اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان، امضای توافقنامه‌های سه‌جانبه منطقه‌ای را به سود کشور ارزیابی می‌کند

خان‌جان الکوزی یکی از اعضای هیئت مدیره این اتاق، از این پیشرفت‌ها استقبال می‌کند، اما می‌گوید که اگر چنین توافقاتی صورت نگیرد، توسعه روابط در این زمینه‌ها دشوار خواهد بود: "امیدوارم توافقات منطقه‌ای صورت بگیرد، زیرا وقتی به قزاقستان می‌رویم یا باید از ازبکستان عبور کنیم یا از ترکمنستان، بنابر این اگر توافق سه جانبه وجود نداشته باشد، به نوعی مشکل خواهد بود."

این اظهارات در حالی بیان می‌شود که سریک ژومانگارین معاون صدراعظم قزاقستان اخیراً با ملا حمیدالله آخندزاده سرپرست وزارت حمل‌ونقل و هوانوردی حکومت طالبان دیدار و بر توسعه روابط تجاری، ترانزیتی و ترانسپورتی میان دو کشور تأکید کرده‌است.

بر اساس گزارش خبرگزاری باختر تحت کنترل طالبان، در این نشست که به تاریخ ۲۳ اپریل برگزار شد در مورد صدور ویزه برای راننده‌گان افغان بحث شد و آقای ژومانگارین گفت که دهلیز هوایی بین دو کشور نیز به زودی فعال خواهد شد.

قابل یادآوری‌ست که پیش از این نیز خبر امضای ۲۰ قرارداد به ارزش ۱۲۰ میلیون دالر میان سکتور خصوصی افغانستان و قزاقستان منتشر شده بود.

این هیئت قزاقی به تاریخ ۲۱ اپریل به کابل سفر کرد.

بیشتر در این باره:

ملا عبدالغنی برادر درکابل با معاون صدراعظم قزاقستان دیدار کرد

در عین حال، اقتصادانان از جمله پوهاند محمد بشیر دودیال استاد پیشین پوهنتون کابل می‌گوید که قزاقستان از افغانستان دور است، این کشور ممکن است قراردادهای مشترکی با ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان و سایرین داشته باشد که از نظر ترانزیت، گمرکات و تعرفه تسهیلاتی را برای‌شان فراهم کند، اما از آنجایی‌که افغانستان در آن شامل نیست، ممکن است به گونه‌ی دیگر با آن تعامل صورت گیرد.

آقای دودیال پیشنهاد می‌کند که به جای چنین توافقاتی که به گفته او برای افغانستان فقط یک جنبه‌ی تبلیغاتی دارد و منافع آن بیشتر به دیگران می‌رسد، سرمایه‌گذاری تجاری باید به سرمایه صنعتی تبدیل شود: "ما باید سرمایه تجاری خود را به سرمایه صنعتی تبدیل کنیم، زمانی‌که به این تجارتی‌که فعلاً وجود دارد کاملاً پشت کنیم، اقتصاد بهبود می‌یابد، در قراردادهای دیگر فریب خورده ایم، فقط جنبه‌ای تبلیغاتی دارد، ما مواد خام زیادی داریم و این مواد باید پروسس شود، در این صورت اقتصاد بهبود می‌یابد و بی‌کاری نیز از بین می‌رود."

او می‌گوید، اگر مبالغه نشود، افغانستان در حال حاضر ۸۰ درصد واردات دارد و تنها ۲۰ درصد صادرات که این کسر تجاری است و ما در ضرر هستیم.

او گفت در حالی‌که تولیدات مشابه در افغانستان موجود است.

آقای دودیال همچنین دهلیز هوایی را بیشتر به نفع قزاقستان می‌داند، زیرا به گفته وی آن‌ها امکانات لازم را دارند.

عبدالسلام جواد سخنگوی وزارت تجارت و صنعت حکومت طالبان به رسانه‌ها گفت که تجارت افغانستان با قزاقستان در ۱۱ ماه اول سال ۱۴۰۳ به ۴۳۰ میلیون دالر رسیده که ۴۵ میلیون دالر آن صادرات و ۳۵۸ میلیون دالر واردات بوده است.

شایان ذکر است که حکومت طالبان همواره تلاش کرده تا از طریق روابط اقتصادی با کشورهای مختلف به ویژه کشورهای همسایه و منطقه، تعامل، روابط سیاسی و دیپلماتیک بیشتری برقرار کند، اما تا کنون هیچ کشوری آن‌ها را به رسمیت نشناخته است.

برخی از کشورها از جمله قزاقستان، چین و روسیه دیپلماتیک‌های آن‌ها را پذیرفته و نماینده‌گان خود را نیز به افغانستان فرستاده اند، اما آن‌ها این را به معنی به رسمیت شناختن طالبان نمی‌دانند.

زیرا جامعه جهانی از طالبان می‌خواهد که روابط خود را با گروه‌های تروریستی قطع کند، حکومتی فراگیر تشکیل دهد و حقوق بشر به ویژه حقوق زنان را تأمین کند.

هرچند طالبان بارها ادعا کرده که هیچ ارتباطی با گروه‌های تروریستی ندارند، حکومت آن‌ها همه شمول است و از حقوق همه شهروندان افغانستان به شمول زنان در چهارچوب شریعت اسلامی حمایت کرده‌اند، اما این ادعا قابل قبول جهانیان نیست.