در جریان یک هفته گذشته نرخ دالر در مقابل افغانی به گونۀ کم سابقهای کاهش یافته است.
عبدالرحمن زیرک، سخنگوی اتحادیۀ صرافان سرای شهزادۀ شهر کابل به رادیو آزادی گفت، دیروز یک دالر امریکایی ۶۷.۵۰ افغانی مبادله شده است و در ولایات این نرخ ارزانتر بوده است.
هفته گذشته یک دالر تا ۷۴ افغانی مبادله میشد.
او علت کاهش ارزش دالر در برابر افغانی را کمکهای نقدی هفتهوار به افغانستان و کمبود بانکنوتهای افغانی در بازارها میداند.
زیرک میگوید که این گونه نوسانات به ضرر صرافان و تجاران است:
"افزایش و کاهش قیمت دالر به گونۀ بسیار سریع نه به خیر صرافان است و نه به خیر مردم عام است. اگر به گونۀ تدریجی این کاهش صورت بگیرد قیمت مواد اولیه و خوراکی کاهش مییابد که این به خیر ملت است."
بانک مرکزی افغانستان در کنترل حکومت طالبان میگوید که این بانک بر بازارهای پولی افغانستان نظارت دارد و ارزش افغانی در مقابل اسعار خارجی را افزایش داده است.
حسیبالله نوری، سخنگوی این بانک در ویدیویی که در رسانههای اجتماعی نشر شده، همچنان گفته که این بانک روند تعویض بانکنوتهای مندرس را آغاز کرده است.
پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان ارزش یک دالر به بیش از ۱۰۰ افغانی رسیده بود، اما در ماههای اخیر این ارزش سیر نزولی داشته است.
با این حال شماری از شهروندان کابل میگویند که کاهش ارزش دالر در برابر افغانی تنها در قیمت برخی از مواد تاثیر گذاشته است.
خاطره، باشندۀ شهر کابل به رادیو آزادی گفت:
"ما خریداری کردیم، نسبت به گذشته قیمت آرد و روغن کاهش داشته است. ما روغن را که در گذشته ۵۵۰ بود، ۴۷۰ افغانی گرفتیم."
وحیدالله احمدی، مسئول یکی از تانکها تیل در شهر کابل میگوید، تغییرات بهای نفت در سطح جهان و کاهش ارزش دالر بر نرخ نفت در افغانستان نیز تاثیر گذاشته است.
او در بارۀ تغییر نرخ مواد نفتی در بازارهای کابل گفت:
"در هفتۀ گذشته قیمت یک لیتر دیزل ۶۷ افغانی به ۶۲ افغانی، پطرول از ۷۶ افغانی به ۷۱ افغانی و گاز از ۶۰ به ۵۰ افغانی کاهش یافته است.
شاکر یعقوبی آگاه اقتصادی میگوید، تغییرات یکبارگی اسعار خارجی به ویژه دالر که اکثریت از معاملات با آن صورت میگیرد، به نفع اقتصاد کشور نیست.
او به رادیو آزادی گفت که این کاهش قدرت خرید پول افغانی را افزایش نداده است:
"از دید سیاست پولی این تغییر حقیقی نه بلکه یک نوسان تصنعی و یا بیثباتی پولی است. چون قدرت خرید با پول افغانی بلند نرفته است و این دوامدار نخواهد بود. از سویی کمکهای نقدی بر افغانستان بر کاهش ارزش دالر و بالارفتن ارزش افغانی تاثیر گذاشته است."
او میافزاید که تغییرات پولی این چنینی بر صادرات افغانستان که معاملاتش با دالر صورت میگیرد، تاثیر منفی دارد.
این در حالی است که در ماههای نخست دور دوم حاکمیت طالبان، ارزش دالر در برابر افغانی تا ۱۲۰ افغانی هم افزایش یافته بود.
اما بر اساس گزارش مجلۀ بلومبرگ که در ماه میزان نشر شد، در سال جاری پول افغانی ۱۴ درصد رشد داشته است که پس از ارز کلمبیا و سریلانکا در رتبۀ سوم فهرست جهانی قرار گرفته است.
بلومبرگ افزوده بود که سرازیر شدن میلیاردها دالر کمک بشردوستانه و افزایش تجارت با همسایگان آسیایی، از دلایل اصلی قرار گرفتن پول افغانی از لحاظ ثبات در مقام سوم است.
با این وجود بر اساس گزارشهای سازمانهای بینالمللی افغانستان در حال حاضر یکی از بزرگترین بحرانهای بشری را تجربه میکند و ۲۹.۲ میلیون نفوس آن به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند.