دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) می‌گوید که اکثریت زنان افغان برای دسترسی به عدالت به مرد‌ها و جامعه اتکا می‌کنند.
در یک گزارش مشترک این اداره و سازمان بین‌المللی مهاجرت (آی او ام) آمده‌است که حدود ۸۰ درصد زنان هیچ نوع تماسی با مقام‌های محلی در مورد موضوعات مهم ندارند. در گزارش همچنان آمده‌است که ناامیدیها در مورد وضعیت زنان در بخش‌های مختلف زندگی بیشتر از سال گذشته افزایش یافته‌است.
در همین حال برخی از زنان افغان و فعالان میگویند، همه حقوق سیاسی، اجتماعی و مدنی زنان در افغانستان از آن‌ها گرفته شده و این بخش مهم جامعه به گونهٔ کلی نادیده گرفته‌شده‌است.
در گزارش مشترک دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) و سازمان بین‌المللی مهاجرت (آی او ام) آمده‌است که ناامیدیها در مورد وضعیت زنان در افغانستان افزایش یافته‌است. در این گزارش که بر اساس مصاحبه رو در رو با ۸۸۸ زن و مرد در ۳۳ ولایت تهیه شده آمده‌است که ۸۰ درصد زنان برای دسترسی به عدالت با مقام‌های محلی هیچ نوع تعامل و تماس ندارند و مجبور اند که بیشتر به مردان و جامعه اتکا کنند.
۶۴ درصد زنان مصاحبه‌شونده گفته‌اند که احساس امنیت نمی‌کنند، در بسیاری موارد اجازهٔ شرکت در نشست‌های عمومی را ندارند، با مقام‌های محلی در تماس نیستند و مردان باید از آن‌ها نمایندگی کرده و برای‌شان عدالت‌خواهی کنند. زنان مصاحبه‌شونده اظهار نگرانی کرده‌اند که اتکا به مردان در موارد مختلف سبب خواهد شد که بی‌توجهی به دیدگاه آن‌ها برای‌شان عادی شود.
این گزارش مشترک یوناما و آی او ام نشان می‌دهد که وضعیت مالی ۷۰ درصد زنان بدتر شده‌است و در همین حال با توجه به محدودیت‌های موجود در برابر زنان فرصت‌های کاری نیز کاهش قابل توجهی داشته‌است.
گزارش به نقل از ۴۵ درصد زنان نوشته است که زمینهٔ گفتگو‌های رو در رو با آن‌ها و طالبان مهیا شود. در کل گزارش از افزایش مشکلات و چالش‌ها در برابر زنان در بخش‌های مختلف نگرانی کرده و بر سهم فعال زنان برای حل آن‌ها تاکید کرده‌است.
برخی از زنان افغان و فعالان مدنی میگویند، بارها در مورد مشکلات‌شان صدا بلند کردند، اما توجه جدی به آن نمی‌شود. یک فعال حقوق زن در کابل که نمی‌خواهد نام‌اش در گزارش به علت مشکلات امنیتی ذکر شود، به رادیو آزادی گفت:
"اکنون حقوق اسلامی و انسانی زنان در افغانستان از آن‌ها گرفته شده‌است، بدبختانه موجودیت زنان با گذشت هر روز کمرنگ می‌شود و هم اکنون آن‌ها در جامعه هیچ نقشی ندارند، حتی در مسائل کوچک."
این درحالی‌ست که محب تایب، سرپرست بخش حقوق بشر نمایندگی دایمی افغانستان در شورای حقوق بشر روز چهارشنبه به رادیو آزادی گفته‌است که می‌خواهد که همه مواردی را که تأثیر منفی بر وضعیت زنان داشته به شکل یک گزارش تهیه کند.
این نمایندگی همچنان در صفحهٔ اکس خود از همه زنان افغان، فعالان حقوق بشر و جامعهٔ مدنی و همه نهاد‌های غیر دولتی در بیرون و داخل افغانستان خواسته‌است که این اداره با آن‌ها اسناد و شواهد را شریک کنند. راحله تلاش، فعال حقوق زن در این مورد به رادیو آزادی گفت:
"در جامعهٔ که همه حقوق سیاسی، اجتماعی و مدنی زنان گرفته شده، دیدگاه آن‌ها چه سودی دارد، فکر می‌کنم یوناما گاه ناگاهی تنها با نشر اعلامیه گزارش‌ها نشان می‌دهد که ما این‌جا حضور داریم، اما این کار فایده ندارد، باید اقدام شود."
با نزدیک به سه سال از حاکمیت طالبان در افغانستان، انتقاد‌ها و نگرانی‌ها به علت عدم توجهٔ این گروه به حقوق زنان زن در حال افزایش است. در گزارش مشترک یوناما و آی او ام آمده‌است که تنها چهار درصد زنان و ۳ درصد مردان افغان می‌خواهند که حکومت طالبان به رسمیت شناخته شود.
پیش از این نیز نهاد‌های مختلف حمایت از حقوق زنان وضعیت زنان در افغانستان را نگران کننده عنوان کرده بودند، اما فعالان حقوق زن هر ازگاهی در صحبت با رادیو آزادی انتقاد کرده‌اند که حکومت طالبان در برابر انتقاد‌ها و پرسش‌ها این بخش بی‌تفاوت بوده‌است.
