این سازمان در گزارشی که روز جمعه، ۶ جدی نشر کرده گفته است که ۱۰۸ هزار و ۴۳۸ مورد تازۀ این بیماری تنها در ماه نوامبر سال روان در افغانستان به ثبت رسیده است.
دبلیو اچ او میگوید که هرچند بیماری عفونتهای حاد تنفسی در ماه نوامبر نسبت به ماه اکتوبر ۱.۳ درصد کاهش یافته، اما میزان مرگومیر ناشی از آن ۰.۲ درصد بوده است.
به گفتۀ این سازمان، این بیماری در سال ۲۰۲۴ در افغانستان ۱.۲۲ میلیون تن را مبتلا کرده و جان ۲ هزار و ۷۷۱ نفر دیگر را گرفته است.
با این حال، برخی از افزاد مبتلا به بیماری عفونتهای حاد تنفسی میگویند، علت ابتلا به این بیماریشان ارثی و یا آلودهگی هوا بوده است.
نفس تنگی دارم، در زمستان بسیار زیاد میشود، آلودگی هوا زیاد میشود، نفسم قید میشود
منیرهٔ ۶۰ ساله، باشندهٔ کابل به رادیو آزادی میگوید، با فرا رسیدن زمستان و آلودگی هوا بیماری او تشدید میشود.
او گفت: "نفس تنگی دارم، در زمستان بسیار زیاد میشود، آلودگی هوا زیاد میشود، نفسم قید میشود، سردرد و جان دردی دارم، اگر آلهٔ تنفسی استفاده نکنم هیچ تاقتم نمیشود، هوای کابل بسیار خراب است، دود، غبار و خاک زیاد است."
بنیامین ۱۲ ساله، باشندهٔ ولایت پروان که دو روز پیش به خاطر بیماریاش به داکتر مراجعه کرده، به رادیو آزادی گفت، او دچار بیماری تنفسی است و داکتران علت تشدید آن را آلودگی هوا عنوان میکنند:
بنیامین میگوید: "وقتی این بیماری سرم میآید، نفسم قید قید میشود، شب هم بسیار نفسم قید میشود، پیش داکتر رفتم داکتر گفت بیماری من به نام آسم است، گفت باید از گرد و خاک و شمال زیاد خود را نگهداری کنی، ماسک استفاده کن، چربی و تندی نخور و عکسی که از سینهام گرفت گفت رگهای که در سینهام است تنگ است."
عبدالواسع، باشندهٔ ولایت کابل میگوید که بیماری تنفسی از مادرش به او و از او به کودک سه سالهاش به میراث رسیده است که با سردی هوا شدت آن بیشتر میشود:
او به رادیو آزادی گفت: "والدهٔ من همین قسم بود که نفساش تنگ میشد، همین سلسله به من ماند و از من به طفلکم رسیده که همین قسم نفساش قید میشود، وقتی که هوا سرد میشود، آلودگی هوا زیاد میشود، همین مشکل برایش پیدا میشود و مجبور هستیم او را به شفاخانه انتقال بدهیم و آکسیجن برایش بدهیم."
علت عمدهٔ بیماریها آلودگی هوا و قیمت بودن مواد سوخت در افغانستان و سوزندان مواد پلاستیک به جای آن است که سبب این بیماری میشود
با این حال داکتر متین صافی، متخصص داخله نیز آلودگی هوا و گرد و خاک را از علت افزایش بیماریهای تنفسی در افغانستان میداند.
او در مورد راههای پیشگیری از این بیماریها به رادیو آزادی میگوید: "علت عمدهٔ بیماریها آلودگی هوا و قیمت بودن مواد سوخت در افغانستان و سوزندان مواد پلاستیک به جای آن است که سبب این بیماری میشود، راه پیشگیری آن لباس گرم، برای گرم کردن خانه پیش از پیش آمادگی بگیرند، از میوههای فصلی و ترکاری برای مقاومت وجود استفاده کنند و از استفادهٔ دخانیات خودداری کنند."
این درحالیست که سازمان جهانی صحت در گزارش خود بر نیاز به مدیریت مداوم واقعات بیماریهای تنفسی، بهبود دسترسی به مراقبتهای صحی و بر نیاز به واکسین و سایر استراتژیهای پیشگیرانه تأکید میکند.
شرافت زمان سخنگوی وزارت صحت عامۀ حکومت طالبان در این مورد به پرسشهای رادیو آزادی پاسخ نداد، اما این وزارت همواره از تلاشها برای بهبود بخشهای مختلف صحی سخن زده و مدعی شده که سیستم صحی افغانستان در حال بهتر شدن است.
اما پیش از این سازمان جهانی صحت با ابراز نگرانی از کمبود بودجه در بخش صحت در افغانستان گفته بود که پس از حاکمیت دوبارهٔ طالبان، خدمات صحی و درمانی در این کشور ضعیف شده است.