افغانستان
روز جهانی بدون تنباکو؛ «استفاده از سیگار، سالانه جان بیش از ۸ میلیون انسان را میگیرد»

امروز ۳۱ می «روز جهانی بدون تنباکو» است. شماری از استفاده کنندهگان تنباکو در افغانستان میگویند به مشکلات صحی و اقتصادی روبهرو شدهاند. در عین حال برخی از روانشناسان در مراکز درمانی اعتیاد در افغانستان هشدار میدهند که بیشتر افراد که از تنباکو استفاده کردهاند بعداً به مواد مخدر رو آورده اند.
سازمان ملل متحد میگوید که سالانه بیش از ۸ میلیون نفر در نتیجه استفاده از تنباکو جان های خود را از دست میدهند که ۱.۲ میلیون تن آنان به دلیل تنفس دود سگرت از محیط اطراف شان از بین میروند.
احمد عُزیر ۳۵ ساله از ولایت لوگر و صدیق افغان ۲۹ ساله از کابل که هر دو بیش از یک دهه از سگرت استفاده کردهاند به رادیو آزادی گفتند:
"از سگرت روز یکونیم تا دو قوطی استفاده میکنم، شُش و جگرم بسیار تکلیف دارد و در ضمن از این عمل که مدت ۱۴/۱۵ سال میشود دارم پشیمان هم هستم، داکتر که معاینه میکند میگوید که ششها و جگرم را سگرت خراب کرده و دیگر استفاده نکنم، اما نمیشود که بدون استفاده از سگرت باشم."
"۱۳ سال می شود که سگرت میزنم، روزانه دو قوطی مصرف دارم که هر روز آن مبلغ ۸۰ افغانی هزینه دارد، همچنان سگرت سبب امراض مختلف در بدن میشود، اما بر اساس برخی مشکلات به سگرت کشیدن رو آورده ام."
داکتر سید میرآقا حسینی روانشناس در یک مرکز درمانی ترک اعتیاد در شهر کابل میگوید بیشتر افرادیکه از استفاده تنباکو آغاز کردهاند به آن وابسته شدهاند و سرنوشتشان با اعتیاد به مواد مخدر گره خورده است.
او به رادیو آزادی گفت، استفاده افراد از تنباکو اضرار مختلف جسمی، روانی و عاطفی و همچنان اقتصادی دارد:
"قدمهای اولی اعتیاد استفاده از دخانیات مثل سگرت و تنباکو شروع میشود تا اینکه عمل آنها بیشتر و سنگینتر میشود و تا که سرانجام به اعتیاد مواد مخدر وصل میشود. سگرت، تنباکو و نصوار میتواند باعث ایجاد سرطانهای دهان، مری و معده شود و همچنان سبب ایجاد افسردهگی در نزد شخص شود، در عین حال از لحاظ اقتصادی یک ضربه بزرگ است."
سازمان ملل متحد تنباکو را بزرگترین عامل مرگهای قابل پیشگیری در جهان خوانده و به مناسبت «روز جهانی بدون تنباکو» میگوید که سالانه بیش از ۸ میلیون نفر در جهان در نتیجه استفاده از تنباکو جانهای خود را از دست می دهند که ۱.۲ میلیون تن آنان به دلیل تنفس دود سگرت از محیط اطراف شان از بین میروند.
متخصصین صحت میگویند که استفاده از تنباکو میتواند بر هر عضو بدن تأثیرگذار باشد و اعتیاد به آن، احتمال مبتلا شدن مصرف کنندهگان آن را به سرطانهای مختلف، امراض قلبی، ناراحتیهای تنفسی و مشکلات جگر افزایش دهد و همچنان سبب کاهش باروری و سقط جنین در نزد زنان شود.
در این حال یک آگاه امور اجتماعی و جوانان میگوید راه حل برای کاهش و از بین بردن استفاده از تنباکو بلند بردن سطح آگاهی مردم نسبت به ضرر های دخانیات است.
او که نخواست ناماش در گزارش گرفته شود به رادیو آزادی گفت تبلیغات بر ضد استفاده از تنباکو میتواند از طریق مکاتب و مراکز عمومی، رسانهها و از طریق نصب بنرها به اجرا گذاشته شود: "مسئولیت دولت، مردم و جامعه است که میشود از طریق شوراهای مردمی، مساجد و مکاتب به مردم آگاهیدهی شود، در باره اضرار تنباکو گفته شود تا مردم از آن آگاهی پیدا کنند و از استفاده تنباکو و این عمل دست بردارند."
شرافت زمان سخنگوی وزارت صحت عامه طالبان به سؤالات رادیو آزادی در مورد اینکه چه تعداد افراد در افغانستان از تنباکو استفاده میکنند و چه راههای برای جلوگیری از آن اتخاذ شده پاسخ نداد.
اما قانون جلوگیری استفاده از تنباکو در اماکن عمومی در افغانستان در سال ۱۳۹۲ خورشیدی تصویب شده که در آن آمده، هر کس از این قانون تخطی کند، ۳۰۰ افغانی جریمه خواهد شد و در عین زمان بر اساس این قانون ۵۰ درصد افزایش تعرفۀ گمرکی بر واردات سگرت وضع شده بود.
با آنهم سگرت در صدها دکان وسگرت فروشیهای سیار کنار جاده در ولایتهای مختلف افغانستان به فروش میرسد و استفاده کنندهگان سگرت بدون توجه به ضررهای آن به خود و دیگران آن را خریداری کرده و در محلات مختلف دود میکنند.
«تنباکو» گیاهی است که برگهای خشک آن حاوی نیکوتین که یک ماده اعتیادآور است، میباشد.
بر اساس یافتههای طبی، پس از کشیدن دود تنباکو، نیکوتین موجود در آن ظرف چند ثانیه وارد جریان خون شده و به مغز میرسد و سبب احساس لذت و انرژی میشود، اما اثر تولید شده سریعاً از بین رفته و باعث خستگی و کسالت فرد میشود و در این شرایط فرد استفاده کننده دوباره به همان احساس قبلی نیاز پیدا کرده و مجدداً اقدام به مصرف میکند.
سازمان صحی جهان در سال ۱۹۸۷ میلادی ۳۱ می را بهعنوان « روز جهانی بدون تنباکو» برگزید.
هدف از آن جلب توجه نسبت به مصرف تنباکو و تأثیرات منفی آن بر سلامت انسان در نظر گرفته شدهاست.
یکی از اقداماتیکه در «روز جهانی بدون تنباکو» انجام میشود این است که برای تشویق عدم استفاده از تنباکو از افراد خواسته میشود که در این روز برای ۲۴ ساعت از محصولات تنباکو استفاده نکنند.
تازهترین خبرهای روز را اینجا دنبال کنید
هند با گسترش کریدور اقتصادی چین و پاکستان (CPEC) به افغانستان مخالفت کرد

