بانک جهانی اعلام کرده که کار پروژه «کاسا-۱۰۰۰» در افغانستان را از سر میگیرد.
پروژه «کاسا-۱۰۰۰» یک پروژه انتقال انرژی از تاجیکستان و قرغزستان به پاکستان از طریق افغانستان است که روی آن ۱.۲ میلیارد دالر سرمایه گذاری میشود.
این بانک روز پنجشنبه با نشر اعلامیهیی گفته که «هیئت مدیره » این بانک یک رویکرد تعدیل شده جدید به نام «رویکرد ۳.۰» را برای حمایت از مردم افغانستان تصویب کردهاست.
در اعلامیه بانک جهانی آمده که کار پروژه «کاسا-۱۰۰۰» به درخواست سه کشور همسایه افغانستان از سر گرفته میشود تا از خطر تبدیل شدن این پروژه به یک «دارایی سرگردان» جلوگیری شود.
با این حال، این بانک تأکید کرده که کار روی این پروژه به گونهای از سر گرفته میشود که تضمین کند تمام پرداختهای ساختوساز و عواید آینده آن در خارج از افغانستان مدیریت خواهد شد و از دسترس طالبان دور خواهد ماند.
بانک جهانی گفته که کار این پروژه در سه کشور دیگر تقریباً پایان یافته و تنها در افغانستان باقی مانده است.
کار این پروژه در افغانستان مدتی پس از تسلط طالبان بر این کشور متوقف شد.
انتظار میرفت از طریق پروژه «کاسا یک هزار» ۳۰۰ میگاوات برق از تاجیکستان و قرغزستان به افغانستان و یک هزار میگاوات برق به پاکستان انتقال داده شود.
بانک جهانی از تمویل کنندهها و حامیان کلیدی این پروژه بوده است.
ذبیحالله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان و اختر محمد نصرت سخنگوی وزارت انرژی و آب حکومت طالبان به سؤالات رادیو آزادی در این مورد پاسخ ندادند، اما پیش از این بارها مقامهای حکومت طالبان از جامعه جهانی خواسته اند تا پروژههای نیمهتمام شان در افغانستان را تکمیل کنند.
اما آغاز دوباره پروژه انتقال انرژی «کاسا-۱۰۰۰» در افغانستان برای این کشور چقدر مهم است؟
شماری از مقامهای پیشین وزارت انرژی و آب جمهوری مخلوع افغانستان و آگاهان مسایل اقتصادی نسبت به از سرگیری کار عملی پروژه برق «کاسا-۱۰۰۰» خوشبین اند و آن را به نفع مردم افغانستان میدانند.
انجنیر حبیبالرحمن رحمت مایار مشاو روزارت انرژی و آب در زمان جمهوری پیشین افغانستان به رادیو آزادی میگوید، آنچه مربوط به حکومتها میشود تأمین امنیت آن است:
"اگر جامعه جهانی در این مقطع حساس زمانی این اقدام را میکند خدمت بسیار بجا و مثبت است و من بخاطری از آن استقبال میکنم که پروژه منطقوی آغاز میشود و فایده آن مستقیماً به مردم افغانستان میرسد و هیچگاه دولتها بجز از تأمین امنیت و پالیسیهای عمومی که قبلاً تصویب شده دیگر شریک آن نیستند."
از سوی هم محمد امین فرهنگ آگاه مسایل اقتصادی میگوید که در مورد شرایط بانک جهانی برای مدیریت این پروژه از خارج از افغانستان باید تجدید نظر شود و حکومت طالبان نیز در آن سهیم شوند:
"اما اینکه بانک جهانی شرایط ناگوار گذاشته قابل قبول نیست، باید در این قسمت تجدید نظر کنند، برای اداره و مدیریت این پروژه باید یک کمیسیون مشترک از تمام کشورهای ذیدخل که در آن طالبان هم شریک شوند که نمیتوانند آنان را نادیده بگیرند و یک مدیریت دسته جمعی تشکیل شود که تا منافع هر کشور در آن تضمین شده بتواند."
در سال ۲۰۲۰ محمد اشرف غنی رئیس جمهور مخلوع افغانستان آغاز کار عملی پروژه برق «کاسا-۱۰۰۰» را افتتاح کرد و گفته بود که "این پروژه یک دروازه جدید برای اقتصاد افغانستان است".
در آن زمان گفته شده بود که افغانستان از طریق این پروژه سالانه ۴۰ تا ۴۵ میلیون دالر عواید بهدست خواهد آورد.
پروژه کاسا یکهزار از ولایتهای کندز، بغلان، پنجشیر، کاپیسا، کابل، لغمان و ننگرهار عبور میکند که با آغاز دوباره کار عملی آن زمینه استفاده از برق و اشتغال برای شماری زیادی از افغانها هم فراهم خواهد شد.