شکایت شهروندا افغان از تماشای اجباری محکمه صحرایی طالبان

شهروندان افغان میگویند طالبان مردم را مجبور می‌کند کار خود را ترک کرده و بدون گوشی هوشمند به دیدن محکمه صحرایی (شلاق زدن) طالبان بیایند.

"باور کنید که پس از دیدن شلاق زدن‌ها، من به بیماری قلبی رو به رو شدم، اصلا در یک هفته اول خواب نداشتم و باید دوای خواب می‌گرفتم حتی نان نمی توانستم بخورم."

این مرد که به دلایل امنیتی و حساسیت موضوع نمی‌خواهد نامش گرفته شود روایت می‌کند که چگونه طالبان مردم را به‌ اجبار وادار به تماشای این مجازات‌ می‌کنند.

"چشم دید خودم را با شما شریک می‌کنم، اعضای یک کمیته که از سوی ریاست اطلاعات و فرهنگ اینها (طالبان) تعیین می‌شده باشند، به بازار می‌گردند و یا هم به مسجد می‌آیند و می‌گویند که یک نفر یا چندین نفر را شلاق می‌زنند، می‌گویند که شما بدون تلیفون‌های تان بیاید و یا هم در بازار‌ها می‌گردند و می‌گویند که دکان‌های تان را ببندید، کار‌های تان را متوقف کنید و بیایید، به زور مردم را وادار می‌کنند که برای دیدن مجازات بروند."

بیشتر در این باره:

طالبان ۲۵ نفر را در سه ولایت مختلف افغانستان شلاق زدند

او از یکی از صحنه‌های شلاق زدن چنین قصه می‌کند.
"نفرهای امر به معروف، ریاست اطلاعات فرهنگ و استخبارات طالبان در محل رویداد حضور می‌داشته باشند، مردمی که تلیفون بزرگ (هوشمند) دارند، تلیفون‌های شان از نزد شان گرفته می‌شود و سپس اجازه ورود به محل رویداد داده می شود، وقتی شلاق زده می‌شود نفر را روی لچ مجازات می‌کنند و در وقت بیرون رفتن همه مردم آن نفر را می‌بینند که کی است و هویت او پنهان نمی ماند."

طالبان با برگشت به قدرت در افغانستان در بیش از سه سال گذشته، شلاق زدن‌های علنی را در نقاط مختلف افغانستان از سر گرفتند که در این اواخر افزایش چشمگیری یافته است.

طالبان مردم را به چه اتهام یا جرمی شلاق می‌زنند؟
در تازه ترین مورد، طالبان روز چهارشنبه ۶ نومبر ۲۵ نفر را در سه ولایت افغانستان از جمله ۲۲ تن را در جوزجان شلاق زدند.

در این جمع بیش از ده زن هم شامل بودند.
این افراد به گفته ستره محکمه طالبان بنابر اتهامات مختلف از جمله آنچه از سوی این محکمه زنا، سرقت و فروش شراب خوانده شده است، شلاق زده شده اند.

براساس گزارش سه ماهه ملل متحد که از جولای تا سپتمبر امسال را پوشش می‌دهد، طالبان در این مدت ۱۱۱ نفر شامل ۹۵ مرد، ۱۵ زن و یک دختر را در افغانستان شلاق زده اند.

تلاش کردیم با خود افرادی که از سوی طالبان در بیش از سه سال گذشته شلاق زده شده اند، گفتگو کنیم اما کسی حاضر به گفتگو در این مورد نشد.

اما این مجازات علنی بر مردم چه تاثیری دارند؟

صفا حسنی داکتر روانشناس افغان در جرمنی می‌گوید که مجازات علنی نه تنها بر روح و روان کسی که به گونه مستقیم از آن متضرر می‌شود صدمه وارد می‌کند بلکه تاثیر عمیق بر کسانی که مجازات را مشاهده می‌کنند هم دارد.

"مجازات در محضر عام تاثیرات بسیار منفی بالای روح و روان مردم و بالای اشخاصی که بیننده چنین رویدادی باشند، دارد، برخورد شان را تغییر می‌دهد، پرخاشگر می‌شوند و به سوی انزوا و افسردگی می‌روند."

