خان پاچا همراه خانواده ده نفرهاش به تازگی از ایران اخراج شده و به زادگاهاش در ولایت کاپیسا در شمال پایتخت کابل بازگشته است.
این مرد ۳۵ ساله حالا در قریه عاشورخیل زندگی می کند.
او به دلیل فقر و بیکاری به هزینه ۱۸ هزار افغانی به صورت غیر قانونی یک سال قبل به ایران رفته بود. اما دو ماه قبل بازگردانده شد.
خان پاچا از مشکلات زندگی در زادگاهاش به رادیو آزادی بیشتر می گوید:
"اینجا بیکاری است، کار نیست. بسیار با مشکلات مواجه بودیم. به ده نفر نفقه پیدا کردن بسیار مشکل است، مشکلات اقتصادی داشتیم. خواستم یک لقمه نان برای اولادهای خود پیدا کنم، به کشور ایران رفتیم. در آنجا زیاد اذیت ما کردند، شناسنامه نداشتیم و غیر قانونی زندگی میکردیم. ما را گرفتار کردند و رد مرز شدیم."
خان پاچا در مرکز شهر بندر عباس ایران در یک شرکت ساختمانی کار میکرد که توسط پولیس ایران در مسیر راه دستگیر و سه روز بعد از آن به افغانستان فرستاده شد.
صمیم محمدی ۳۳ ساله باشنده قریه علی خیل از مربوطات مرکز ولایت کاپیسا است.
او که سرپرستی خانواده هشت نفره را به عهده دارد، یکی دیگر از مهاجرانی است که شش ماه قبل به ایران رفته بود اما یک ماه قبل توسط پولیس ایران دستگیر و به صورت اجباری اخراج شده است.
او به رادیو آزادی میگوید که به علت افزایش فقر و بیکاری به ایران مهاجر شد:
"از مجبوری ایران رفتیم و در آنجا شش ماه ما گذشته بود که رد مرز ما کردند. همرای فامیل ام، همان قدر مزد برای ما می دادند که پول آب، برق و کرایه خانه می شد، خوراک ما نسبت به افغانستان بدتر بود، حتی از دست بیکاری تکلیف اعصاب پیدا کرده بودم، حالا بیکار در خانه هستیم."
ایران در حالی اخراج مهاجرین افغان بدون اسناد را شدت بخشیده که از سوی دیگر پاکستان نیز از آغاز ماه نوامبر سال ۲۰۲۳ میلادی چند صد هزار مهاجر افغان بدون اسناد را از این کشور اخراج کرده است.
مولوی حمیدالله شهیدزاده رئیس مهاجرین حکومت طالبان در ولایت کاپیسا است.
او می گوید که به تازگی ۳۱۳ خانواده به این ولایت بازگردانده شده اند: ۱۶۰ خانواده از پاکستان و ۱۵۳ خانواده از ایران شامل این خانوادهها اند.
آقای شهیدزاده می گوید که تنها برای ۲۵ خانواده زمینه کار در پنج سبزخانه محلی فراهم شده. اما از اظهارات این مقام طالبان بر می آید که هنوز برای تهیه سرپناه برای بازگشت کنندگان روی دست نیست:
"به دلیل این که اینجا هوا سرد است، زمینه ساختن خیمه و کمپ وجود ندارد. ما آنها را در خانه نزدیکانشان جابجا می کنیم و در آینده برایشان در شهرکها برای زندگی دایمیشان سهولت ایجاد می کنیم، ما در این مورد با موسسات و اوچا جلسات را برگزار نمودیم و از آنها در مورد اسکان مجدد و در بخش اشتغال زایی درخواست کردیم که آنها هم همرای ما وعده نموده اند، امیدوار هستیم که در سال جدید همرای ما برنامههای خود را شریک بسازند."
به افرادی که سبزخانه ساخته شده در آن مشغول کار شاقه دهقانی می باشند. اما تعداد محدودی از باشندگان محل هستند که مصروف کار شده اند. شماری از ساکنان محل و اعضای خانوادههای برگشت کننده میگویند یکی از مشکلات جدی آنان بیکاری و ناداری است . در عین حال صدها تن دیگر از نبود کار شکایت و نگرانی دارند و در وضعیت بد اقتصادی به سر می برند.
سازمان بینالمللی مهاجرت در گزارشی در اواسط ماه جوزای امسال گفت که تنها در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ حدود ۳.۶ میلیون افغان به کشورهای مختلف مهاجر شده اند.
بیشتر افغانانی که پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان در آگست ۲۰۲۱ مهاجر شده اند، دلیل مهاجرتشان را افزایش بیکاری و مشکلات اقتصادی عنوان کرده اند.
حال، مهاجران بازگشته به کاپیسا حیران اند که در زمستان چگونه زنده بمانند.
خان پاچا به رادیو آزادی چنین میگوید:
"در همین سبز خانه میایم بیل میزنم و خود را مصروف میسازم، کدام عواید هم فعلاً نداریم، امیدوارم استیم که چیزی بدست بیاوریم، در روزهای زمستان نزدیکان ما از یک طرف و طرف دیگر چوب برای سوختاندن همکاری کردند، انتظار این قسم کسب و کار را می کشیم که عواید خانه را پیدا کنیم."