امروز ۲۱می، روز جهانی چای، یکی از متعارفترین نوشیدنیهای جهان است.
اما این نوشیدنی متعارف جهان به دلیل کمهزینه بودن، حتا به بخشی از غذای سُفره بسیاری از افغانها مبدل شده است.
شماری از خانوادههای فقیر در افغانستان میگویند، به دلیل مشکلات اقتصادی بیشتر روزهای زندگیشان را با خوردن نان خشک و چای سپری میکنند.
امید، یک باشندۀ شهر کابل که از بیکاری رنج میبرد، در این باره به رادیو آزادی گفت:
"هیچ کار و بار نیست، زیاد وقت در خانه میباشم، دیگر چیزی که نداشته باشم نان و چای خورده میروم، نان و چای هم که پیدا میشود خوشحال میباشم، به یک سختی وقت را سپری میکنیم، بیکار استم مشکلات است و بیخی وضعیت خراب است."
مسعود، یک باشندۀ ولایت ننگرهار میگوید، خانوادۀ همسرش با مشکلات شدید اقتصادی روبهرو هستند و به همین دلیل بیشتر وعدههای غذاییشان را نان خشک و چای تشکیل میدهد.
"خسر من است که سه پسر دارد و دو تایشان معیوب هستند، من خودم شاهد استم که گاهی روزها تا سه وقت نان را با چای میخورند، صد افغانی پیدا میکند، او را هم به کرایۀ خانه میدهد، گاهی او هم پیدا میشود و گاهی نمیشود."
شیردل پاسون، آگاه مسایل اجتماعی این مشکل خانوادههای فقیر را تأیید میکند.
"از این که وضعیت اقتصادی مردم در افغانستان خوب نیست، ممکن اکثر خانوادهها توان مالی نداشته باشند که غذای دیگر تهیه کنند، به همین دلیل بیشتر به استفاده از چای رو میآورند، حتی کسانی وجود دارند که توان خرید چای را هم ندارند و آب سرد را با نان خشک استفاده میکنند، بخاطری که بیکاری است."
شماری از افراد اما میگویند، نوشیدن چای برایشان به یک عادت تبدیل شده و روزانه دهها گیلاس چای
مینوشند.
مصور، یکی از دکانداران در شهر کابل به رادیو آزادی گفت:
"صبح شش و نیم بجه که دکان میآیم چای هیلدار دم میکنم، دهها گیلاس چای را مینوشم حتی دکانداران دیگر میآیند، از من چای میگیرند، بیخی عادت کردیم، اگر چای نخورم سردرد میشوم."
چای از نوشیدنیهای مروج در افغانستان است که استفادۀ زیادی دارد؛ از پذیرایی از مهمان شروع تا رفع خستگی.
اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان میگوید که سال گذشته دهها هزار تُن چای سبز و سیاه از کشورهای مختلف به افغانستان وارد شده است.
خان جان الکوزی، عضو هیئت مدیرۀ این اتاق در این باره به رادیو آزادی گفت:
"ما به اساس اسناد و ارقام، سال گذشته به مقدار ۷۴ هزار تن چای سبز و سیاه از کشورهای مختلف به کشور وارد کردیم. ما از مالیزیا، اندونیزیا، ویتنام، سینگاپور، بنگلهدیش، هندوستان و چین چای وارد میکنیم که چای سبز بیشتر و چای سیاه کمتر در افغانستان استعمال میشود."
اما او مشخص نساخت که همه ساله به همین مقدار چای وارد افغانستان میشود و یا کاهش و افزایش هم دارد.
این درحالیست که امروز سهشنبه، ۲۱ می برابر به روز جهانی چای است.
ملل متحد که امروز را به نام روز جهانی چای نامگذاری کرده، درگزارشی گفته است که چای بعد از آب پرمصرفترین نوشیدنی جهان است.
این سازمان افزوده است که تولید و فرآوری چای منبع اصلی معیشت میلیونها خانواده در کشورهای در حال توسعه است و وسیلۀ اصلی امرار معاش میلیونها خانواده فقیر است که در تعدادی از کشورهای کمتر توسعهیافته زندگی میکنند.
درگزارش ملل متحد آمده است که چای یک نوشیدنی است که از گیاه کاملیا سینسیس تهیه میشود.
اعتقاد بر این است که چای از شمال شرقی هند، شمال میانمار و جنوب غربی چین به دیگر نقاط جهان راه یافته است، اما مکان دقیقی که این گیاه برای اولین بار در آن رشد کرده است، مشخص نیست.
در گزارش سازمان ملل متحد گفته شده است که شواهد نشان میدهند که چای حدود ۵ هزار سال پیش هم در چین مصرف میشده است.