها دیگر آن سرمایهها وجود ندارد، حالا هرچقدر هم که اعلام شود، چیزی نمانده است. حتی آن مبالغ کمی هم که قبلاً اجازهٔ برداشت داده میشد، مردم برداشت کردهاند. تنها بهاندازهای که اکنون اجازه داده شده، شاید باقیمانده باشد.»
آقای دودیال تأکید کرد که حالا که نزدیکبه چهار سال از حاکمیت طالبان میگذرد، نگرانی دربارهٔ برداشت پول نباید وجود داشته باشد و برای جلب دوبارهٔ اعتماد مردم باید اقدامات بیشتری انجام شود تا مردم تشویق شوند پولهای خود را دوباره به بانکها بسپارند.
بهگفتهٔ او، این سرمایهها در گردش قرار میگیرند و نقش مهمی در بهبود اقتصاد افغانستان دارند.