به دنبال نگرانی سازمان ملل متحد از افزایش تولید شیشه با استفاده از بته ومان در افغانستان، وزارت خارجه ایالات متحده نیز گفته که جهان نگران افزایش تولید آن در افغانستان است.
معلومات ارایه شده از سوی وزارت داخله حکومت طالبان نشان میدهد، پرورش و پروسس بته ومان که در گذشته در ولایت های غور، بادغیس و فراه صورت میگرفت، حال به چهارده ولایت افغانستان گسترش یافته است.
ما در این گزارش با بررسی خبرهای منتشر شده در صفحه ایکس وزارت داخله حکومت طالبان در رابطه به کشف بته ومان و ماده سفید رنگ به نام ایفیدره، دریافتیم که نظامیان طالبان تنها در ماه اسد امسال توانسته اند (۱۶۰) هزار و (۱۸۲) کیلوگرام ومان را از چهارده ولایت افغانستان کشف کنند.
یک باشنده ولایت فراه که نمیخواهد نامش در گزارش ذکر شود در رابطه به چگونگی جمعآوری و پروسس بته ومان به رادیو آزادی گفت:
"ومان در دشتها و کوهها می روید، مردم آن را جمعآوری کرده و با خشک کردن آن، از آن ماده سفید رنگ بنام ایف بدست میآورند و از ایف شیشه ساخته میشود."
معلومات ارایه شده از سوی وزارت داخله حکومت طالبان نشان میدهد که آنان تنها در ماه اسد امسال (۲۱) کارخانه پروسس بته ومان را در ولایتهای غور، فراه، هلمند، کندهار، ارزگان، بادغیس و کابل تخریب کرده اند.
محمد جلال، باشنده ولایت غور که در گذشته مصروف کار و بار بته ومان بود، در رابطه به افزایش تقاضا به بته ومان به رادیو آزادی گفت:
"دهقانان و مردم غریب میروند کوه و آن را میآورند و ما از آنان سیر صد و پنجاه یا صد و شصت روپیه می خریم. در آمد مردم فعلاً همین است، دیگر کاروبار و در آمد ندارند. ما کمشین کار استیم، ما می خریم و بیشتر طرفهای کندهار و هلمند برده میشود، ما کمیشن خود را میگیریم، نمیدانیم که از آن چی جور میشود، در اینجا ما می خریم و قاچاقبران کلان میآیند و از ما می خرند."
با پروسس بته ومان یا بندک، از آن ماده سفید رنگی به نام ایفیدره بدست میآید که نام کیمیاوی آن ایفيدرین (ephedrine) است و از این ماده شیشه با کیفیت بلند ساخته میشود که تقاضا به آن در بازارهای جهانی رو به افزایش است.
ارقام ارایه شده از سوی وزارت داخله حکومت طالبان نشان میدهد که در ماه اسد امسال نیروهای آنان (۴۲۶) کیلوگرام شیشه را در افغانستان کشف کرده اند.
این در حال است که در سال ۱۴۰۰ شمسی، میزان تمام شیشه کشف شده در جریان یک سال در افغانستان به (۵۱۲) کیلوگرام می رسید.
برای نخستین بار در سال ۲۰۱۴ میلادی مقدار (۲۰) گرام شیشه در افغانستان کشف شد که با استفاده از شربت سرفه تولید شده بود و پس از ترویج و به کارگیری بته ومان، حال با گذشت هر سال مقدار شیشه تولید شده در افغانستان افزایش میابد.
شورای امنیت سازمان ملل متحد در گزارش سال گذشته خود هُشدار داد که افغانستان به بزرگترین کشور تولید کننده شیشه در منطقه مبدل شده است.
گزارش: مرسلین ارسلا
