پنج سازمان بینالمللی غیردولتی روز دوشنبه در یک اعلامیۀ مشترک از خشکسالی امسال به عنوان بدترین خشکسالی در ۳۰ سال گذشته در افغانستان هشدار دادند.
این سازمانها شامل اقدام علیه گرسنگی، سازمان جهانی درمانی، سازمان جهانی اسلامیک ریلیف، سازمان بینالمللی نجات کودکان (سیف د چلدرین) و سازمان بینالمللی ورلد ویژن میشوند.
به گفتۀ این سازمانها، زمستان امسال در افغانستان گرمتر از حد معمول و کمبود برف نشانهای از تغییرات اقلیمی و خشکسالی است.
در اعلامیه آمده است، این تغییرات سبب کاهش برف باری و بارندگی در زمستان امسال شده است که افغانستان را با بحران کمآبی پس از سه سال خشکسالی متواتر مواجه میسازد و سبب عمیقتر شدن بحران بشری خواهد شد.
این سازمانها میگویند که افغانستان میان اکتبر ۲۰۲۳ تا جنوری ۲۰۲۴ تنها ۴۵ تا ۶۰ درصد بارندگی را نسبت به زمان مشابه در سالهای گذشته تجربه کرده است و کاهش بارندگی شدیداً کودکان و خانوادههایی را که زندگیشان وابسته به کشاورزی است، متاثر میسازد.
به گفتۀ این سازمانها، با توجه به اینکه افغانستان آسیبپذیرترین کشور منطقه از لحاظ تغییرات اقلیمی است، حدود ۲۵ ولایت و بیش از نیمی از جمعیت ۴۰ میلیونی این کشور از خشکسالی بیسابقه در سه دهۀ گذشته متاثر شدند.
این پنج سازمان بر حمایت مالی برنامههای بشردوستانه تاکیده کردند تا خانوادهها و کودکان از بحران بیشتر نجات بییابند.
شماری از کشاورزان و مردم در صحبت با رادیو آزادی میگویند، به دلیل کمبود آب آشامیدنی و زراعتی زندگی آنها متاثر شده است.
جمعهگل، دهقان از ولایت بلخ میگوید که در گذشته تمام مصارف خانوادهاش را از طریق زراعت تأمین میکرد، اما امسال حاصلاتشان کمتر از سالهای گذشته بود:
"سال گذشته دهقانان از کود فروش و همه چیز قرضدار مانده اند. نه رومی و نه بادرنگ فروش شد. دهقانان مجبور شدند که چاه حفر کنند و سولر بگیرند. اما آب چاه کافی نیست. امسال بارندگی بسیار کم است و زمین درست نرم نشده است، در گذشته زمین نرم میشد چون بارندگی زیاد بود."
سهیل، یک دهقان دیگر از بلخ نیز از پیامدهای تغییرات اقلیمی از جمله خشکسالی شکایت دارد.
او به رادیو آزادی گفت:
"مرض گلپی و بادنجان رومی زیاد شده است به دلیل کم آبی گلپی و رومی درست رشد نمیکند. نظر از یک سال پیش این مرضها زیاد شده است. بتهها بسیار ضعیف میشود. این مشکلات ما است."
نورحنیف، یکی دیگر از دهقانان در ولایت کندز میگوید، حاصلات زراعتیاش به دلیل کمبود بارندگی بسیار کم شده است:
"زمینهای للمی بود که از کشت و کار ماند، بسیار مردم از کشت للمی استفاده میکرد که بارندگی که کم شد، همهاش از بین رفت. هر ولسوالی و هر ولایت از خشکسالی متضرر شدند."
این در حالی است که ظاهراً خشکسالی سبب کاهش آبهای آشامیدنی صحی در نقاط مختلف افغانستان از جمله شهرهای بزرگ شده است.
سمیعالله، باشندۀ ولسوالی علیآباد ولایت کندز به رادیو آزادی گفت:
"سطح آب بسیار پایین آمده است. مردم آب آشامیدنیشان را به وسیلۀ مرکب و اسب انتقال میدهند. آب چاه هم منگ دارد. آب آشامیدنی و آب زراعتی نداریم. مشکلات ما زیاد است."
ادارۀ ملی حفاظت محیط زیست حکومت طالبان نیز روز دوشنبه اعلام کرد که به دلیل خشکسالی ۲۱ میلیون نفر در افغانستان به آب آشامیدنی صحی دسترسی ندارند.
پیش از این نیز سازمانهای مختلف از جمله دفتر هماهنگ کننده امور بشردوستانۀ ملل متحد (اوچا) از تاثیرات بد تغییرات اقلیمی در افغانستان خبر داده و خواهان کمک به افغانستان شده بودند.