هم خانواده ها و هم استادان در برخی از نهاد های تحصیلات عالی از معتاد شدن جوانان دانش آموز نگران اند.
پدر خیرالله سالها است که در یکی از کشور های همسایه افغانستان کار میکند و مادرش وی را به این امید به پوهنتون فرستاده بود که با تمام کردن تحصیلاتش دست پدر را گرفته و خودش نیز از مهاجرت اقتصادی نجات یابد.
هم صنفی های نااهل اما خیرالله را به بی راهه میبرند و نه تنها از وی فرصت تحصیل را میگیرند، بلکه با معتاد ساختنش آینده وی را به باد میدهند.
خیرالله میگوید که نشئه را با سگرت آغاز کرد:
" در پوهنتون معتاد شدم، بچه ها سگرت و چرس میزدند و من هم با آنان یگان دود می زدم. در رخصتی ها وقتی خانه آمدم، یک پسر کاکایم بود و عملی بود، با وی یک دو دود شیشه زدم. وقتی پس به پوهنتون می رفتم مقداری شیشه را با خود بردم، استادان از عمل من خبر شدند و با تماس با خانواده ام به آنان گفتند که پسر تان عملی اس، خانواده ام برای شان گفت که من را به خانه بفرستند."
خیرالله که پس از بار نخست تداوی ازدواج کرد و پس از آن بار دیگر به مواد مخدر رو آورد، حال برای بار دوم در مرکز تداوی معتادان بستری است و امید دارد که با صحت یاب شدن دوباره به آغوش خانواده اش بر گردد.
شماری از محصلان در صحبت با رادیو آزادی تایید کرده اند که موادمخدر در نزدیک مراکز آموزشی بگونه آزاد به فروش میرسد و در داخل پوهنتونها نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
عبدالعزیز صمدیار، رییس یک پوهنتون خصوصی در کابل میگوید که نشئه سبب شده تا حافظه جوانان ضعیف تر شود و با ترک تحصیل آنان به معتادان دایمی مبدل شوند:
" فرد با استفاده از مواد مخدر قوه آخذه خود را از دست میدهد و یا هم خیلی ضعیف میشود، توان جذب درس استاد را ندارد، ممکن چهار سال مدت پوهنتون را به شکلی سپری کند، ولی وقتی چیزی در ذهن نداشته باشد با شکستهای مختلفی روبرو میشود، ممکن بجا صنف وی یکجا شدن با تجمع معتادان در زیر یک پُل را ترجیح بدهد."
وزارت صحت عامه در گذشته در همکاری با وزارت معارف برنامه های آگاهی دهی در رابطه به اضرار مواد مخدر را در مکتبها و پوهنتونها راه اندازی میکرد، اما با کاهش شمار کارمندان مسلکی، در دو سال گذشته این برنامه ها متوقف شده اند.
سمیع الله ایلم، مسوول یک مکتب خصوصی در کابل میگوید که مسایل کافی در نصاب درسی مکتب ها و پوهنتونها در رابطه به اضرار مواد مخدر وجود ندارد و جوانان در این رابطه خالی ذهن اند:
"مسایل ضد مواد مخدر باید جداً از صنف های پایین تا بالا در نصاب ما درج شود. برنامه های همانند تیاتر باید در مکتب گرفته شود، مکتب ها باید کاری کنند که رابطه مستحکم تری بین شاگرد و والدین شان ایجاد کند و در رابطه به رفتار فرزند شان به آنان راپور مسلسل داده شود."
جامعه شناسان در بخش مواد مخدر به این باور اند که در مقایسه به فرد معتاد، خانوادههای آنان و افراد عادی جامعه بیشتر به آگاهی در رابطه به اضرار مواد مخدر و اعتیاد ضرورت دارند.
به گفته آنان، این آگاهی سبب میشود تا افراد سالمِ جامعه از شر مواد مخدر نجات یابند و خانواده ها هم از عضو معتاد شان بهتر مراقبت کنند.
گزارش: مرسلین ارسلا
