ولایات مختلف افغانستان، اخیراً بطور پیهم شاهد سرازیر شدن سیلابهای ویرانگر و مدهش ناگهانی بوده و در نتیجۀ آن در قریه ها، ولسوالی ها، ولایات مختلف از جمله در بغلان، صد ها تن کشته، صدها خانه و دکان بطور کلی یا قسمی تخریب، ده ها پل و پلچک ویران شده، هزاران جریب زمین زراعتی بین رفته و هزاران راس مواشی هم تلف شده اند.
در این گزارش با هم به قریه فلول، ولسوالی برکۀ ولایت بغلان می رویم که در جملۀ مناطقی است که به شدت از سیلاب های اخیر آسیب دیده و از صفت الله یک باشندۀ این روستا، میخوانیم که میگوید:
"سیلی که آمد تخریب زیاد وارد کرده، از خانواده خواهرم پنج تن کشته شدند از جمله خانواده سیزده تن از بین رفته اند. سیلاب ناگهانی چندین متر ارتفاع داشته، همۀ چیز را از بین برد، چیزی باقی نماند، اطفال خواهر، پسران کاکا همه را از دست دادم."
با وصف تلاش های مردم محل، هنوز هم تعدادی از باشندگان قریۀ فلول ناپدید هستند و از سرنوشت آنها خبری در دست نیست، یک باشندۀ این روستا می گوید:
"یک برادرم و دو نواسه او تا هنوز ناپدید هستند و تلاش های ما برای جستجوی آنها نتیجۀ داده، بیست پنج، بیست و شش خانواده بودیم سیلاب ناگهانی، همه را کاملاً از بین برد"
آیا با قربانیان این سیلاب کمک های هم صورت گرفته است؟
این سوال را از مجید یک باشندۀ دیگر قریۀ فلول می پرسیم، وی در پاسخ گفت:
"مردم عام افغانستان در مجموع از هلمند، از قندهار، از بدخشان، از گوشه و کنار افغانستان، خصوصاً مردم بغلان، بیشتر نان گرم برای ما رسانیده اند. چون تندور و گاز نیست و همۀ سیستم خانوادگی برهم خورده. سره میاشت هم کمپل، فرش و خیمه را به حد ضرورت توزیع کرده، حدود ۹۰ درصد مردم به آن دسترسی یافته اند."
شماری از افغان ها حتی از خارج افغانستان نیز برای کمک با سیلاب زدگان به مناطق مختلف افغانستان از جمله به روستای فلول ولسوالی برکۀ ولایت بغلان شتافته اند. جلال الدین وردک یکی از آنهاست:
"من از ایالت واشینگتن امریکا آمده ام. زمانیکه در مورد رویداد غم انگیز سیلاب ها در بغلان شنیدم که مردم را به شدت متاثر ساخته، فوراً برای کمک با آنها شتافتم. الحمدالله، تا حال برای آنها داش های نان پزی، ۹۰۰ تخته کمپل و لحاف و سایر وسایل آشپزخانه آورده ام که به آن شدیداً نیاز است، چون همۀ چیز از بین رفته است."
باشندگان روستای فلول علاوه بر سرپناه، به کمک های عاجل غذایی، به ویژه آب صحی آشامیدنی، شدیداً نیاز دارند.
از داکتر محمد یاسر مسول کلینک صحی قریه فلول، در این مورد میگوید:
"ذخیرۀ آب از قریه شیخ جلال به وسیلۀ پایپ، با ذخیره آب این قریه وصل بود، اما با سرازیر شدن سیلاب ها در قریه شیخ جلال و در این جا، پایپ ها همه از بین رفت. ضروت اشد به آب داریم. مردم بغلان را خداوند خیر بدهد که مقداری غذا و آب فرستاده اند، ولی معلوم نیست که برای چند روز کفایت می کند، همین امروز یا فردا، نمی دانیم که ما و مواشی ما، چه را خواهیم نوشید؟
سازمان صحی جهان(WHO) نیز از شیوع امراض ساری در مناطق سیلاب زده در افغانستان هشدار داده، گفته که موارد اسهالات و سایر امراض ناشی از آب های آلوده در حال افزایش است.
چرا نباید از آب های آلوده توسط سیلاب ها استفاده کرد؟
از نجیب الله سدید پژوهشگر مدیریت آب در جرمنی این موضوع پرسیده شد. وی در پاسخ گفت:
"مردم نباید از آب سیلابی استفاده کنند. زیرا سیلاب ها، همۀ آب های زیرزمینی، از جمله آب چاه ها و کاریز ها را آلوده می کند. اگر مردم از این آب ها استفاده می کنند، باید آب را خوب جوش داده، بعد مصرف کنند، زیر شیوع امراض سیلابی، بسیار مخرب بوده می تواند."
کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (یو ان اچ سی آر) گفته که سیلابهای ناگهانی اخیر در افغانستان هزاران تن را از مناطق اصلی شان آواره ساخته، تا هنوز هم، تعداد زیادی ناپدید هستند، یا زیر آوار گیر ها، مانده اند.
صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد(یونیسف) گفته با آنکه برای شماری از سیلاب زدگان از جمله در ولایات بغلان، کمک نقدی توزیع کرده و این کمک های اضطراری را بسیار مهم خوانده، اما هشدار داده که هزاران خانوادۀ افغان با مشکلات شدید مواجه اند و به مساعدت های بشری نیاز دارند.
برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد (WFP) نیز هشدار داده که سیلاب های ویرانگر اخیر در مناطق شمال شرق و شمال غرب افغانستان، بیش از هشتاد هزار تن را متاثر ساخته است
دبلیو اف. پی روز سه شنبه(21 می) همچنین هشدار داد که احتمال دارد، همچو سیلاب های آنی در ماه های آینده در افغانستان شدت یابد و تأثیر قابل توجهی روی امنیت غذایی افغان ها خواهد داشت.
آرش همایون