شماری از دهقانان ولایت سرپل از افزایش حاصلات کنجد خرسند هستند، اما از مقامهای محلی طالبان میخواهند تا برای محصولاتشان بازاریابی کنند.
سید موسی، باشندۀ قریۀ بلغلی مرکز سرپل، یکی از دهقانان کنجدکار این ولایت است که سی سال سابقه کاری در این عرصه دارد.
او از نبود مرکز پروسس، جمعآوری حاصلات به شکل سنتی و نبود مارکیت و بازاریابی کنجد شکایت دارد.
این دهقان به رادیو آزادی میگوید که حتی پیشهوران کوچک و سنتی سرپل هنوز محصولات تیلیشان را توسط آسیابهای ابتدایی که توسط شترها و سایر حیوانات چرخانده میشود، پروسس میکنند و بازار مناسبی هم برای فروش ندارند.
«من دو جریب زمین را کنجد کشت کردهام، حاصل ما امسال بسیار خوب است. از حکومت طالبان میخواهیم برای ما بازاریابی کند تا حاصلات کنجد ما به بازارهای خارج راه پیدا کند.»
راز محمد، یک دهقان دیگر که برای فروش به بازار کنجد آورده است، نیز نگران سرد شدن بازار کنجد در سرپل است.
او میگوید که دهقانان ولایت سرپل همه ساله نباتات تیلی چون کنجد، زغر و گل آفتابپرست را به پیمانه زیاد کشت میکنند که سالانه حاصلات فراوان از آن به دست میآورند،
اما نبود بازار آنها را سخت نگران میسازد.
«تقریباً ۳ جریب زمین را ما کنجد کشت کردیم. از حکومت میخواهیم که یک صادرات خوب داشته باشیم تا نفقه اهل و اولاد خود را پیدا کرده بتوانیم، چرا که از بازارهای داخلی چیزی ساخته نمیشود.»
مسئولان ریاست زراعت حکومت طالبان در ولایت سرپل بجای آنکه طرح مشخصی ارائه کنند، میگویند که امسال در سرپل کنجد زیاد کشت شده و دهقانان از بابت فروش آن ضرر نخواهند کرد.
شریفالله مصدق، آمر کشاورزی ریاست زراعت سرپل، به افزایش حاصلات کنجد اشاره میکند.
«در سال ۱۴۰۲ در ولایت سرپل ۴۲۴ متریکتن کنجد تولید شده بود و امسال ۱۴۰۳ تولید کنجد در ولایت ما به ۵۸۴/۴ متریکتن پیشبینی شده است که ۱۶ درصد نشاندهنده افزایش حاصلات کنجد نسبت به سال گذشته است.»
ولایت سرپل یکی از ولایتهای زراعتی در شمال افغانستان است که بیش از ۴۴ هزار هکتار زمین زراعتی آبی و ۳۲ هزار هکتار زمین زراعتی للمی دارد که معیشت اکثر نفوس آن رابطه مستقیم با زراعت دارد.
کنجد افغانستان که دارای شهرت و کیفیت خوبی است نه تنها در ولایت سرپل بلکه در دیگر ولایتها از جمله جوزجان نیز به صورت للمی و آبی کشت میشود. در همسایگی سرپل، برخی از تاجران در ولایت جوزجان میگویند که قبلاً این محصول در شهر شبرغان، مرکز این ولایت، پروسس و از راه زمین عمدتاً به ترکیه صادر میشد، اما حالا که در خود ترکیه کنجد فراوان کشت شده، کنجد افغانستان را نمیپذیرد.
به گفتۀ تاجران جوزجان، پیش از حکومت طالبان سالانه چهل هزار تن کنجد پروسس و به ترکیه و عراق صادر میشد. از کنجد نه تنها در تولید روغن، بلکه در تهیه انواع شیرینی نیز استفاده میشود. حلوای کنجد که بیشتر در شهر آقچه جوزجان و نیز در ولایت بلخ تولید میشود، از شیرینیهای پرطرفدار افغانستان است.