پس از آنکه مسئولان اتاق تجارت، صنایع، معادن و زراعت ایران و افغانستان از میلیاردها دالر سرمایهگذاری تاجران افغان در آن کشور خبر دادند، مسئولان اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان میگویند، افزایش تجارت با این کشور سبب بیشتر شدن سرمایهگذاری افغانها در این کشور شدهاست.
خانجان الکوزی عضو هیئت مدیره این اتاق روز پنجشنبه بدون ارائه جزئیات در مورد میزان سرمایهگذاری و تعداد شرکتهای افغانی در ایران در این مورد به رادیو آزادی گفت:
"کار و بار تجارت ما در منطقه با ایران زیاد شدهاست، به همین خاطر سرمایهگذاری بیشتر شدهاست، شرایط خوب و انرژی ارزان است، دیگر سهولتها هم است، تولیدات افغانها به بازارهای جهان انتقال میشود، به همین خاطر مردم در آنجا سرمایهگذاری میکنند."
آقای الکوزی میگوید پس از آنکه در سالهای اخیر جمهوری مخلوع وضعیت امنیتی در افغانستان بدتر شد و نیروهای امریکایی این کشور را ترک کردند، مردم سرمایههایشان را به شمول ترکیه، ایران و کشورهای آسیای میانه به کشورهای مختلف انتقال دادند.
محمود سیادت رئیس اتاق مشترک تجارت، صنایع، معادن و زراعت ایران و افغانستان روز چهارشنبه به خبرگزاری «ایسنا» ایران با تأکید روی اهمیت فعالیتهای مشترک میان ایران و افغانستان گفته است که تاجران افغان بیش از سه میلیارد دالر در ایران سرمایهگذاری کردهاند.
او همچنان افزوده که بیش از ۵۰ درصد شرکتهای ثبتشده توسط خارجیها در این کشور متعلق به افغانها بوده و بیشترین سرمایهگذاران خارجی در ایران افغانها هستند.
در این حال، شماری از کارخانهداران در افغانستان نیز با اشاره به مشکلاتشان میگویند که نبود مارکیت برای فروش تولیدات سرمایهگذاران را مجبور میکند که به کشورهای دیگر فرار کنند.
محمد طارق یکی از کارخانهداران تولید بوت در کابل به رادیو آزادی گفت:
"نبود بازار زمینه را فراهم میسازد که سرمایههای خود را مردم ببرد به ایران و آنجا کاروبار خود را شروع کنند، بخاطریکه ما همینجا در تاوان کار میکنیم، همین حالا از مردم و فروشندههای مواد خام قرضدار هستیم، سرمایه ما نیم شده بهخاطریکه بازار نیست و حکومت به جایکه حمایت بکند، تعرفه گمرکی بالای مالهای چینایی پایین شدهاست."
پیش از این سعود بختیار یکی دیگر از سرمایهگذاران افغان در ایران به رادیو آزادی گفته بود که در افغانستان شرایط سرمایهگذاری برای آنها فراهم نیست.
او بسته بودن مکاتب دختران را یکی از علتهای عدم برگشتشان به افغانستان عنوان کرده بود.
حکومت طالبان اما همواره تأکید کرده که زمینه سرمایهگذاری را برای سرمایهگذاران داخلی و خارجی در این کشور فراهم کردهاست. طالبان گفتهاند که تلاش دارند تجار افغان سرمایههای خود را به افغانستان انتقال دهند.
آگاهان اقتصادی هم پیامدهای فرار سرمایه از افغانستان را بهدلایل مختلف برای افغانستان ناگوار میخوانند.
عبدالنصیر رشتیا یکی از این آگاهان در مورد به رادیو آزادی میگوید:
"فقر و بیکاری از پیامدهای منفی عدم سرمایهگذاری در افغانستان است و این بیکاری نمیشود که با کمک یک قوطی روغن یا یک بوری آرد حل شود، فقر و بیکاری زمانی کاهش پیدا میکند که سرمایهگذاریها در داخل کشور صورت بگیرد."
آقای رشتیا افزایش ناامنیها و فساد اداری در جمهوری مخلوع، پلانهای بهگفته او خصمانه همسایههای افغانستان بهخاطر گرفتن جلو پیشرفت اقتصاد افغانستان و برخی عوامل سیاسی را در شرایط فعلی عامل مشکلات اساسی فرا راه سرمایهگذاری در افغانستان عنوان میکند.
آگاهان اقتصادی هشدار میدهند که اگر حکومت مشکلات در این زمینه را حل نکند، ممکن است وضعیت اقتصادی در کشور بدتر شده و فقر و بیکاری بیشتر دامنگیر مردم شود.