دونالد ترمپ، رئیسجمهور ایالاتمتحده اعلام کرد که کشورش در حال اجرای گفتوگوهای مستقیم با ایران است و تأکید کرد که نباید اجازه داد جمهوری اسلامی ایران به سلاح هستهای دست پیدا کند.
آقای ترمپ در صحبت با خبرنگاران در دفتر بیضی قصر سفید گفت که این مذاکرات در ۱۲ اپریل ادامه خواهد یافت، اما او جزئیات بیشتر ارائه نکرد.
ایران در هفتههای گذشته بر اجرای مذاکرات غیرمستقیم با ایالاتمتحده تأکید داشته و گفته است تا زمانیکه کمپین «فشار حداکثری» دونالد ترمپ علیه تهران ادامه داشته باشد، به گفتوگوی مستقیم با ایالاتمتحده حاضر نخواهد بود.
ترمپ در یک کنفرانس خبری مشترک با بنیامین نتانیاهو، صدراعظم اسرائیل در ۷ اپریل گفت: «ما گفتوگوهای مستقیم با ایران داریم و این مذاکرات آغاز شده است. مذاکرات روز شنبه ادامه خواهد داشت. ملاقات بسیار بزرگی داریم و خواهیم دید چه اتفاقی میافتد. فکر میکنم همه موافقاند که رسیدن به یک توافق، بهتر است.»
او افزود این مذاکرات «در سطح بسیار بالا، تقریباً بالاترین سطح» انجام میشود و تأکید کرد که هیچ میانجی دخیل نیست.»
رئیسجمهور ترمپ گفت: «اگر مذاکرات با ایران موفقانه انجام نشود، فکر میکنم ایران با خطر بزرگی روبهرو خواهد شد.»
نتانیاهو نیز از توافقی شبیه به مدل لیبیا با ایران حمایت کرد. اشارهٔ او به توافق سال ۲۰۰۳ بود که بر اساس آن لیبیا پذیرفت برنامههای سلاحهای کشتار جمعی خود را لغو کند.
اما ایران تأکید دارد که برنامهٔ هستهایاش برای اهداف غیرنظامی است و پیشازاین، این کشور احتمال توافق شبیه به مدل لیبیا را رد کرده است.
ترمپ گفت که توافق جدید با ایران میتواند «متفاوت و شاید بسیار قویتر» از توافق هستهای ۲۰۱۵ باشد که او در دوران نخست ریاستجمهوریاش، آمریکا را از آن بیرون کرد.
پس از خروج از توافق در سال ۲۰۱۸، ترمپ تحریمهایی را که طبق توافق لغو شده بودند، دوباره بر ایران وضع کرد.
ایران نیز در عکسالعمل، برنامهٔ هستهایاش را سرعت بخشید.
این کشور اکنون یورانیوم با خلوص ۶۰ درصد غنیسازی میکند، که نزدیک به درجهٔ تسلیحاتی تلقی میشود.
توافق ۲۰۱۵ که بهطور رسمی با عنوان «برنامهٔ جامع اقدام مشترک» یا «برجام» شناخته میشود، حاوی مکانیزم موسوم به «بازگشت خودکار تحریمها» است که امکان بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل را فراهم میسازد.
اما پس از بهسررسیدن توافق در ماه اکتوبر، قدرتهای جهان دیگر توان فعالسازی این مکانیزم را نخواهند داشت.
ترمپ تهدید کرده که اگر توافقی دربارهٔ برنامهٔ هستهای ایران حاصل نشود، ممکن است این کشور را بمباران کند.
در واکنش، ایران هشدار داده در صورت هرگونه تجاوز، «پاسخ قوی» خواهد داد و گفته که اگر بالایش حمله شود، ممکن است بمب بسازد.
موضع واشنگتن دربارهٔ اینکه آیا هدفش محدودسازی غنیسازی یورانیوم ایران است یا انحلال کامل برنامهٔ هستهای تهران، هنوز کاملاً روشن نیست.
واکنش ایران
چند پس از این اعلام دونالد ترمپ، عباس عراقچی وزیر خارجهٔ ایران امروز سهشنبه اعلام کرد که ایران و ایالات متحده روز شنبه در عمان گفتوگوهای «غیرمستقیم در سطح بالا» برگزار خواهند کرد.
عباس عراقچی در شبکه ایکس نوشت: «ایران و ایالات متحده روز شنبه در عمان برای گفتوگوهای غیرمستقیم در سطح بالا دیدار خواهند کرد. این هم فرصت است و هم آزمون. توپ در زمین امریکاست.»
پیش از این، نور نیوز، وبسایت وابسته به علی شمخانی، مشاور ارشد رهبر جمهوری اسلامی، سخنان ترمپ را «تلاش حسابشده برای شکلدادن افکار عمومی» توصیف کرد.
به نوشتهٔ این وبسایت، هدف ترمپ آن است تا نشان دهد که ایالاتمتحده بهعنوان طرف دارای ابتکار دیپلماتیک است و ایران هم مخالف گفتوگو.