ملل متحد و حکومت طالبان تأیید کردند که تجارت خصوصی، بانکداری و پالیسی مبارزه با مواد مخدر از موضوعات اصلی آجندای نشست سوم دوحه در بارۀ افغانستان اند.
این در حالی است که با وجود ادعای طالبان مبنی بر مبارزۀ جدی با کشت کوکنار و تولید و قاچاق مواد مخدر در افغانستان، ملل متحد در گزارش چند روز پیش خود گفت که بر خلاف سال گذشته، در سال جاری تریاک بیشتری در افغانستان تولید خواهد شد. از سوی دیگر، مشکلات در سیستم بانکداری و تجارت افغانستان که پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان به میان آمده، بر تجارت و زندگی مردم تاثیر منفی گذاشته است. فایزه ابراهیمی در این گزارش به جزئیات این موضوعات پرداخته است.
روزا اوتنبایوا، نمایندۀ ویژۀ سرمنشی ملل متحد برای افغانستان و حکومت طالبان تأیید کردند که تجارت خصوصی، بانکداری و پالیسی مبارزه با مواد مخدر از موضوعات اصلی آجندای نشست سوم دوحه در بارۀ افغانستان اند.
پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان بر افغانستان، رهبر طالبان با صدور فرمانی کشت کوکنار را منع کرد و حکومت طالبان بارها ادعا کرده که کشت کوکنار را به حداقل رسانده و در برابر تولید و قاچاق مواد مخدر مبارزه کرده است. اما ادارۀ مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد در گزارش سالانۀ خود در رابطه به وضعیت مواد مخدر در جهان در سال ۲۰۲۴ گفته است که برخلاف سال گذشته، امسال کوکنار بیشتری در افغانستان کشت شده است و تریاک فراوان تولید خواهد شد.
رئیس این اداره هنگام ارائۀ جزئیات این گزارش گفت که کاهش ۹۵ درصدی کشت کوکنار در سال گذشته، بیشترین تاثیر را بالای دهقانان گذاشته و سبب فقر در افغانستان شده است. از سوی دیگر این سازمان گفته است که هرچند قاچاق هیروئین کاهش یافته است اما در بارۀ تولید و قاچاق شیشه از افغانستان به اروپا مطمین نیست، موضوعی که «مرکز نظارت از مواد مخدر و اعتیادِ اتحادیۀ اروپا» در گزارش اخیر خود تأیید کرده است.
دهقانان: باید بدیلی برای کشت کوکنار در نظر گرفته شود
در همین حال برخی دهقانان افغان در گفتوگو با رادیو آزادی میگویند که باید بدیلی برای کشت کوکنار برایشان در نظر گرفته شود. واسع، یکی از دهقانان از ولایت بدخشان میگوید که اخیراً کشتهای کوکنار از بین برده شده است و آنها هیچ بدیلی را برای کشت کوکنار در دست ندارند. "کشت بدیل پیدا نکردیم. هیچ چیزی نمیتواند جای کوکنار را بگیرد. کوکنار را از بین بردند و حالا حتی آب هم نداریم که چیزی بکاریم. شش جریب زمین من که کوکنار کاشته بودم، از بین رفت و زمینها خالی مانده است."
پیش از این برخی کشورهای همسایۀ افغانستان و منطقه از جمله ایران و تاجیکستان از ادامۀ قاچاق مواد مخدر از افغانستان به این کشورها ابراز نگرانی کرده بودند.
بانکداری و تجارت، موضوع دیگر نشست دوحه
یکی از موضوعات دیگر مورد بحث در نشست دوحه، مشکلات بانکی و تجاری است. مشکلات در این دو بخش، برداشت پول از بانکهای خصوصی افغانستان و ارتباطات با بانکهای بینالمللی را محدود کرده و بر تجارت و زندگی روزمرۀ مردم افغانستان تأثیر منفی گذاشته است.
احمد فیصل، یکی از تاجران سمنت در افغانستان میگوید، آنها برای خرید اموال مجبور به حمل پول نقد هستند که روند معاملاتشان را کند میکند. او به رادیو آزادی گفت: "ما با مشکلات زیادی مواجه هستیم. در حال حاضر پول نقد را به پاکستان انتقال میدهیم و باید اطلاع دهیم که این پول را به تورخم رساندهایم. در این پروسه با مشکلاتی روبهرو هستیم، پول ما در تورخم توسط مقامات حکومتی ضبط میشود و بازپسگیری آن ممکن است بین ۵ تا ۶ ماه یا حتی تا یک سال طول بکشد تا مراحل محکمۀ آن تمام شود."
در همین حال خانجان الکوزی، عضو هیئت مدیرۀ اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان در بارۀ مشکلات عمده در روند تجارت افغانستان به رادیو آزادی گفت: "مشکل در بخش ویزه، انتقال پول و عقد قراردادها وجود دارد. زیادترین مشکلات ما جهانی است که امیدواریم حل شود، برخی از پروژههایی که ما از زمان جمهوریت داشتیم ناتکمیل مانده است و پول آن هم بالای بانک آسیایی و دیگر بانکها باقی مانده است که هنوز در طول سه سال داده نشده است."
هیئت حکومت طالبان که در نشست سوم دوحه شرکت کرده، گفته است، در روز دوم این نشست که دوشنبه است، روی تجارت خصوصی، بانکداری و مبارزه با مواد مخدر بحث و گفتوگو خواهد شد.
پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان بر افغانستان، این کشور در کنار دیگر بخشها در بخش تجارت بیرونی و بانکداری با مشکلات جدی مواجه شد که بیشتر مشکلات به میان آمده به دلیل به رسمیت نشاختن حکومت طالبان از سوی جامعۀ جهانی، تا هنوز حل نشده باقی مانده است.