حکومت طالبان ابراز امیدواری کرده است که از حضور افغانستان در نشست سازمان همکاری شانگهای مطمئن شود.
مولوی عبدالکبیر، معاون سیاسی ریاست الوزرای حکومت طالبان، در ملاقات با عبدالله عارفاوف، نخستوزیر ازبیکستان، گفته است که انتظار دارند تا از طریق حضور افغانستان در سازمان همکاری شانگهای به نگرانیهای مشترک کشورهای عضو این سازمان پاسخ داده شود.
ارگ حکومت طالبان روز شنبه (۲۷ اسد) در یک خبرنامه در صفحه ایکس (توئیتر سابق) خود به نقل از مولوی عبدالکبیر نوشته است که کشورها و سازمانهای بینالمللی باید حکومت آنها را به عنوان یک حاکمیت مشروع در افغانستان قبول کنند.
او همچنان افزوده است که تنها حکومت آنها است که در نشستهای بینالمللی از افغانستان و افغانها نمایندگی کرده میتواند.
عبدالله عارفاوف، صدراعظم ازبیکستان، روز شنبه در رأس یک هیئت بلندپایه وارد کابل شده و با برخی مقامهای طالبان ملاقات کرده است.
در خبرنامه ارگ هدف این سفر "تقویت روابط تجارتی میان دو کشور و گشایش نمایشگاه محصولات و تولیدات ازبیکستان در کابل" خوانده شده است.
شماری از آگاهان امور بینالمللی اما در مورد چگونگی شرکت حکومت طالبان در نشستهای بینالمللی نظریات مختلف دارند.
برخی از آنها میگویند اگر حکومت طالبان، حکومت همهشمول را ایجاد کرده و در بخش آموزش دختران خواست جهانیان و افغانها را بپذیرد، ممکن است که زمینه شرکت در صحنههای بینالمللی برایشان فراهم شود.
شیردل پاسون، یکی از این آگاهان، با اشاره به نشست اخیر سازمان همکاری شانگهای که به تاریخ ۱۳ و ۱۴ ماه سرطان در قزاقستان برگزار شده بود، به رادیو آزادی گفت که حضور حکومت طالبان در این گونه نشستهای بینالمللی ضروری است.
"اگر حکومت سرپرست آنها شرکت میکرد خوب بود، بخاطری که همه سوالها به آنها متوجه است. این کنفرانسها که برگزار میشود، معیار بحثشان افغانستان است. بخاطر این که نماینده افغانستان در این کنفرانسها دعوت نمیشود پس طبیعی است که آنجا هر فیصلهای که صورت میگیرد، شاید حکومت سرپرست با آنها موافقت نکند."
سید خالد سادات، یک آگاه دیگر امور بینالمللی، اما میگوید که طالبان با عضویت کامل خود در این سازمان میخواهند بحث به رسمیت شناختن خود را مطرح کنند، اما به گفته او طالبان شخصیت حقوقی بینالمللی ندارند و به مانند یک دولت با آنها تعامل نمیشود.
"من فکر میکنم که طالبان تا هنوز دارای شخصیت حقوقی بینالمللی نیستند، آنها تا حال به عنوان یک دولت صلاحیت مسئولیتها، تکالیف و وجایبی را که یک دولت اجرا میکند، ندارند. رهبران طالبان، والیان و مقامهای بلندپایهشان در لیست سیاه سازمان ملل متحد و سازمانهای بینالمللی قرار دارند."
قابل ذکر است که بیشتر کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای از فعالیتهای داعش، شبکه القاعده و گروههای دیگر دهشتافگنی در افغانستان نگرانی دارند، و برخی کشورهای عضو اتهام میزنند که از افغانستان به کشورهای آنان تریاک و هیروئین قاچاق میشود.
سازمان همکاری شانگهای در جون سال ۲۰۰۱ میلادی در شانگهای چین تأسیس شد. در نخست چین، قزاقستان، قرغزستان، روسیه، تاجکستان و ازبکستان عضو این سازمان بودند. حالا این سازمان ۹ عضو دارد که هند، ایران و پاکستان هم عضویت این سازمان را به دست آوردند و در کنار اینها افغانستان، بیلاروس و منگولیا به حیث اعضای ناظر این سازمان هستند.
اما پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان در افغانستان، چوکی افغانستان در نشستهای این سازمان خالی بوده و برایش حق شرکت در این نشستها داده نشده است.