کرتی واردان سینگ، وزیر دولت در امور خارجۀ هند، این موضع را در یک بیانیۀ رسمی به پارلمان کشورش روشن کرد و آن را "غیرقابل قبول" خواند.
او گفت که دولت از نشست سهجانبۀ چین، پاکستان و افغانستان در پکن در ۲۱ ماه می که در آن همکاریهای منطقهای، بهویژه در زمینۀ جادهها، مورد بحث قرار گرفت، آگاه است.
سینگ افزود: "دولت همواره اعتراض خود را با طرفهای مربوطه در میان گذاشته است که کریدور اقتصادی چین و پاکستان (CPEC) از بخشهایی از سرزمینهای هندی لاداخ و جامو و کشمیر عبور میکند و این مناطق بهطور غیرقانونی توسط پاکستان اشغال شدهاند. این پروژه یک کمربند، یک جاده نام دارد، اما ما به آن اعتراض کردهایم و از آنها خواستهایم که این فعالیتها را متوقف کنند."
او گفت که هرگونه پیشنهادی برای مشارکت کشورهای سومی یا گسترش این کریدور غیرقابل قبول است.
فیفا برای تیم ملی فوتبال زنان مهاجر افغانستان مربی رسمی گماشت

پائولین همیل، بازیکن سابق و مربی باسابقۀ تیم جوانان اسکاتلند، به عنوان اولین مربی رسمی تیم ملی فوتبال زنان مهاجر افغانستان منصوب شد.
فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) روز جمعه اعلام کرد که همیل هدایت این تیم تازه تأسیس را بر عهده خواهد داشت.
تیم ملی فوتبال زنان مهاجر افغانستان در ماه می ۲۰۲۴ توسط فیفا اعلام شد.
طبق اعلام فیفا، همیل در حال حاضر در سه کمپ "استعدادیابی" برای پرورش تیمی برای بازیهای دوستانۀ بینالمللی شرکت کرده است.
پائولین همیل که ۱۴۱ بازی ملی برای کشورش انجام داده است، علاوه بر اسکاتلند، مربی تیم ملی زنان عربستان سعودی نیز بوده است.
بر اساس یک ارزیابی جدید، نزدیک به ۳.۵ میلیون افغان در زمستان آینده در معرض خطر جدی سرمای شدید قرار دارند

