پس از آغاز کار مرحلۀ دوم کانال قوشتپه، دهها خانواده در ولسوالی آقچۀ ولایت جوزجان میگویند که خانهها و زمینهای زراعتیشان تخریب شده و آنان بیخانمان شدهاند.
آنان از حکومت طالبان میخواهند که برای متضررین زمین توزیع شود تا آنان برای خود سرپناه اعمار کنند.
مسئولان ادارۀ محلی حکومت طالبان میگویند که حدود ۲۵۰ خانه در مسیر کانال قوشتپه تخریب شده و آنان مشکل مردم محل را با ادارۀ مرکزیشان شریک ساختهاند.
جورهقل پنجاه ساله، باشندۀ قریۀ سقیزکول علیای این ولسوالی میگوید، تنها میراث پدریاش که یک دربند حویلی کهنه بود، با آغاز مرحلۀ دوم کار ساخت کانال قوشتپه تخریب شده است.
او که پیشهاش دهقانی است، گفت که قبلاً هم زندگی چندان خوبی نداشته و حالا هم با هفت فرزند و همسرش در زیر خیمه با دشواری زندگی میکنند.
"حالا که کانال قوشتپه در منطقۀ ما رسیده، خیلی خوش استیم خفه نیستیم. آیندۀ ما مردم خوب میشود تا به امروز با مشکل نبود آب زراعتی مواجه بودیم با اعمار این کانال مشکل نبود آب حل خواهد شد، اما خانههای ما مردم تخریب شده و زمینهای ما از بین رفته، ما کجا برویم؟ جای رفتن نداریم. از حکومت میخواهیم یگان جریب زمین بدهد که ما بتوانیم دوباره برای خود یک سرپناه اعمار کنیم."
در کنار جورهقل، ۱۵ خانوادۀ دیگر نیز در قریۀ سقیزکول علیای آقچه خانههایشان در مسیر کانال قوشتپه تخریب شده و به دلیل نبود امکانات در فضای باز زندگی میکنند.
غلام رسول، یک باشندۀ دیگر ولسوالی آقچه میگوید که در منطقۀ آنان نیز بیش از ۱۰۰ خانه از جمله خانۀ او تخریب شده است.
"از همین منطقۀ ما ۱۲۰ خانه تخریب شد و خانوادههای ما زیر خیمه زندگی میکنند. یک باب مکتب و یک باب مسجد هم از منطقۀ ما از بین رفت."
طالبان: تأیید میکنیم که در این مسیر ۲۵۰ خانه تخریب شده است
در همین حال مولوی سیفالدین معتصم، رئیس اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان در جوزجان با تأیید این مشکل مردم میگوید که در مسیر کانال قوشتپه در ولسوالیهای آقچه و خواجه دوکوه ۲۵۰ خانه تخریب شده است.
او به رادیو آزادی گفت:
"این خبر را ما برای مسئولان مرکزی رساندهایم. امیدوار استیم که به زودی یک جواب قناعتبخش برای ما برسد، ولی هنوز از سوی مرکز کدام جواب رد و یا تأییدی نرسیده، امید میکنیم که بهخاطر حل این مشکل مرکز خودش یک تصمیم بگیرد."
او اما آمار مشخصی از میزان زمینهای زراعتی تخریب شده در مسیر این کانال ارائه نکرد.
کار اعمار مرحلۀ دوم کانال قوشتپه حدود ۵ ماه پیش از ولسوالی دولتآباد ولایت بلخ آغاز شده و اکنون در ولسوالیهای آقچه، خانقاه و خواجه دوکوه ولایت جوزجان ادامه دارد.
مسوول ساحوی قوش تپه: کار باقیمانده به سرعت در حال پیشرفت است
سید ذبیحالله امیری، مسئول ساحوی کانال قوشتپه در ولایت بلخ میگوید که ۵۰ درصد کارهای ساخت این کانال به پایان رسیده است.
"کارهای حفاری مرحلۀ دوم این پروژه بزرگ تکمیل شده و کار باقیمانده به سرعت در حال پیشرفت است و تا پایان سال جاری به بهرهبرداری کامل سپرده خواهد شد."
با وجود شکایت برخی خانوادههای متضرر، شماری از زمینداران ولسوالی آقچه که در آینده از مزایای کانال قوشتپه بهرهمند خواهند شد، میگویند که با تکمیل شدن کار این کانال زمینهای زراعتی آنها که سالها به دلیل نبود آب از کشت باز مانده بود، آبیاری خواهد شد.
ساخت کانال قوشتپه نگرانی کشورهای ازبیکستان و ترکمنستان را که با کمبود آب مواجه هستند، به همراه داشته است.
شوکت میرضیایف، رئیس جمهور ازبیکستان سال پیش در نشست سران پنج کشور آسیای میانه با نگرانی از این موضوع گفت که ساخت کانال قوشتپه اساساً میتواند رژیم و تعادل آب را در آسیای میانه تغییر دهد.
او خواستار ایجاد یک گروه کاری مشترک برای بررسی روند بازسازی کانال قوشتپه شده بود.
مسئولان ساخت کانال قوشتپه میگویند که با تکمیل شدن کارهای ساخت این کانال، ۵۵۰ هزار هکتار زمین در ولایتهای بلخ، جوزجان و فاریاب آبیاری خواهد شد.
کار سروی کانال قوشتپه در سال ۲۰۱۸ آغاز شد که بر اساس برآوردها، سالانه حدود ۱۰ میلیارد متر مکعب آب دریای آمو را در امتداد ۲۸۰ کیلومتر برای آبیاری بیش از ۵۰۰ هزار هکتار زمین به ولایتهای بلخ، جوزجان و فاریاب میرساند.
کار ساخت این کانال با ۱۰۰ متر عرض و ۸۵ متر عمق از سوی حکومت طالبان آغاز شده است.
حکومت طالبان گفته که بودجۀ این پروژه ۶۰ میلیارد افغانی است که از بودجۀ دولتی پرداخت خواهد شد.