بسیاری از دختران بازمانده از مکتب و پوهنتون در بامیان برای آموزش در بخش قابلگی روی آورده اند.
آنها می گویند که تنها رشته‌ای که طالبان از تدریس آن جلوگیری نکرده اند، قابلگی است.
یلدا رضایی دو سال پیش از مکتب فارغ شد اما به دلیل ممانعت طالبان بر آموزش و تحصیل دختران او نتوانست به تحصیلاتش ادامه دهد.
او که باشنده اصلی ولسوالی ورس بامیان در مرکز افغانستان است، می گوید که از یک سال بدینسو در یک انستیتوت خصوصی در مرکز بامیان در رشته قابلگی تحصیل می‌کند:
" آرزو داشتم که به رشته دلخواه من که طب معالجوی بود کامیاب شوم و تحصیل کنم داکتر شوم ولی متاسفانه بخاطریکه کانکور برای دختران برگزار نشد نتوانستم."
یلدا می‌گوید به دلیل مشکلات اقتصادی، تحصیل در بخش قابلگی برای او آسان نیست:
"فعلاً آمدیم در مرکز بامیان در یکی از انستیتوت‌های خصوصی بامیان مصروف تحصیل هستم با این شرایط که تمام فامیل‌ها با فقر دست و پنجه نرم می‌کنند تهیه هزینه انستیتوت، کرایه ، مصارف اتاق و مواد سوختی در این فصل سرما برای فامیل‌های ما مشکل است، خیلی با وضعیت خرابی روبرو هستیم."
رقیه ۲۲ ساله، سال چهارم آن در پوهنتون بود که طالبان مانع رفتن دختران به پوهنتون‌ها شدند او اکنون نیز در یک انستیتوت خصوصی در بخش قابلگی آموزش می‌بیند.
رقیه از طالبان می‌خواهد که ممنوعیت برآموزش دختران را بردارند:
"خواست من از امارت اسلامی همین است که به روی دختران باید دانشگاه‌ها باز شود چون آنها خیلی زحمت‌های زیادی کشیدند من خودم یکی از آنها بودم که مثلاً سال چهارمم بود که دانشگاه بسته شد باید دانشگاه باز شود خواهش من است."
طالبان پس از به قدرت رسیدن‌شان در تابستان ۱۴۰۰ هجری خورشیدی نخست مکاتب بالاتر از صنف شش را به روی دختران بستند و سپس مانع رفتن دختران به پوهنتون‌ها شدند.
اما آموزش در بخش قابلگی یکی از نادر رشته‌های است که طالبان بر آن تا اکنون محدودیت وضع نکرده اند. به همین دلیل دختران زیادی در بامیان در این بخش آموزش می‌بینند.
یکی از مسئولین انستیتوت‌های خصوصی بامیان که طالبان از آنان خواسته اند با رسانه‌ها مصاحبه نکنند و نمی‌خواهد نامش در گزارش ذکر شود به رادیو آزادی می‌گوید که امسال نسبت به سال‌های گذشته حضور دختران در انستیتوت آنان پر رنگتر است.
او نیز دلیل حضور پر رنگ دختران را مسدود بودن مکاتب و پوهنتون‌ها در افغانستان می‌داند:
"مردم علاقمندی‌شان به رشته‌های صحی زیاد شده چون تنها رشتۀ است که دختر خانم‌ها اجازه فعالیت دارد با وجود اینکه فعلاً وضعیت اقتصادی هم ضعیف است، به دلیل اهداف و علاقمندی‌شان خانواده‌ها دختران‌شان را اجازه می‌دهند که بروند درس بخوانند و تحصیل کنند تا به اهداف‌شان برسند."
دختران در بامیان در حالی به آموزش قابلگی روی آورده اند که دفتر هماهنگ کننده امور بشردوستانۀ ملل متحد (اوچا) در گزارش که در ماه سنبله در وب سایتش منتشر کرد گفته که به دلیل کمبود داکتران زن و امکانات صحی، عدم سرمایه گذاری در سکتور صحت و کمبود منابع مالی در مناطق دور افتاده و روستاهای افغانستان در حال حاضر دسترسی مادران و کودکان به خدمات صحی کمتر شده است.
در گزارش آمده که افغانستان بیشترین آمار مرگ و میر مادران و نوزادان را در جهان دارد.
بر اساس گزارش اوچا، در هر ۱۰۰ هزار زایمان در افغانستان ۶۹۹ مورد مرگ و میر ثبت می‌شود.
از طرف هم چندی پیش کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهجویان نیز از برگزاری یک برنامۀ آموزش قابلگی برای ۸۰ زن جوان در روستاهای دور افتادۀ افغانستان خبر داد.
این نهاد در شبکۀ اکس (توییتر سابق) نوشت که هدف این برنامه کاهش میزان بلند مرگ و میر مادران و نوزادان است.
نجیبه مادر یکی از دختران که در یکی انستیتوت‌های خصوصی بامیان در بخش قابلگی آموزش می‌بیند از طالبان می‌خواهد که به دختران‌شان در هر بخش اجازه تحصیل را بدهند:
" خواست من این است که دانشگاه را به روی دختران باز کند تا مردم درس بخواند و مشکل‌شان حل شود این گشنگی و بیکاری رفع شود."
