دبلیو اچ او روز دوشنبه با نشر گزارشی گفته که این بحران همچنان موجب بروز چالش‌های گسترده‌ای در بخش سلامت روانی از جمله اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه شده است.
در ادامه آمده که در پاسخ به آن، سازمان جهانی صحت و دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد «یو ان او دی سی» اقدامات گسترده، حمایت از بهبودی و اقدامات درمانی را برای افراد مبتلا به اختلالات مصرف مواد به‌منظور ادغام مجدد آن‌ها با خانواده و جوامع راه‌اندازی کرده‌اند.
گزارش افزوده که نماینده‌های «دبلیو اچ او» و «یو ان او دی سی» دو روز قبل با رزا اوتونبایوا، نماینده ویژه سازمان ملل متحد برای افغانستان برای افغانستان از مرکز درمان و بازپروری مواد مخدر زنان و کودکان در کابل که از سوی اتحادیه اروپا تمویل مالی می‌شود، دیدن کرده‌اند.
گفته شده که این مرکز در سال ۲۰۲۴ میلادی حدود ۶۴۰ زن و کودک معتاد را تحت درمان قرار داده که ۶۰۲ نفر را پس از درمان مرخص کرده و برای ۹۰۰ تن دیگر پیگیری‌های پس از درمان را انجام داده است.
روایت‌های معتادان مواد مخدر
فقر بود، غربت بود و اینکه عاشقی بود. عمر ما را تباه و برباد کرد.
شماری از افراد معتاد به مواد مخدر در صحبت با رادیو آزادی گفتند که در تلاش نجات از اعتیادند، اما عوامل عمده گرفتاری‌شان به اعتیاد را فقر و بیکاری بیان می‌کنند.
امان، باشنده ولایت ننگرهار، جوان ۲۶ ساله‌ای می‌گوید که نزدیک به ۱۰ سال می‌شود که از مواد مخدر استفاده می‌کند.
« فقر بود، غربت بود و اینکه عاشقی بود. عمر ما را تباه و برباد کرد. خدا مهربان است که یک روز از این (اعتیاد) رهایی یابم.»
نورالرحمن هدایتی که بیش از ۱۹ سال معتاد به مواد مخدر بود و پس از ترک آن حالا به‌عنوان مشاور در بخش تداوی معتادین در یکی از مراکز تداوی معتادین در حوزه غرب فعالیت دارد، در صحبت با رادیو آزادی از افزایش روی‌آوردن جوانان و نوجوانان به علت بیکاری به اعتیاد سخن گفت.
همه به اثر بیکاری فعلاً به مواد مخدر رجوع می‌کنند
«طبقه جوان و نوجوان، همه به اثر بیکاری فعلاً به مواد مخدر رجوع می‌کنند.»
یک داکتر موظف در یکی از مراکز ترک اعتیاد در افغانستان که بنابر حساسیت موضوع نخواست نامش افشا شود، مراحل تداوی، آموزش حرفه و مشاوره‌دهی افراد معتاد را این گونه شرح داد:
«در هفته اول که ما برای فالوآپ [پیگیری] می‌رویم، این را می‌بینیم که آیا پس همانجا رفته، مشاورت‌های انفرادی، گروهی و فامیلی داریم. زیادتر کسانی که همسرشان همراه‌شان مواد استفاده می‌کند، به آنان مشاوره فامیلی یا گروهی ارائه می‌دهیم. در فالوآپ ما موضوعاتی داریم که مکمل یک تقسیم اوقات برای‌شان ساخته می‌شود. مثلاً کدام هنر را ما برای این‌ها دیدیم که این‌ها رشد می‌کنند. باز همراه کدام سرویس پرووایدر گپ می‌زنیم.»
حکومت طالبان همواره از تلاش‌ها برای درمان معتادان و فعال ساختن مراکز تداوی معتادان به مواد مخدر سخن زده است.
یک و نیم سال قبل، اما سازمان ملل متحد در چارچوب استراتژی این سازمان که از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ میلادی برای افغانستان طرح شده، گفت که با وجود نشر گزارش‌ها در رابطه به کاهش کشت کوکنار، تعداد معتادان مواد مخدر در این کشور در حال افزایش است.
در ادامه آمده که از میان بیش از سه میلیون معتاد مواد مخدر در افغانستان، تنها سی هزار تن به امکانات تداوی ترک اعتیاد دسترسی دارند.