این شورا در اعلامیه‌ای که روز چهارشنبه، ۳ ماه دلو منتشر کرده، وضعیت مهاجرین افغان در کشورهای همسایهٔ افغانستان را متشنج و ناامیدکننده توصیف کرده‌است.
در اعلامیهٔ این شورا آمده که مهاجرین افغان به‌دلیل بازگشت اجباری از کشورهای همسایه، با چالش‌ها و آزمون‌های بزرگی چون بی‌کاری، گرسنگی و نقض حقوق بشر روبه‌رو هستند.
شورای پناهنده‌گان ناروی می‌گوید که افغانستان به‌دلیل دهه‌ها درگیری، وضعیت اقتصادی شکننده و شوک‌های غیرمنتظرۀ تغییرات اقلیمی، برای پذیرش میلیون‌ها مهاجر افغان که در ماه‌های آینده با اخراج روبه‌رو هستند، آماده نیست.
در اعلامیهٔ شورای پناهنده‌گان ناروی به‌نقل از یان ایگلند، رئیس این شورا، آمده که وی با مقامات طالبان در مورد حمایت از مهاجران بازگشت‌کنندهٔ افغان نیز صحبت کرده‌است.
وزارت مهاجرین و عودت‌کننده‌گان حکومت طالبان نیز روز گذشته در صفحهٔ اکس «تویتر سابق» خود نوشته که سرپرست این وزارت با رئیس شورای پناهنده‌گان ناروی دیدار کرده‌است.
در حال حاضر، بیشتر مهاجرین افغان در کشورهای همسایهٔ افغانستان، ایران و پاکستان، زنده‌گی می‌کنند.
پولیس افراد زیادی را دستگیر و به افغانستان اخراج کرده‌است.
برخی از این مهاجرین می‌گویند که در این اواخر با چالش‌های زیادی روبه‌رو هستند.
عباس، یک مهاجر افغان مقیم اسلام‌آباد، در این مورد به رادیو آزادی گفت: "من در یک نانوایی در اسلام‌آباد کار می‌کنم. امروز پولیس افراد زیادی را دستگیر کرده و به افغانستان اخراج کرده‌است. ما و همهٔ مهاجرین دیگر می‌ترسیم که ما را به آن‌جا بفرستند، زیرا آن‌جا نیز امکاناتی وجود ندارد که ما به زنده‌گی خود ادامه دهیم."
نجیب‌الله شهریار، یک مهاجر افغان مقیم ایران، نیز نگرانی‌های مشابهی را مطرح کرده و به رادیو آزادی گفت: "ما سه سال است که در ایران پناهنده هستیم، نمی‌توانیم به افغانستان برگردیم. این‌جا از هر طرف با مشکلات مواجه هستیم؛ تجارت کرده نمی‌توانیم، پولیس هم ما را شکنجه می‌کند. وضعیت ما تقریباً همین‌طور است. به جامعهٔ بین‌المللی متوسل می‌شویم که توجه خاص به مهاجرین افغان صورت گیرد."
مهاجرین بازگشتهٔ افغان نیز حال و روز خوبی ندارند.
سید محمد که دو ماه قبل از ایران به کشورش برگشته، نیز به رادیو آزادی گفت: "وقتی‌که در ایران بودم، پول به خانه می‌فرستادم و روزگار را تأمین می‌کردیم. حالا که دو ماه می‌شود این‌جا هستم، هیچ کار پیدا نمی‌شود. وقتی به بازار بروم، کار پیدا نمی‌شود. راست بگویم، من کاملاً خود را گم کرده‌ام."
شورای پناهنده‌گان ناروی همچنان به محدودیت‌های وضع‌شده علیه زنان و دختران در افغانستان نیز اشاره کرده‌است.
این شورا گفته که به‌دلیل ادامهٔ ممنوعیت بر دورهٔ متوسطهٔ مکاتب از سوی طالبان، یک‌ونیم میلیون دختر از آموزش محروم شده‌اند.
یان ایگلند، رئیس این شورا، از پیامدهای ناگوار وضع محدودیت بر زنان و دختران افغان هشدار داده و بر نیاز تعامل با طالبان برای بهبود وضعیت و اعادۀ حقوق بشری دختران و زنان افغان تأکید کرده‌است.
شورای پناهنده‌گان ناروی و مهاجرین افغان در حالی این اظهارات را مطرح می‌کنند که به‌تازه‌گی ایران و پاکستان روند بازگرداندن مهاجرین افغان از این کشورها را افزایش داده‌اند.
بر اساس آمار تازهٔ سازمان بین‌المللی مهاجرت، در سه ماه اخیر سال ۲۰۲۴، نزدیک به یک میلیون پناه‌جوی افغان از ایران و پاکستان به افغانستان برگشتند، اما در همین مدت، بیش از ۷۴۰ هزار تن نیز افغانستان را ترک کرده‌اند.
سه روز پیش، رئیس شورای پناهنده‌گان ناروی در سفرش به ولایت هرات افغانستان از جامعهٔ جهانی انتقاد کرد که بحران وخیم بشری افغانستان را نادیده گرفته‌است.