شمای از افغانان میگویند، بستگانشان که بخاطر کار و پیدا کردن نفقۀ خانوادۀ خود به ترکیه رفته بودند، حالا در بازداشت بسر میبرند و با سرنوشت نامعلومی روبهرو هستند.
خدیجه سیفزاده، یکی از آنان به رادیو آزادی میگوید، برادرش بخاطر کار به ترکیه رفته بود، اما مدت سه ماه میشود که از سوی پولیس بازداشت و زندانی شده است:
"تقریباً سه ماه میشود برادرم در آنجا زندانی است، حتی لباسی که روز اول در جانش بوده تا حال تبدیل نشده است، به کسی اجازه هم نمیدهند که داخل برود و برایش لباس ببرد، محدودیتها و مشکلات زیاد است، ممکن به زور و لت و کوب امضای برادرم را بگیرند و به افغانستان دیپورتش کنند."
با پرداخت پول گزاف و گرفتن وکیل برادرم را از زندان آزاد کردیم
یکی دیگر از شهروندان افغانستان که نخواست نام و محل بودوباشاش در گزارش گرفته شود، به رادیو آزادی گفت، چندی پیش برادرش در ترکیه بازداشت شد و ۳ ماه را در بازداشت بسر برد:
"برادر من بنا به شرایط بدی که در کشور ما وجود دارد، مجبور شده بود که افغانستان را ترک کند و به شکل غیرقانونی ترکیه رفته بود که از سوی پولیس ترکیه بازداشت شده و مدت سه ماه در زندان نزد پولیس بود، شرایط بسیار خراب بود، تنها هفتۀ یک روز برای سه دقیقه میتوانست به خانه تماس بگیرد، ما مجبور شدیم با پرداخت پول گزاف و گرفتن وکیل از زندان آزادش کنیم."
در همین حال پسرلی حکیمی، مسئول پالیسی و ارتباطات سفارت افغانستان در انقره، پایتخت ترکیه تایید میکند که افغانهای فاقد مدرک از سوی پولیس ترکیه بازداشت میشوند، اما میگوید که هیچ کدامشان بدون امضا کردن در پای برگۀ عودت اخراج نمیشود.
او به رادیو آزادی گفت:
"هیئت موظف میشود و از هر افغان ما پرسیده میشود، اکثریتشان میگویند نمیخواهند به وطن بروند و کسی که خودش نخواهد ما برگۀ عودت به وطن برایش صادر نمیکنیم و دیگر افغانهایی که در کمپ مهاجرین هستند، مشکلاتشان را که در بخش غذا و موضوعات صحیشان است آن را بررسی میکنیم و به مقامهای ذیربط ترکیه انتقال میدهیم."
او اما در بارۀ رقم دقیق مهاجران فاقد اسناد بازداشت شده از سوی پولیس ترکیه چیزی نگفت.
در همین حال محمد ناصر که چندی پیش بخاطر کار به ترکیه رفته بود، میگوید، از سوی پولیس ترکیه بازداشت و پس از سپری کردن یک ماه در کمپ مهاجرین به تازگی دوباره به افغانستان دیپورت شده است.
او در بارۀ چگونگی دیپورت شدنش به افغانستان چنین گفت:
"برگشت اختیاری است کسانی که میخواست دیپورت میشدند، اما کسانی که نمیخواستند دیپورت نمیشدند، هفتۀ یکبار نفر از قنسولی میآمد نام میگرفت، هرکسی که میخواست دیپورت شود، امضا میکرد، به من هم گفت اگر میخواهی دیپورت شوی امضا کن، اگر نه همین جا باشید و گفت اگر دیپورتی جبری آمد باز سر مرز روانتان میکند."
او با شکایت از وضعیت داخل کمپهای نگهداری مهاجرین مدعی شد که در یک اتاق سه متره ۱۸ نفر را جابهجا میکنند و با آنها مانند زندانی برخورد میشود.
از سوی دیگر به تازگی عبدالرحمن راشد، معین وزارت مهاجرین و عودت کنندگان حکومت طالبان به تلویزیون خصوصی طلوع نیوز گفته است که حدود ۱ هزار و ۶۰۰ مهاجر افغان در زندانهای ترکیه بسر میبرند.
او افزوده که از آغاز سال روان تا کنون نزدیک به ۶۰۰ افغان از زندانهای ترکیه آزاد و به کشور برگشته اند.
این در حالی است که اخیراً کشورهای همسایه و منطقه از جمله ایران و پاکستان روند اخراج مهاجران فاقد اسناد افغان را از کشورهای شان شدت بخشیده اند و مهاجرانی را که مدرک اقامت ندارند، بازداشت میکنند و به افغانستان میفرستند.
بر اساس اطلاعات وب سایت وزارت مهاجرین و عودت کنندگان حکومت طالبان، پس از حاکمیت طالبان بیش از ۲.۸ میلیون افغان از کشورهای مختلف به گونۀ اجباری یا داوطلبانه به افغانستان برگشت کرده اند.