رسانه های ترکی به روز چهارشنبه به استناد به یک اعلامیه ای ریاست جمهوری این کشور خبر دادند که از اول ما جون به بعد افغانهای دارای پاسپورتهای دیپلوماتیک هم برای سفر به این کشور باید ویزه داشته باشند.
طبق توافق موجود تا کنون دیپلوماتها و دارنده گان پاسپورتهای سیاسی افغانستان برای سفر به ترکیه از ویزه معاف بودند.
به اساس اعلامیه حکومت ترکیه این معافیت سر از شنبه اول ماه جون خاتمه پیدا میکند
هنوز روشن نیست که براساس تعلیق این توافقنامه، مقام های ترکی دارنده پاسپورت دیپلوماتیک هم برای رفتن به افغانستان نیاز به دریافت ویزه میباشند یا خیر؟
توافقنامه معافیت ویزه به دارنده های پاسپورت دیپلوماتیک دو کشور درسال ۲۰۰۸ میلادی از سوی پارلمان ترکیه تصویب شده بود.
انقره هنوز حکومت طالبان را به رسیمت نشناخته، اما سفارت ترکیه در کابل فعالیت می کند.
یک منبع سفارت افغانستان در ترکیه که نخواست نامش گرفته شود این خبر را تصدیق نموده و گفت که توافقتنامه معافیت ویزه برای دیپلوماتهای افغان توسط یک فرمان رئیس جمهور ترکیه رجب طیب اردوغان لغو شده است.
او افزود که ترکیه این توافقنامه را بخاطر نگرانی های امنیتی یک جانبه لغو کرده ولی بیشتر از این توضیحات نداد.
به گفته او آن عده افغانهای که در ترکیه اقامه سه ساله دارند از این فرمان متاثر نمی شوند.
توافقنامه معافیت ویزه دیپلوماتیک در سال ۲۰۰۸ توسط پارلمان ترکیه تصویب شده بود
محمد عیسی مصباح آگاه امور سیاسی و سابق سفیر افغانستان در قیرغیز ستان که در ترکیه بسر میبرد به این باور است که تعداد زیاد افغانهای مقیم ترکیه و یا کسانی که به این کشور سفر می کنند از این تصمیم متاثر خواهند شد:
«در زمان قبل از طالب ها و در زمان طالبان هم پاسپورت سیاسی افغانستان ، پاسپورت دیپلوماتیک افغانستان به هر شخصی توزیع شد. مانند شخصیت قومی، شخصیت اجتماعی، شخصیت متنفذ، به این گونه اشخاصی هم به عنوان قوماندان چنین توزیعات از جانب وزارت خارجه افغانستان صورت گرفت . و حالا هم به همان شکل ممکن است بنام یک مولوی بزرگ توزیع شده باشد و یا یک نام دیگر.»
بعد از برگشت طالبان به قدرت در ماه اگست سال ۲۰۲۱ یک تعداد زیاد از رهبران سیاسی ، جهادی و اعضای شورای ملی سابق افغانستان به ترکیه رفتند که یک تعداد آنها پاسپورتهای دیپلوماتیک دارند.
اکنون این سوال پیدا شده که با تصمیم نو ترکیه سرنوشت این افغانها چه خواهد شد. آقای مصباح در این مورد به رادیو آزادی گفت:
« کسانی که در ترکیه فعلا زنده گی می کنند و پاسپورتهای سیاسی دارند ، اینها مجبور هستند که سر از تاریخ اول ماه جون ترکیه را ترک بکنند ، بخاطری که بعد از اول جون اقامتشان در ترکیه غیر قانونی است و ممکن است با موادات قانون برابر شوند. و آنگاه ممکن جریمه شوند و بالاخره هم ممنوع الورود شوند وقتی که از میدان هوائی آنها را دیپورت می کنند.»
حکومت طالبان تا حال به این تصمیم ترکیه واکنش نشان نداده است. چند روز قبل از اعلان این تصمیم ترکیه یک هيئت ریاست مهاجرین ترکیه به افغانستان سفر کرده و با مقامات حکومت طالبان دیدار کرده بود. اما منبع سفارت افغانستان در ترکیه به رادیو آزادی گفت که این تصمیم ترکیه به سفر هیئت این کشور به افغانستان ارتباطی ندارد.
