به نظر میرسد که تصمیم رهبر طالبان در مورد ممنوعیت پخش تصاویر موجودات زنده، باعث دو دستگی و ایجاد اختلاف میان مقامهای حکومت طالبان شده است.
در ماده ۱۷ قانون امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان که از سوی رهبری این حکومت در ۲۰ ماه اگست نافذ شد، بر نشر تصاویر موجودات زنده محدودیت وضع شده است. هرچند حدود دو هفته پیش وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان اعلام کرد که عملیکردن این قانون در برخی ولایات آغاز شده، اما به شمول معاونیت اقتصادی ریاستالوزرای طالبان، نهادهای مختلف همچنان گزارشهای خود را بهگونه تصویری و ویدیویی نشر کردهاند.
معاونیت اقتصادی ریاستالوزرای حکومت طالبان روز پنجشنبه، ۲۴ اکتوبر، در یک مستند از پروژههای زیربنایی که در صفحات اجتماعی نشر کرده، ویدیوهای مختلف ملا برادر، معاون اقتصادی ریاستالوزرا، را گردآوری کرده است. همچنین، در وبسایت این اداره روز چهارشنبه نیز گزارش بازدید ملا برادر و شماری از مقامهای طالبان از سالنگها نشر شده است.
وزارتهای دفاع و داخله طالبان نیز فعالیتهای خود را در صفحات اجتماعی خود همراه با تصاویر موجودات زنده نشر کردهاند. اما در مقابل، وزارتهای تحصیلات عالی، امر به معروف و نهی از منکر، عدلیه، و دفتر والی کندهار که مقر ملا هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان، است، تصاویر و ویدیوهای موجودات زنده را از صفحات خود حذف کردهاند.
مقامهای این ادارات بیشتر از همه افراد نزدیک به رهبر طالبان محسوب میشوند.
اما دلیل این دو دستگی چیست؟
طارق فرهادی، آگاه امور سیاسی، معتقد است که طالبان در این مورد دیدگاههای مختلف دارند: «فعلاً مشکل بزرگ مردم افغانستان فقر، بسته بودن مکاتب دختران و مسائل صحی برای اطفال و خانمها است. فرمانهایی که از کندهار میآید، نشان میدهد که رهبری طالبان مشکلات مردم را احساس نمیکند، اما در بین طالبان افرادی هستند که فکر میکنند باید راهحلی پیدا شود. آنها که در کابل حکومت میکنند، مشکلات مردم را میبینند، درحالیکه رهبران در کندهار در جهان خودشان بهسر میبرند. اینگونه دوام کردن نمیتواند.»
دو تن از باشندهگان کابل و بلخ که نخواستند نامشان در گزارش ذکر شود، نیز از یک بام و دو هوا در حکومت طالبان سخن میگویند: «چند روز است که خبر منع نشر تصاویر موجودات زنده را میشنوم، اما جالب این است که خود طالبان از عکسها و ویدیوهایشان استفاده میکنند.» «این بسیار جای افسوس دارد که آنها عکسها و ویدیوهای خود را گرفته و در شبکههای اجتماعی نشر میکنند، اما ما را از این کار منع میکنند، درحالیکه ما میخواهیم واقعیتها را با مردم شریک کنیم.»
یک عالم دین در کابل در مورد نشر تصاویر موجودات زنده میگوید: «بین عکس و تصویر فرق است. آنچه در تلویزیون و موبایل نشان داده میشود، جواز دارد و به آن عکس اطلاق میشود. همچنین، اکنون که استفاده از تلویزیون و موبایل عام شده، حکم آن تخفیف یافته است.»
به گفته این عالم دین، هرچند استفاده از تصاویر موجودات زنده بحث اختلافی در بین عالمان دین اسلام است، اما در وقت ضرورت استفاده از آن جایز خوانده شده است.
قابل ذکر است که در چند روز اخیر، مقامهای طالبان در تخار، میدان وردک، لغمان، خوست، کندهار، ننگرهار و بادغیس خبرنگاران را از گرفتن عکس و ویدیو از نشستهای خود منع کردهاند. برخی نهادهای حامی خبرنگاران این اقدام طالبان را نقض آزادی بیان خوانده و محکوم کردهاند.