این ارزیابی توسط یک سازمان بشردوستانه به نام “Reach” انجام شده که با جمعآوری، تجزیه و تحلیل دادهها در مناطق بحرانزده، تصمیمگیری مبتنی بر شواهد را تسهیل میکند.
این سازمان در آخرین گزارش خود هشدار داد که خطر تلفات انسانی و حیوانات به دلیل سرما در مناطق کوهستانی افغانستان وجود دارد.
این نگرانیها به ویژه در ولایتهای دورافتادهای مانند غور، بدخشان و بامیان که زیرساختها ضعیف هستند و احتمال تأثیر تغییرات اقلیمی شدید بر مردم و حیوانات بیشتر است، بسیار زیاد است.
این گزارش به تجربیات گذشته در شرایط اضطراری زمستانی، مانند حادثۀ جنوری ۲۰۲۳ در ولایت غور که در آن بیش از ۷۰ هزار دام در دمای منفی ۳۳ درجه سانتیگراد جان باختند، اشاره دارد.
این درحالیست که بازگشت صدها هزار مهاجر از ایران و پاکستان نگرانیها در مورد سرپناه و سایر امکانات آنها در افغانستان را افزایش داده است.
شمار اخراج شدگان و برگشتکنندگان از ایران به بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر رسید

کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) میگوید که از آغاز سال جاری میلادی تا ۲۳ جولای بیش از یک میلیون ۶۸۴ هزار نفر از ایران برگشت کرده اند و یا اخراج شده اند.
این ادارۀ ملل متحد در گزارشی که روز پنجشنبه، ۲۴ جولای منتشر کرده، گفته که از این میان بیش از یک میلیون تن آنان اخراج شده اند.
به گفتۀ کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان، پس از ۱۳ جون بیشتر برگشتکنندگان و اخراج شدگان را افراد دارای برگۀ سرشمالی تشکیل میدهند.
پس از درگیریهای اخیر میان اسرائیل و ایران، این کشور روند اخراج مهاجرین افغان را شدت بخشیده است که به گفتۀ ادارههای ملل متحد این موضوع به بحران بشری افغانستان افزوده است.
طالبان عبدالسمیع غزنوی یک عالم دینی را دستگیر کردند

برخی از رسانهها و خبرنگاران افغان گزارش دادهاند که طالبان شیخ عبدالسمیع غزنوی یک عالم دینی را بازداشت کردهاند.
سمیع یوسفزی، خبرنگار افغان که تحولات تحت حاکمیت طالبان را دنبال میکند، روز پنجشنبه، ۲ اسد در صفحه ایکس (توییتر سابق) خود نوشته که مولوی غزنوی حدود یک هفته پیش از مدرسه دینیاش بازداشت شده و توسط یک محکمه نظامی حکومت طالبان به ۴۵ روز زندان محکوم شده است.
چند رسانه دیگر افغانستان نیز گزارشهایی از بازداشت مولوی غزنوی منتشر کردهاند.
تا کنون، مقامهای طالبان یا منابع نزدیک به مولوی غزنوی در مورد این بازداشت اظهار نظر نکردهاند.
عبدالسمیع غزنوی یکی از علمای دینی نزدیک به طالبان بود که گاهی از آموزش دختران و فرگیری علوم عصری حمایت میکرد و در این باره از سیاستهای طالبان انتقاد میکرد.
سازمان ملل: طالبان با افغانهای اخراج شده از ایران و پاکستان بدرفتاری میکند

سازمان ملل متحد در گزارشی مستند کرده که طالبان با افغانهایی که از ایران و پاکستان به کشور بازگردانده شدند، بد رفتاری می کند.
براساس این گزارش که روز پنجشنبه، ۲ اسد منتشر شد، افغانهای بازگشته با خطر شکنجه، بازداشتهای خودسرانه و تهدیدهای امنیتی روبهرو هستند.
در این میان، زنان و دختران، افراد وابسته به نظام پیشین، نیروهای امنیتی سابق، خبرنگاران و فعالان جامعه مدنی بیشتر از دیگران در معرض تهدید قرار دارند.
هیت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) و دفتر حقوق بشر این سازمان بر اساس مصاحبه با ۴۹ افغان این گزارش را تهیه کرده است.
این درحالی است که آمار های سازمان ملل نشان می دهد که تنها در سال ۲۰۲۵ بیش از ۱.۹ میلیون نفر ، بیشترشان از ایران اخراج شدهاند.
پیشبینی شده تا پایان سال جاری بیش از سه میلیون مهاجر به افغانستان بازگردند.
طالبان پیش از این چنین گزارشهایی را رد کرده و گفتهاند برای همه عفو عمومی اعلام شده است.
اما پیش از نیز گزارش های از شکنجه و بازداشت فعالان، خبرنگاران، زنان و کارمندان نظام پیشین منتشر شده است.
طالبان از تاجران افغان خواست برای مهاجران بازگشته شغل ایجاد کنند

