ادارۀ ملی احصایه و معلومات حکومت طالبان روز گذشته در حساب ایکس خود نوشته است که ارزش صادرات و واردات افغانستان در ۹ ماه اول سال روان به حدود ۷.۵ میلیارد دالر رسیده است.
به گفتۀ این اداره، صادرات افغانستان در ۹ماه اول سال روان به ارزش ۱ میلیارد و ۳۵۵ میلیون دالر و واردات آن به ارزش ۶ میلیارد و ۲۲۸ میلیون دالر بوده است.
بر اساس آمار ادارۀ ملی احصایه و معلومات، در ۹ ماه اول سال جاری خورشیدی نسبت به زمان مشابه در سال گذشته، میزان صادرات افغانستان ۲۰ میلیون دالر کمتر بوده، اما وارداتاش حدود ۱ میلیارد و ۱۰۳ میلیون دالر بیشتر بوده است.
این اداره همچنان نوشته که بیشترین اقلام صادراتی در ۹ماه نخست امسال به ارزش ۶۸۹ میلیون و ۹۰۰ هزار دالر به پاکستان بوده که هند با ۴۶۳ میلیون و امارات متحدۀ عربی با ۳۲ میلیون و ۳۰۰ هزار دالر در جایگاه دوم و سوم قرار دارند.
خان جان الکوزی، یکی از مسئولان اتاق تجارت مشترک افغانستان و پاکستان میگوید، در ۴ دهۀ اخیر واردات و صادرات افغانستان بلانس نبوده است.
او هرچند افغانستان را کشوری مصرفکننده خواند، اما افزود که میزان صادرات اکنون از زمان جمهوری پیشین بیشتر است.
او همچنان دلیل کاهش صادرات نسبت به سال گذشته را در رفتار پاکستان و مسدود کردن گذرگاهها از سوی آن کشور عنوان کرد.
"امسال یک ۲۰ میلیون کم شده و علتاش هم همین راه بندی بوده و همین برخورد پاکستان بود که سرحد را بسته کرده و ما زیادترین صادرات را به پاکستان داریم، خصوصاً معدن و میوۀ خشک، میوۀ تازه و سبزی به همین خاطر کم شده."
بر بنیاد اطلاعات ارائه شدۀ این اداره، در ۹ ماه نخست امسال بیشترین اقلام صادراتی افغانستان به ارزش حدود ۴۳۲میلیون دالر میوۀ خشک و بیشترین اقلام وارداتی آن مواد نفتی و روغنیات به ارزش حدود ۱ میلیارد و ۱۰ میلیون دالر بوده است.
اما عبدالنصیر رشتیا، رئیس اجرایی اتحادیۀ فولاد افغانستان دلایل دیگری را سبب پائین آمدن میزان صادرات افغانستان میداند:
"بجز پنج قلم محصولات زراعتی ما دیگر چیزی به صادرات نداریم و در پهلوی آن اگر حکومت در قسمت استندردسازی و معیاریسازی کارهای داخلی توجه بکند و راههای بدیل را جستجو کند و همچنان بازارهای جدید را ایجاد بکند، در آن صورت است که صادرات افغانستان افزایش پیدا میکند و در قدم دیگر معضل و نگرانی تمام تجار و صنعت کار بابت افزایش کرایۀ حمل و نقل است که کمیسیون ایجاد شده و این کمیسیون سبب این شده که تجارت هم کاهش پیدا بکند وقتی که تجارت و تولید کاهش پیدا کرد بدون شک که صادرات هم کاهش پیدا میکند."
آرزو رامین، کارشناس صنایع دستی پیشین وزارت اطلاعات و فرهنگ نیز نبود ترانزیت منظم هوایی را از دلایل کاهش صادرات عنوان کرد:
"وقتی پروازها باز نباشد یگانه دلیل عمده این میباشد که صادرات ما کم میشود و ما نمیتوانیم صنایع و اموال کشور خود را به دیگر کشورها صادر کنیم."
از سوی دیگر عبدالسلام جواد، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت حکومت طالبان با فرستادن یک کلیپ ویدیویی به رادیو آزادی در مورد میزان صادرات در سال ۲۰۲۳ میلادی گفت:
"افغانستان در سال ۲۰۲۳ میلادی به مقدار ۱.۹ میلیارد دالر صادرات داشته است، رقم فوق با وجود ترمیم شاهراه سالنگ، کاهش صدور ذغال سنگ و مشکلات کشورهای همسایه باز هم ۲ فیصد افزایش را نشان میدهد."
این درحالیست که در ماههای اخیر تاجران افغان و مسئولان اتاق تجارت مشترک افغانستان و پاکستان بارها به رادیو آزادی گفتند که به دلیل بسته شدن گذرگاهها از سوی حکومت موقت پاکستان به روی موترهای باربری، خسارات هنگفت مالی برای تجار افغانستان و پاکستان وارد شده است.