داکتر صفا در مورد تاثیرات دراز مدت تماشای مجازات طالبان در محضر عام می‌گوید:

" در دراز مدت تاثیرش این است که اگر مادری شلاق زدن‌ها را می‌بیند حتی زمانی که کودکش به دنیا می‌آید این رویداد بالای کودکش تاثیر به جای مانده است و اگر پدری دیده است تاثیر این رویداد بالای همه خانواده اش می‌باشد و حالت روانی خانواده را برهم می‌زند."

جرمی لورانس سخنگوی اداره حقوق بشر ملل متحد در جون امسال گفت که او از استفاده گسترده و دوامدار مجازات بدنی در افغانستان عمیقا ناراحت شده است.

او در اشاره به رویداد چهارم جون امسال که طالبان گروه ۶۳ نفری از زنان و مردان را به اتهامات مختلف در یک روز در سرپل شلاق زدند گفت که مجازات بدنی نقض آشکار قوانین بین المللی حقوق بشر است.

پیش از این هم اداره حقوق بشر ملل متحد، شلاق زدن‌ها در محضر عام از سوی طالبان را مجازات" نفرت انگیز" خوانده و خواهان توقف فوری آن شده بود.

به گفته این اداره، براساس کنوانسیون منع شکنجه و میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی که افغانستان به هر دو آن پیوسته است، مجازات بدنی در محضر عام، ظالمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز است.

اما یک مقام طالبان که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش در گزارش گرفته شود به رادیو آزادی گفت که مجازات تعزیری بر افراد براساس سه مرحله فیصله محکمه در حضور شماری اندک از مردم تطبیق می‌شود که از ۳۹ شلاق اضافه تر نیست. او گفت که این مجازات در برخی موارد براساس جرم افراد با حبس هم همراه می‌باشد.

اما از دید برخی از حقوقدانان، تطبیق این احکام به دلیل اینکه طالبان هنوز مشروعیت ملی و بین المللی ندارند، سوال انگیز است.

به طور مثال، دفتر ملل متحد در افغانستان می‌گوید که افراد متهم به آسانی به وکیل مدافع دسترسی ندارند و قاضی‌های زن نیز از چارچوب نظام قضایی اخراج شده‌اند.

داکتر محمد الله صخره نویسنده و پژوهشگر دینی است. او در مورد مجازات علنی به این باور است:

"در یک قرن اخیر که نظریات جامعه شناسی و روان شناسی و حقوق مطرح شد این بحث مطرح شد که علنی کردن مجازات تاثیرات روانی بر افراد دارد یا نه که براساس آن برخی‌ها این بحث را مطرح کردند که در گذشته چون کسی خبر نمی‌شد از آن رو نیاز بود که مردم ببینند تا با خبر شوند اما اکنون تلویزیون‌ها است و مردم اطلاع می‌یابند مثلا کسی در امریکا اعدام می‌شود در خبر‌ها همه اطلاع می‌یابند لذا برخی می‌گویند که حضور مردم به دیدن مجازات نیاز نیست."

معمولا ستره محکمه طالبان خبر تطبیق شلاق زدن‌ها بر افراد را منتشر می‌کند اما این نهاد شمار دقیق افرادی را که در بیش از سه سال گذشته پس از برگشت طالبان به قدرت در افغانستان شلاق زده شده اند را فراهم نکرده است.

برخی از کارشناسان حقوق بشری معتقدند که شلاق زدن مردان و زنان به اتهامات مختلف در ملأ عام، برخلاف کرامت انسانی است و می‌تواند که خشونت را در دراز مدت عادی سازی کند.

رقیه ساعی یکی از آنهاست.
"اولاً تعداد کثیری را جمع کردن در مکانی و افراد را به هر اتهامی شلاق زدن شکنجه روحی است و باعث آبروریزی یک فرد می‌شود که یک جنایت بزرگ است و از لحاظ روحی می‌تواند تاثیر بد بالای مردم داشته باشد و خشونت را ترویج کند و ترس و بیم را میان مردم ایجاد می‌کنند و به مردم می‌رسانند که شما هم روزی به همین سرنوشت دچار خواهد شد و مردم هم وادار می‌شوند که در برابر هر نوع ظلم و محدودیت طالبان خاموش بمانند و صدا بلند نکنند."