پس از آن که حکومت پاکستان از آغاز ماه نوامبر عملیات بازداشت و اخراج مهاجران فاقد اسناد را در این کشور آغاز کرده است، اکنون شماری از خانوادهها و دخترانی که برای تحصیل به پاکستان رفته بودند، میگویند، با بازگشتشان به افغانستان آیندهٔ تحصیلیشان با خطر روبهرو میشود.
کمیلا، یک تن از آنان در جنوب شهر کویتهٔ در صحبت با رادیو آزادی میگوید، اگر طالبان اجازۀ آموزش و تحصیل را به دختران میدادند، امروز مجبور نبودند که به گفتۀ وی٬ شاهد "ظلم و بهانهگیری" حکومت موقت پاکستان باشند.
"در قبال مهاجرین یا افغانها که در پاکستان کدام ظلم روان است یا برای آنها بهانهجویی میشود، در این رابطه من برای حکومت طالبان میگویم که شما چرا از افغانها حمایت نمیکنید، حد اقل اگر کاری از دستتان ساخته نیست در وطن خود برایشان اسناد تهیه کنید، مکاتب بالاتر از صنف ششم را بر رویشان بستید آنها به همین بهانه پاکستان آمدند، مسئول این وضعیت شما هستید، کمی رحم کنید اگر شما بالای آنها رحم نکنید حکومت پنجاب بالای آنها کجا رحم میکند."
کمیلا از حکومت پاکستان هم میخواهد که به آزار و اذیت مهاجرین افغان پایان دهد.
معصومه احمدی، یک تن از دانشجویان سال چهارم رشتهٔ بیوتکنالوژی در پوهنتون لاهور پاکستان به رادیو آزادی میگوید، در صورت برگشت به افغانستان هیچ امیدی برای ادامهٔ تحصیل و کار زیر حاکمیت طالبان ندارد:
"مه افغانستان برگردم زمینۀ تحصیل یا کار که برایم فراهم باشد، یک قسم برم ناامید کننده است، استرسآور و وحشت زده برم دیده میشود، میترسم مثل دختران دیگری که در افغانستان ماندهاند و از درس محروم شدند خواهد شدم، من هم مثل دختران که در افغانستان است همان استرس، اضطراب و ناامیدی را در وجودم میبینم."
از سوی هم مینه اسلمی که دانشآمواز صنف یازدهم بود و پس از حاکمیت طالبان از رفتن به مکتب محروم شد، میگوید که در حال حاضر در اسلامآباد زندگی میکند.
او هم در بارۀ نگرانیاش به رادیو آزادی گفت:
"من با فامیلم به پاکستان مهاجرت کردیم و یک سال میشود اینجا درس میخوانیم، تحصیل کردن دختران در افغانستان منع است، ما تنها میتوانیم در خانه بشینیم، نگرانی ما این است که افغانستان برویم هیچ چیز کرده نمیتوانیم نه کورسی است، نه مکتبی نه اجازهٔ بیرون رفتن اصلاً احساس آزادی نمیکنیم."
پیش از این هم هیدر بار، معاون بخش زنان سازمان دیدبار حقوق بشر در صفحهٔ ایکساش نوشته بود که اخراج حدود ۸۵۰ هزار زن و دختر مهاجر افغان از پاکستان و برگشت آنها به افغانستان، جایی که آنها حق کار، تحصیل، رفتن به پارک، دسترسی به خدمات صحی و کمکها را ندارند، ظلم بزرگی است.
روند اخراج مهاجرین افغان از پاکستان سبب شده که برخی از مکاتب و مراکز آموزشی ویژهٔ مهاجرین افغان در پاکستان نیز بسته شوند.
طالبان با آغاز حاکمیت دوبارهٔ شان در سال ۲۰۲۱ بر افغانستان مکاتب بالاتر از صنف ششم را به روی دختران بستند و در دسامبر ۲۰۲۲ نیز دختران را از رفتن به پوهنتون منع کردند.
این محدودیت طالبان با آنکه با واکنشهای تند و گسترده در جهان روبهرو شده، اما حکومت طالبان میگوید که برای ادامۀ تحصیل دختران منتظر فرمان رهبرشان و تهیهٔ طرزالعملی به گفتهٔ خودشان شرعی هستند که به اساس آن به دختران اجازهٔ تحصیل و آموزش داده خواهد شد.
حکومت طالبان همچنان بارها مدعی شده که حقوق زنان و دختران در چارچوب شریعت اسلام تأمین است.
علاوه بر این طالبان با صدور بیش از ۵۰ فرمان زنان را از حضور در اجتماع، فعالیتهای ورزشی، سیاسی و فرهنگی و سفرهای طولانی بدون محرم منع کردند.