شماری از پناهندگان افغان در کشورهای مختلف میگویند، لایسنس (جواز رانندگیشان) در کشورهای میزبان اعتبار ندارد.
آنان میگویند که برای انجام کارهای روزمرهشان نیازمند موتر یا وسایط نقلیۀ شخصی هستند، اما مجبور اند مدت زیادی را صرف دورههای آموزشی نظری و عملی در کشورهای میزبان برای گرفتن جواز رانندگی کنند.
به گفتۀ آنان، روند گرفتن جواز رانندگی در کشورهای میزبان هزینۀ مالی و زمان زیادی میطلبد.
فرزانه، یکی از آنان که اکنون در کانادا زندگی میکند، میگوید، با جواز رانندگی افغانستان رانندگی در کانادا ممکن نیست:
"یگانه فایدهای که دارد مثلاً لایسنس افغانستان را داشته باشی، اینجا میتوانی درخواست لایسنس اینجا را بکنی و زودتر برایت لایسنس میدهند، در غیر آن با لایسنس افغانستان تو نمیتوانی اینجا رانندگی کنی، نمیتوانی از آن استفاده بکنی".
حبیبالله، پناهندۀ افغان در فرانسه هم از اهمیت وسایط نقلیۀ شخصی در کشور میزبانش و دشواری روند گرفتن جواز رانندگی در این کشور به رادیو آزادی گفت:
"یکی از مشکلات سخت مردم این است که وقتی فامیل باشند یا غیرفامیل سر کار میخواهی بروی یک وسایط نقلیه باید باشد، همگی نیاز دارد برایش، نمیشود بخاطر لایسنس تا که اینجا لایسنس فرانسوی بخواهیم بگیریم کم از کم یک سال طول میکشد با پول کمی هم به دست نمیآید کم از کم ۵ هزار تا ۶هزار (یورو) مصرف میشود."
هرچند در بسیاری از کشورها زمینۀ استفاده از حمل و نقل عمومی برای بیشتری از مردم فراهم است، اما باور عموم بر این است که سفر با وسیلۀ نقلیۀ شخصی زمان کمتری میبرد و سهولتهای بیشتری دارد.
تا به حال به گونۀ رسمی در بارۀ اعتبار نداشتن جواز رانندگی افغانستان در بیشتر کشورهای میزبان پناهندگان افغان چیزی گفته نشده است.
اما سید گلاب شاه، آمر پیشین جواز رانندگی پولیس ترافیک هرات میگوید، جواز رانندگی بینالمللی افغانستان به چندین زبان است و باید در همه کشورها مدار اعتبار باشد، اما افزود که ممکن نظر به برخی دلایل از جمله جوازهای تقلبی که در برخی کشورهای همسایه ساخته میشود، اعتبار جوازهای رانندگی بینالمللی افغانستان در برخی کشورها از بین رفته است:
"فکر می کنم اگر به بعضی کشورها و بعضی جاها لایسنسهای افغانستان قابل قبول نیست یا عدم بلدیت مردم و مامورین همان کشور است یا اینکه مشکلات در قسمت لایسنسهای جعلی که قبلا تذکر دادم به بعضی جاها ترتیب شده، جور شده و روان شده."
غلام اصغر افغان، مقیم ایران ادعا میکند که در این کشور جز جواز رانندگی بینالمللی افغانستان برای رانندگی موترهای باربری، دیگر جوازهای رانندگی افغانستان قابل اعتبار نیستند.
او دلیل بیاعتبار بودن جوازهای رانندگی افغانستان در ایران را چنین بیان میکند:
"اینجا تنها حرف این است که ممکن این از طریقههای مختلف گرفته شده باشد به شکل پول یا کدام واسطه یا قابل چلش نباشد یا او شخص توانایی لازم را به رانندگی نداشته باشد".
موضوعی که یکی از پناهندگان افغان در جرمنی نیز آن را مطرح کرد.
احمد باشندۀ هرات هم ادعا میکند که جواز رانندگیاش را چند سال پیش بر اساس واسطه بدست آورده است:
"چندسال پیش لیسانس گرفتم، درساش را نخواندم، منتها موتر داشتم شغل من آزاد بود، توسط یکی از آشناها به مدیریت ترافیک بود لایسنس گرفتم".
در مورد شرایط و چگونگی روند اخذ جواز رانندگی و دیگر موضوعات مطرح شده در این گزارش از مسئولان ریاست پولیس ترافیک حکومت طالبان از جمله نجات نواز، سکرتر ریئس عمومی این اداره پرسیدیم، اما آنان تا زمان نشر این گزارش به پرسشهای رادیو آزادی پاسخ ندادند.
پناهنده گان افغان در کشورهای مختلف به ویژه آنهایی که در بیش از دو سال اخیر افغانستان را ترک کردند، میگویند که تمام تجربه و تحصیلاتی که در افغانستان داشتند، در کشورهای میزبان ضرب صفر است و باید تمام امور زندگی به شمول مسلک و کارشان را از سر بسازند.