پس از نگرانی سازمان ملل متحد در مورد عدم دسترسی به چگونگی آموزش دختران در مدارس دینی زیر کنترول طالبان در افغانستان، وزارت معارف حکومت طالبان میگوید که دختران در هر سنی میتوانند که در این مدارس درس بخوانند.
خبرگزاری اسوشیتد پرس روز پنجشنبه در گزارشی به نقل از منصور احمد سخنگوی وزارت معارف حکومت طالبان نوشته است که هیچ محدودیت سنی برای دختران در مدرسههای زیر کنترل طالبان وجود ندارد.
به گفتۀ او، یگانه شرط این است که شمولیت دختران در صنوف مدارس باید مطابق سن آنها تنظیم شود:
"اگر سن دختران با صنف مدرسه مطابقت نداشته باشد و سنشان خیلی بالا باشد، اجازه ندارند. مدارس دارای اصول مشابهٔ با مکاتب هستند و حضور زنان مسنتر در صنفهای ابتدایی ممنوع است، بهگفته او مدارس خصوصی محدودیت سنی ندارند و زنان در هر سنی، از جمله زنان بالغ، میتوانند در این مدارس آموزش ببینند".
این درحالیست که روزا اوتونبایوا نمایندۀ ویژۀ سازمان ملل متحد برای افغانستان به روز چهارشنبه در نشست شورای امنیت و پس از آن در یک نشست خبری به خبرنگاران گفت که اطلاعاتی به دست آوردهاند که دختران میتوانند در مدارس دینی درس بخوانند.
اما او افزود که هنوز مشخص نیست که آیا نصاب معیاری برای تدریس مضامین عصری در این مدارس وجود دارد یا نه؟
این مقام سازمان ملل متحد گفته که این هم روشن نیست که به چی تعداد از دختران خواهند توانست در مدارس دینی آموزش ببینند.
با این حال، شماری از دانشآموزان دختر که از ادامه تعلیم در مکاتب از سوی حکومت طالبان منع شدهاند میگویند که اکنون مجبور اند به مدرسه بروند.
مروه که ۱۶ سال سن دارد و دانشآموز مکتب رابعهٔ بلخی بود به رادیو آزادی میگوید:
"قرار دادن مکتب در مقابل مدرسه کاملاً یک امر بیجا است، باعث این میشود که مردم این هر دو را در تضاد ببینند، مکاتب با چهارچوکات خودش قابل پذیرش است، مدرسهها آموزههای دینی دارد در جایگاه خودش قابل ارزش است، ولی زمانیکه مکاتب بسته است و مدرسهها باز است میشود برای فرا گرفتن علوم به مدرسه رفت، در عین زمان مکتب که یک امر ضروری برای دختران و پسران است و هر دو ماطبق قوانین اسلامی است ما نیاز به تعلیم داریم."
مسئولان برخی از مدارس دینی در افغانستان اما میگویند که مستقلانه عمل کرده نمیتوانند و دخالتها و محدودیتهای در زمینهٔ تدریس در مدارس از سوی طالبان وجود دارد.
یکی از مسئولان یک مدرسه دینی در کابل که نمیخواهد به علت مشکلات امنیتی از وی در گزارش نام ببریم به رادیو آزادی گفت، پس از حاکمیت طالبان به خاطریکه اجازهٔ ایجاد مکتب را نداشتند، یک مدرسه را ایجاد کردند که زمینهٔ آموزش را برای بیش از صد دانشآموز دختر فراهم کردهاست:
"ما به فکر ایجاد مدرسه شدیم، تا بتوانیم حداقل یک بخش آموزش را حفظ کنیم، به کلی روند آموزشی از بین نرود، از همین خاطر ما یک مدرسه را ایجاد کردیم، شاگردان از سنین ۵ الی ۲۰ سال حتی خانمهای بزرگ با ما درس میخوانند، اما باید بگویم به طور کلی مشکلات رفع نشده چون دخالت در مدرسهها جریان دارد و یک سلسه محدودیتها وضع میکنند."
منصور احمد سخنگوی وزارت معارف حکومت طالبان میگوید که حدود ۲۰ هزار مدرسه در افغانستان وجود دارد که ۱۳،۵۰۰ آن زیر کنترل حکومت طالبان است. او در مورد اینکه چه تعداد این مدارس برای دختران است و چند دانشآموزش دختر در آن آموزش میبیند، جزئیات نداد.
اما آیا مدارس بدیل مکاتب برای دانشآموزان بخاطر دختران شده میتوانند؟
مرضیه حفیظی خبرنگار و فعال بخش آموزش به رادیو آزادی میگوید، نسل جوان افغان نیاز بیشتر به علوم عصری در بخشهای مختلف دارد:
"بدبختانه همی مدارس باعث شده که افغانستان از بسیار چیزا عقب بماند، اولاد یک خانواده انتحاری تربیه شود، باعث شده که بجای ترقی و کار به جهاد و کشتن فکر شود، کاش چیزیکه خدا گفته، دین و قرآن گفته آنجا آموزش داده شود، کسانیکه رفتن از آن طرف یک آدم افراطی تربیه شده و از مدارس برآمدند."
طالبان پس از حاکمیت دوبارهشان بر افغانستان در کنار سایر محدودیتها در بخش سیاسی، فرهنگی و اجتماعی بر زنان و دختران، دختران را از رفتن به مکاتب بالاتر از صنف ششم منع کردند.
آنان هرچند هموراه گفته اند که به خاطر باز شدن مکاتب منتظر فرمان رهبر شان و طرزالعملی بر اساس به گفتهشان شریعت اسلامی هستند، اما با گذشت دو سال هیچ پیشرفتی در این زمینه صورت نگرفته است.
در همین حال طالبان در ماه دسمبر سال گذشته دروازههای پوهنتون را نیز به روی دختران بستند.