شماری از کارگران روزمزد در افغانستان از نبود و یا دسترسی دشوار به کار شاکیاند و میگویند که گاهی حتی یک روز در هفته نمیتوانند کار پیدا کنند. آنان میگویند که با مشکلات شدید اقتصادی روبرو استند. در همین حال، سازمانهای بینالمللی بارها در گزارشهای خود اظهار نگرانی کردهاند که پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان بر افغانستان، میزان بیکاری در افغانستان افزایش یافته است.
محمد امان ۵۰ ساله و باشنده کابل به رادیو آزادی گفت:
"سر چوک میرویم، گاهی کار است و گاهی نه، یک روز کار است ۵ روز بیکارم، مزدوری گاهی روز ۲۵۰ گاهی روز ۳۰۰ افغانی است، با آن هیچ چیز هم نمیشود، گذارۀ ما با آن نمیشود، ۸ اولاد دارم، کاریگر دیگری ندارم، برادرم است من به او حیرانم و او به من حیران است."
کارگران: روزها انتظار میکشیم، کار پیدا نمیشود
محمد نبی، دیگر باشندۀ شهر کابل هم همین شکایت را دارد. او که قبلاً در چهارراهیها به دنبال کارهای روزمزد بود، میگوید، به دلیل نبود کار اکنون موتر تکسی کسی دیگری را میچلاند.
"قبلاً در چوک مزدوری میکردم، اکنون در یک موتر تاکسیرانی میکنم، آن هم گاهی کار است گاهی نه، موتر عوارض میکند، مقصد به یک سختی اقتصاد خانوادۀ خود را پیش میبرم، غریبی من در سر چوک نمیشود حتی پول درمان یک مریض پیدا نمیشود، اکنون این موتر را میچلانم که ۲۰۰ پیدا کنم، ۱۰۰ را او میگیرد ۱۰۰ یا ۵۰ افغانی به من میدهد."
این تنها کابل نیست، بلکه در برخی ولایتهای دیگر هم کارگران روزمزد با همین مشکل مواجهاند. ربانی ۲۸ ساله، باشنده ولایت ننگرهار میگوید، باوجود تلاشهای زیاد نمیتواند کار پیدا کند.
"پدر و مادرم بیماران دایمیاند، نفس تنگی دارند، خانوادۀ من ۸ نفرند، برادرم کوچک است، گاهی کار است و بعضی وقت نه، اینجا مزدوری میکنم، سر سرک چوب میشکنم، یک سیر را به ۵ افغانی میشکنم، با این نمیتوانم پدر و مادرم را داکتر ببرم، با مشکلات زیاد مواجه هستیم."
هفتۀ پیش هم برخی کارگران روزمزد در ولایت کندهار در گفتوگو با رادیو آزادی از نبود کار شکایت کرده بودند. تلاش کردیم در مورد نگرانی این افراد و مشکل بیکاری در همه ولایات افغانستان از سمیعالله ابراهیمی، سخنگوی وزارت کار و امور اجتماعی حکومت طالبان بپرسیم، اما او تا زمان نشر این گزارش به پرسشهای ما پاسخ نداد.
اما پیش از این در اوایل ماه جون سال روان هیئتی به رهبری عبدالمنان عمری، سرپرست وزارت کار و امور اجتماعی حکومت طالبان پس از شرکت در ۲۷مین نشست سن پترزبورک روسیه گفت که طرح فرستادن قانونی کارگران افغان به روسیه را پیشنهاد کرده، اما در مورد این طرح جزئیات بیشتر ارائه نکرد.
این در حالی است که پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان در افغانستان بیکاری و مشکلات اقتصادی افزایش یافته است و بسیاری از جوانان هم برای دریافت کار، راههای پرخطر و مرگبار سفر غیرقانونی به کشورهای دیگر را در پیش میگیرند.
در ادامۀ نگرانیها از افزایش بیکاری در افغانستان، شبکۀ سیستم هشدارهای اولیه قحطی در گزارش تازۀ خود که شنبه، ۶ جولای نشر کرده، گفته است که پس از بازگشت اجباری صدها هزار افغان از پاکستان و ایران رقابت برای فرصتهای کار محدود در دسترس افزایش یافته است.
به گفتۀ این شبکه، به طور متوسط در سطح ملی کارگران حدود دو روز در هفته کار میکنند و حدود ۴.۳۵ دالر (حدود ۳۰۰ افغانی) در یک روز کاری درآمد دارند.