هیئت‌های روسی و اوکراینی پس از سه سال برای اولین مذاکرات مستقیم صلح وارد ترکیه شده‌اند.
این هیئت‌ها شامل مقامات تکنوکرات سطح پایین از هر دو کشور هستند، زیرا ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در این مذاکرات شرکت نکرد.
قرار است دو طرف امروز (پنجشنبه) در استانبول پشت درهای بسته مذاکراتی داشته باشند.
درحالی که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه از شرکت در مذاکرات خودداری کرده است، ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، وارد انقره شده است.
ما پس از گفت‌وگو با اردوغان تصمیم خواهیم گرفت که چه کاری انجام دهیم و چه گام‌هایی برداریم.
زلنسکی با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه دیدار خواهد کرد، اما در مذاکرات صلح استانبول شرکت نخواهد کرد.
زلنسکی به خبرنگاران گفت: "ما پس از گفت‌وگو با اردوغان تصمیم خواهیم گرفت که چه کاری انجام دهیم و چه گام‌هایی برداریم. فکر می‌کنم چند ساعت برای صحبت‌های مهم وقت خواهیم داشت و تصمیمات بسیار مهمی خواهیم گرفت."
او افزود: "ما باید بدانیم که هیئت روسی در چه سطحی است، چه اختیاراتی دارد و آیا آنها قادر به تصمیم‌گیری مستقل هستند یا خیر، زیرا همه ما می‌دانیم چه کسی در روسیه تصمیم می‌گیرد."
زلنسکی هیئت روسی را "نمایشی" خواند.
زلنسکی پیش از این پوتین را به چالش کشیده بود تا مستقیماً در ترکیه برای مذاکره دیدار کند، اما عدم دیدار بین روسای جمهور روسیه و اوکراین، امیدها را برای مذاکرات استانبول برای حل این درگیری که بزرگترین درگیری اروپا از زمان جنگ جهانی دوم محسوب می‌شود، کاهش داده است.
انتظارات از شرکت دونالد ترمپ، رئیس جمهور امریکا در این مذاکرات زمانی به پایان رسید که کرملین در ۱۴ می اعلام کرد پوتین دستوری را برای شرکت چهار مذاکره‌کننده و چهار کارشناس دیگر در این مذاکرات امضا کرده است.
ترمپ که در چارچوب سفر چهار روزۀ خود به شرق‌میانه در منطقه بسر می‌برد، گفته بود که اگر او می‌رفت، شاید پوتین در مذاکرات شرکت می‌کرد.
ترمپ در ۱۴ می در جریان سفری از عربستان سعودی به قطر گفت: "نمی‌دانم اگر من آنجا نیستم، پوتین آنجا خواهد بود یا نه. می‌دانم که او می‌خواهد من آنجا باشم، و اگر بتوانیم جنگ را پایان دهیم، من آن را در نظر خواهم گرفت."
طبق گزارش رسانه‌های امریکایی، انتظار می‌رود استیو ویتکاف و کیت کلوگ، نمایندگان امریکا هم در استانبول باشند.
کرملین اعلام کرد الکساندر فومین، معاون وزیر دفاع که پس از تهاجم تمام عیار مسکو در سال ۲۰۲۲ در مذاکرات حضور داشت، بخشی از این هیئت است.
هیئت روسی به ریاست ولادیمیر مدینسکی، معاون پوتین که سه سال پیش نیز در این مذاکرات شرکت کرده بود، در این مذاکرات حضور دارد.
مدینسکی مدافع ادعاهای تاریخی مالکیت روسیه بر بخش‌های بزرگی از اوکراین محسوب می‌شود، اگرچه مورخان مستقل موضع ملی‌گرایانۀ او را زیر سوال برده‌اند.
ایگور کوستیوکوف، رئیس اطلاعات نظامی روسیه، نیز در این هیئت حضور دارد.
مذاکرات بین اوکراین و روسیه در مارچ ۲۰۲۲ در بلاروس و ترکیه برگزار شد، اما بعداً بدون نتیجه پایان یافت.
زلنسکی گفته بود که فقط خواهان گفت‌وگوی مستقیم با پوتین است، نه با دیگر مقامات روسیه.
پوتین هم پیشنهاد مذاکرات مستقیم "بدون هیچ پیش‌شرطی" را داده بود.
آیا امکان موفقیت مذاکرات صلح وجود دارد؟
پیش از این تردیدهایی در مورد موفقیت مذاکرات وجود داشت، اما غیبت ترمپ و پوتین تردیدها را بیشتر ساخته است.
لیناس لینکویسیوس، سفیر لیتوانیا در سوئدن، به بخش اوکراین رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی گفت که امید به موفقیت وجود دارد، اما نقاط شروع بسیار متفاوت هستند.
او افزود: "اینجا هیچ صحبتی از منافع اوکراین یا مسئولیت‌های روسیه نمی‌شود. شما نمی‌توانید تمام جنایاتی را که این کشور و رهبرش مرتکب شده اند، فراموش کنید.
او گفت که روسیه فقط در بارۀ ریشه‌های جنگ صحبت خواهد کرد و برای آماده شدن جهت عملیات نظامی برای تابستان به زمان نیاز خواهد داشت.
ناتالیا شاوشوکووا، تحلیلگر مستقل روس گفت پوتین فقط به دیدار با ترمپ علاقه‌مند است.
اندری یرماک، رئیس دفتر رئیس جمهور اوکراین به روزنامۀ لوماند گفت: "غیبت پوتین نشان می‌دهد که مسکو صلح نمی‌خواهد و برای مذاکرات جدی آماده نیست."
اندری سیبیها، وزیر امور خارجۀ اوکراین، در تاریخ ۱۴ می در نشست غیررسمی وزرای امور خارجه ناتو در انتالیای ترکیه، به ریاست مارک روته، دبیرکل ناتو، شرکت کرد.
او همچنین با مارکو روبیو، وزیر امور خارجۀ امریکا، دیدار کرد. وزیر خارجۀ اوکراین گفت که او و روبیو در مورد تلاش‌های صلح بحث کردند و دیدگاه خود را برای مراحل بعدی به اشتراک گذاشتند.
