منظور پشتین، رهبر جنبش تحفظ پشتون (پیتیام)، روز یکشنبه ۱۳ اکتبر در منطقهٔ ریگی للمه خیبر طی سخنرانی در جرگهٔ قومی پشتونها از اشتراککنندگان این جرگه خواست که از طالبان حاکم بر افغانستان بخواهند تا دروازههای آموزش را به روی دختران باز کنند.
او افزود: «من به این جرگه پیشنهاد میدهم که پنج میلیون پشتون، شامل رهبران سیاسی و دیگر احزاب بهطور مشترک از طالبان افغانستان بخواهند که به آموزش دختران اجازه دهند.»
از زمان بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان در آگست ۲۰۲۱، رفتن دختران به مکاتب و پوهنتونها منع شده است.
پشتین همچنین در سخنرانی خود تأکید کرد که پشتونها خط دیورند را نمیپذیرند و باید به مردم اجازه داده شود که مانند گذشته در امتداد این خط بهطور آزادانه رفت و آمد داشته باشند.
او در این باره گفت: «ما پیشنهاد میدهیم که تمام مسیرهای تجاری در امتداد خط دیورند باز شود و این جرگه تصمیم بگیرد که مانند زمان انگلیس، رفت و آمد آزادانه باشد. ما هیچ سیستم یا نهادی دیگر را قبول نداریم. خط دیورند برای پشتونها هیچ اعتبار ندارد و بین پشتونها هیچ جدایی وجود ندارد.»
رهبر جنبش تحفظ پشتون همچنین از اشتراککنندگان جرگه خواست تا تصمیمی بگیرند که براساس آن، اردوی پاکستان و تحریک طالبان پاکستانی (تیتیپی) هر دو از این مناطق خارج شوند.
به گفتهٔ پشتین، آنها باعث ایجاد ناامنی در منطقه هستند.
او در بخشی دیگر از سخنانش گفت:
«به این جرگه پیشنهاد میدهیم که به اردو و طالبان ۶۰ روز مهلت داده شود تا هر دو از خاک ما خارج شوند.»
براساس گزارش خبرنگار رادیو مشال، جلسات گستردهای در میدان خیبر در شب ۱۳م اکتوبر نیز ادامه داشت.
این خبرنگار میگوید که ۸۰ کمیته تشکیل شده است که پیشنهادات خود را تا ناوقت شب گذشته به کمیتهٔ مرکزی جرگه ارائه کردهاند.
براساس گزارشها، تا شب گذشته مردم پیاده و با موتر به سوی محل جرگه حرکت میکردند و بهدلیل ازدیاد جمعیت، تعدادی از خیمهها نیز برداشته شدهاند.
همچنین گزارش شده است که بین ۳۰ تا ۴۰ زن نیز در این جرگه اشتراک کردهاند.
براساس معلومات، در روز دوم جرگه عدالت، منظور گفت که «در طول ۲۰ سال گذشته نزدیک به ۸۰ هزار نفر در خیبرپختونخوا کشته شدهاند که بیش از ۹ هزار نفر از آنها از اهالی خیبر بودهاند.»
او پیش از این نیز گفته بود که «پشتونها خون یک شهید را هم به کسی نخواهند بخشید.»
جرگهٔ قومی پشتونها پس از آن تشکیل شد که گلیهمن وزیر، یک عضو ارشد جنبش تحفظ پشتون، در ماه جولای سال جاری در اسلامآباد در یک حمله زخمی و سپس در شفاخانه جان باخت.
منظور پشتین در مراسم جنازهٔ او، برگزاری جرگهٔ بزرگ پشتونها را در ۱۱م اکتوبر اعلام کرد.
پشتونها این جرگه را بهمنظور حل مسائل ناامنیهای موجود، ناپدید شدنهای اجباری و مشکلات مناطق پشتوننشین برگزار کردهاند.
گزارشها نشان میدهد که هزاران نفر در این جرگه اشتراک داشتند و ۸۰۰ جریب زمین برای آن اختصاص داده شده است.
حکومت خیبرپختونخوا اعلام کرده است که ۶۰۰ خیمه برای مهمانان جرگه فراهم کرده است.
در عین حال، تعدادی از اعضای جنبش تحفظ پشتون ادعا کردهاند که دولت پاکستان بیش از ۱۰۰۰ نفر از اعضای این جنبش را بازداشت کرده است.
پیش از برگزاری این جرگه، حکومت پاکستان فعالیتهای جنبش تحفظ پشتون را ممنوع کرده بود.
جنبش تحفظ پشتون (پیتیام) که در سال ۲۰۱۸ شکل گرفت، از آن زمان تاکنون در اعتراض به ناامنیها، سیاستهای اردوی پاکستان، نقض حقوق بشر، ناپدید شدنهای اجباری، تسلط بر منابع طبیعی مناطق پشتوننشین توسط مردم و مشکلات دیگر، جلسات، تظاهرات و گردهماییهای گستردهای را برگزار کرده است.