امروز ۲۹ سپتمبر برابر با روزجهانی آگاهی در مورد تلف شدن و کاهش ضایعات مواد غذایی است. همزمان با این روز برخی ازمسئولان هوتلهای برگزاری محافل عروسی در کابل به رادیو آزادی گفتند که بسیاری اوقات فرمایش مقدار زیاد و انواع مختلف غذا سبب می شود که بخشی از آن به هدر برود.
بسیاری از این غذاها، از جمله پیشغذا، چندین نوع غذاهای اصلی، شیرینی، میوه ها وانواع نوشابه است که هزاران افغانی هزینه برداشته اند.
با این حال برخی از هوتلداران و مردم میگویند، بیشتر اوقات تنوع زیاد و مقدار بیش از حد غذاها سبب میشود که مهمانان نتوانند همهٔ آن را صرف کنند و این کار باعث می شود بخشی از این غذا ها به هدر برود.
احمد جمشید نظری، مدیر یکی از هوتلهای عروسی درشهر کابل در این مورد به رادیو آزادی گفت:
«در هوتلی که محفل داشتیم، اتفاقات زیادی را در این قسمت شاهد بودیم، محفلداری که هزار نفر بوک کرده بود ما تا ۱هزار ۳۰۰ نفر آمادگی گرفتیم، اما ۸۰۰ نفر مهمان آمده، برنج باقی مانده و و بالاتر از هفتاد و هشتاد فیصد غذای که مانده بود قابل استفاده نبود از بین رفت و نوشابه، میوه برنج و قورمهها همه اش مانده بود و هوتل دار آن را استفاده نمیکند.»
با این حال برخی از مهمانانی که در محافل عروسی اشتراک میکنند میگویند، غذاهای که در چنین محافل برای مهمانان صرف میشود تنها ۳۰ درصد آن خورده می شود وبخش زیاد آن باقی می ماند.
یک باشنده کابل که نخواست نام اش در گزارش گرفته شود به رادیو آزادی گفت:
«خود ما که در برخی محافل رفتیم، مینوهای غذای از هزار افغانی تا ۱هزار ۲۰۰ افغانی فی نفر آماده میشود در میز برای شش یا ده نفر غذا آورده میشود که برای ۲۰ نفر است، اما برای شش نفر در نظر گرفته شده و تنها ۲۰ یا ۳۰ درصد آن صرف میشود، اما متباقی روی میز میماند، بعد از جمع آوری این که چه میشه دور انداخته میشود، به مردم غریب داده میشود یا فروخته میشود معلوم نیست، اما بعد این سبب آلودگی محیطی شده و خوردن آن صحی نمیباشد.»
با توجه به این مسایل گفته می شود که صالونهای برگزاری محافل خوشی در افغانستان همواره از مراکز بزرگ ضایعات غذایی بودهاند که اکثرا قابلیت مصرف دوباره را ندارند.
این درحالیست که یکشنبه ۲۹ سپتمبر روز جهانی آگاهی در مورد تلف شدن و کاهش ضایعات مواد غذایی است.
سازمان ملل متحد به مناسبت این روزمی گوید که کاهش تلفات و ضایعات مواد غذایی در دنیایی که تعداد افراد گرسنه از سال ۲۰۱۴ در حال افزایش است مهم بوده و جلوگیری از ضایع شدن روزانه تُن های غذا ضروری است.
به اساس معلومات سازمان ملل متحد حدود ۱۳،۲ درصد از غذای تولید شده از بین میرود، در حالی که تخمین زده میشود که ۱۹ درصد از کل تولید جهانی غذا در خانوادهها، در خدمات غذایی و در خردهفروشی ها هدر میرود.
به گفته سازمان ملل، روز جهانی آگاهی از اتلاف و ضایعات مواد غذایی در سال ۲۰۲۴ نیاز حیاتی به تامین مالی برای تقویت تلاشها برای کاهش ضایعات مواد غذایی، کمک به دستیابی به اهداف اقلیمی و پیشبرد دستور کار۲۰۳۰ برای توسعه پایدار را برجسته میکند.
با این حال این روز درحالی فرا میرسد که نزدیک به ۲۴ میلیون تن در افغانستان نیازمند کمکهای فوری بشری اند.
برخی از خانوادههای نادار افغان حتی نمیدانند که وعدهٔ بعدی غذایی شان را از کجا و چگونه تامین کنند.
پریماه که مادر سه فرزند است در این مورد به رادیو آزادی میگوید:
«تا ۱۲ بجه هم ما چای صبح نخوردیم، اولادهایم هم وضعیتاش خراب، نان خشک هم به بسیار مشکل پیدا میشود، یکجای عروسی شد در خانه همین همسایه ما، چشمم پشت یک غوری برنج به دروازه مانده بود، بچه خود را روان کردم که یک غوری برنج بدهند، اما هرکسی قوم خویش اش است مردها دیگها را پر میکردند سر بایسکل میبردند، اما برای من یک دانه مرچ که خیلی فراوان بود ندادند.»
با این حال، برخی از آگاهان امور اجتماعی میگویند، فرهنگهای حاکم ناپسند مثل تجملگرایی سبب میشود تا برخی از خانوادهها در محافل غذاهای متنوع و به مقدار زیاد آماده کنند که در کنار ضایعات مواد غذایی سبب افزایش مشکلات اقتصادی نیز میشود.
جمالالدین سلیمانی، یکی از این آگاهان به رادیو آزادی گفت:
«فرهنگ غلطی وجود دارد، وقتی یک مهمانی، محفل خوشی یا غم میباشد، لیستی از غذاها را آماده میکنند که مهمان همهٔ آن را خورده نمیتواند، ما مسلمان و اسلام هستیم، در قدم اول این اصراف است بعد باید خود را قناعت بدهیم که مهمان ما با انواع غذاها شاد نمیشود بلکهٔ با پیشانی باز و رویهٔ نیک عزت میشود، این گونه میشود این فرهنگ را باید نهادینه کرد.»
گفتنیست که بیشتر افغان ها تاکید می کنند که در مناسبت های که مهمان دعوت می کنند غذا ها باید متنوع و فراوان باشد و نباید کم شود،زیرا به باور آنان در غیر این صورت این مسئله بی توجهی به مهمانان پنداشته می شود.
به اساس گزارش ملل متحد، در حالی که حدود ۷۳۵ میلیون نفر در سراسر جهان با گرسنگی روبرو اند و ضایعات غذا بین ۸ تا ۱۰ درصد از گازهای گلخانهای را تولید کرده و یکی از منابع اصلی گازمتان است.
در ادامه آمده که خانوادهها روزانه بیش ۱ میلیارد وعدهٔ غذایی قابل مصرف را هدر میدهند، که معادل بیش از یک وعده غذایی در روز برای هر فرد گرسنه در جهان است.