در واکنش به اظهارات اخیر سرپرست وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان در مورد تحصیل زنان، برخی از دانشجویان و دانشآموزان محروم از آموزش در افغانستان این اظهارات را ناامیدکننده میخوانند.
ندا محمد ندیم سرپرست وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان روز یکشنبه در نشستی در کابل گفت که نمیتواند قاطعانه بگوید که آیا به زنان اجازه تحصیل داده میشود یا نه، اما تحقیقات علما در این مورد جریان دارد و اگر نتیجۀ تحقیقات این شود که به آنان تحصیل جواز دارد برایشان اجازه داده خواهد شد در غیر همینگونه به حالت تعلیق قرار خواهد داشت.
پلوشه دانشآموز محروم از آموزش در کابل که در صنف دهم درس میخواند با اشاره به اظهارات سرپرست وزارت تحصیلات عالی میگوید که از ادامۀ تحصیل ناامید شده است.
«من صنف دهم بودم که طالبان آمدند، هنوز هم امید داشتم که مکتب باز شود، اما از صحبتهای دیروز وزیر تحصیلات عالی معلوم است که این اتفاق نمیافتد، امید ما بر باد رفته است.»
یکی از دانشجویان محروم از آموزش از ولایت ننگرهار که نخواست ناماش در این گزارش منتشر شود به رادیو آزادی گفت:
«اول نمرۀ عمومی پوهنتون خود بودم و امیدهای زیادی داشتم، اما حالا روز به روز با ناامیدی مواجه میشوم چون به من میگویند پوهنتون باز نمیشود.»
این درحالیست که دیروز یکشنبه «۲۵ اسد» ندا محمد ندیم سرپرست وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان در یک نشست خبری در برنامۀ زیر نام «تشریح دستآوردهای نهادهای دولتی طالبان» گفت که آموزش عالی دختران موضوعی حساس است که جنبههای زیادی دارد و در چند هفته یا چند ماه نمیتوان در مورد آن تصمیم گرفت.
او گفت که نمیتواند قاطعانه بگوید که آیا به زنان اجازه تحصیل داده میشود یا نه، اما تحقیقات علما در این مورد جریان دارد و اگر نتیجۀ تحقیقات این شود که به آنان تحصیل جواز دارد برایشان اجازه داده خواهد شد در غیر همینگونه به حالت تعلیق قرار خواهد داشت.
این مقام طالبان در این نشست خبری همچنان به طور غیرمستقیم گفت که طرح سوال در مورد تحصیل دختران نیز تا امر ثانی معطل است.
با آنکه این مقام طالبان گفته که اگر کسی بتواند نیاز به تحصیلات عالی زنان را در پرتو فقه حنفی ثابت کند و دلایلی مبتنی بر آن داشته باشد، میتوان به زنان و دختران اجازه تحصیلات عالی داد، اما عبدالصبور عباسی عالم دین میگوید در شریعت اسلامی هیچ ممانعتی برای تحصیل زنان وجود ندارد.
او در این باره به رادیو آزادی گفت:
«تعلیم و تربیت زنان و دختران در شرع منع ندارد، در زمان حضرت محمد (ص) هرگونه تعلیم و تربیت مردمی را زنان تدریس میکردند، خود حضرت محمد (ص) به زن تعلیم میداد، توصیه میکرد تا به همسرش خواندن و نوشتن بیآموزد.»
فعالان حق آموزش نیز با انتقاد از این اظهارات میگویند حکومت طالبان به بهانههای مختلف از تحصیل زنان و دختران جلوگیری میکند.
فضلالهادی وزین یکی از فعالان حق آموزش به رادیو آزادی گفت که به نظر میرسد طالبان هرگز به دختران اجازه تحصیل را نخواهند داد:
«هر چیزی تا زمانیکه دلیلی بر منع آن نباشد حلال است، حالا به جای اینکه وزیر تحصیلات عالی از علما مطابق فقه حنفی در این مورد دلیل بخواهد، اولاً باید دلایل در این خصوص کدام مانع وجود دارد باید واضح بسازد، هر کسیکه با الفبای فقه حنفی آشنا باشد در این مورد کاملاً واضح میداند.»
هرچند مقامات طالبان بارها در مورد تحصیل زنان و دختران اظهارات متفاوتی داشتهاند، اما سخنان سرپرست وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان، مبنی بر اینکه اگر نیاز به تحصیلات عالی برای زنان در پرتو فقه حنفی ثابت شود به آنان اجازه تحصیل داده خواهد شد، در نوع خود سابقه نداشته است.
پیش از این نیز علمای دینی در داخل و خارج از افغانستان، سازمان همکاری اسلامی و برخی کشورهای اسلامی بارها از طالبان خواستهاند که دروازههای مکاتب و پوهنتونها را به روی دختران و زنان باز کنند، اما طالبان تا کنون به این درخواست پاسخ مثبت ندادهاند.