وزارت صنعت و تجارت طالبان روز چهارشنبه از تاجران افغان خواست در داخل کشور سرمایهگذاری کنند تا برای مهاجران بازگشته از ایران و پاکستان فرصتهای شغلی ایجاد شود.
نورالدین عزیزی، سرپرست این وزارت، گفت: «تاجران افغان به جای سرمایهگذاری در ترکیه و دیگر کشورها، در افغانستان سرمایهگذاری کنند تا از تولیدات و صنعت داخلی حمایت شود».
این درخواست در حالی مطرح میشود که میلیونها مهاجر در ماههای اخیر عمدتا از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشتهاند و نگرانی درباره نبود فرصتهای شغلی افزایش یافته است.
طالبان: پاکستان ۱۲۲ زندانی افغان را آزاد کرد

مقامهای طالبان میگویند پاکستان ۱۲۲ مهاجر افغان را که در زندان بهسر میبردند، آزاد کرده است.
بخت جمال گوهر، مسئول انتقال مهاجران طالبان در تورخم، گفت این افراد که زنان و کودکان نیز در میانشان بودند، روز چهارشنبه به طرف افغانستان تحویل داده شدند.
به گفته او، برخی از این افراد دارای اسناد قانونی اقامت در پاکستان بودهاند. آنها بین دو روز تا سه سال در پاکستان زندانی بودند و بیشترشان از ولایتهای ننگرهار، لغمان، پروان، کابل، خوست و پکتیا هستند.
این اقدام در حالی صورت گرفته که اسلامآباد روند اخراج اجباری مهاجران فاقد مدرک افغان را شدت بخشیده است.
دو دیدار در لیگ شپگیزه کریکت امروز برگزار میشود

دو مسابقه در چارچوب لیگ شپگیزه کریکت امروز پنجشنبه در کابل برگزار خواهد شد.
نخستین دیدار صبح میان تیمهای آمو نهنگان و سپینغر بازان انجام میشود.
این بازیها پس از یک روز وقفه برای امروز برنامهریزی شدهاند.
دهمین دور لیگ شپگیزه اوایل همین هفته آغاز شده و تا اول اگست ادامه خواهد داشت.
طالبان: حقوق زوج بریتانیایی بازداشتشده رعایت شده؛ کارشناسان سازمان ملل: وضعیت سلامت آنها رو به وخامت است

با وجود نگرانی کارشناسان ملل متحد از وضعیت سلامت یک زوج بریتانیایی در بند طالبان، امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه حکومت طالبان، میگوید تمامی حقوق این زوج حفظ شده است.
متقی روز چهارشنبه در نشستی با رسانهها به مناسبت ارائه دستاوردهای یکساله وزارت خارجه گفت: « با خانواده خود در تماس هستند، خدمات درمانی دریافت کردهاند و تلاشها برای آزادی آنها ادامه دارد.» اما متقی در مورد علت بازداشت این زوج چیزی نگفته است.
پیتر رینولدز ۸۰ ساله و باربی رینولدز ۷۵ ساله از ماه فبروری نزد طالبان زندانی هستند.
پیش از این، کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل متحد در بیانیه روز دوشنبه از مقامهای طالبان خواستند این زوج سالخورده را آزاد کنند و هشدار دادند سلامت آنها به سرعت رو به وخامت است و در صورت نداشتن دسترسی به مراقبتهای طبی، ممکن است با آسیب جبرانناپذیر یا حتی مرگ روبهرو شوند.
کارشناسان گفته اند که این زوج که ۱۸ سال در افغانستان زندگی کرده و یک کسبوکار پژوهشی و آموزشی بنیانگذاری کردهاند، در وضعیت جسمی و روانی نامناسب قرار دارند.
آنان در اعلامیه خود افزود: «هیچ دلیلی نمیبینیم که این زوج سالخورده در بازداشت بمانند»