خشکسالی در ولسوالی های کنگ، چخانسور و خاشرود ولایت نیمروز سبب شده که صدها خانواده خانه و زمین زراعتی شان را ترک کنند و به شهر زرنج مرکز نیمروز آواره شوند.
میثم باشنده ولسوالی چخانسور که پیشه دهقانی دارد، یکی از آنها است. او از مشکلات موجود به رادیو آزادی بیشتر می گوید:
"فعلا خود تان می بییند که به شهر زرنج آمدم و دلیلش هم این است که ما تقریبا سه سال است که به خشکسالی مواجه هستیم، و کشاورزی خود را از دست دادیم مواشی خود را از دست دادیم، و باعث شده که مشکلات زیادی به ما به وجود بیاید حتی آب آشامیدنی برای خوردن در سطح چخانسور نداشتیم، به همین خاطر آمدیم."
او حالا با پنج عضو خانواده اش در ناحیه دوم شهر زرنج مرکز نیمروز در یک خانه کرایی زندگی میکند.
گل محمد ۴۶ ساله خانه و زمینش را از شر خشکسالی در ولسوالی کنگ رها کرده و فعلا در شهر زرنج در بی سرنوشتی به سر می برد. وی میگوید:
"خیلی ضرر کردم، هر کدام صد هزار، دو صد هزار افغانی در کشاورزی ضرر کردیم. مردم هیچ ندارد، گوسفند و گاو را خو هیچ حساب نکن همه تلف شده. مردم از تشنگی و گرسنگی فرار می کنند، از مجبوری می روند."
مولوی محمد نسیم عادل سرپرست اداره زراعت و مالداری حکومت طالبان در نیمروز است.
او مشکل مردم را می پذیرد اما طرحی مشخصی برای رسیدگی به آن پیشکش نمی کند:
"تمام سال خشکسالی بود و ۸۰ درصد مردم از ولسوالی ها به علت خشکسالی به شهر آمده اند، اما در شهر هم چیزی نیست."
در نیمروز آب های زیرمینی کم از کم در چهار ولسوالی شور شده و برخی مناطق دیگر از آب دریای هیرمند تغذیه می شوند که آنجا ها هم با کمبود آب مواجه اند.
در شهر زرنج هم مردم محلی می گویند که چاه های آب خشکیده اند.
عصمت الله از باشندگان محلی به رادیو آزادی می گوید که مجبور شده است که آب مورد نیازشان را از شرکت های خصوصی که آب می فروشند به دست آورند.
"در خانه، ۱۷ نفر خورد و کلان هستیم. بخاطر آب آشامیدنی آمده ام. از ساعت یازده آمدم به آن دو شرکت که بسته شده که آب نیست.قبل از ظهر این جا آمدم و حالا هم برایم پنج بشکه آب رسیده، به خانه ما مهمان ها آمده که برای شان آب نوشیدنی و آب برای تهیه کردن چای نداشتیم، حالا این آب برایم رسید، مشکلات آب در نیمروز زباد است به اندازه که جور نمی شود."
برخی شرکت های محلی، آب را از مناطق دیگر به شهر زرنج می آورند و به مردم می فروشند.
عبدالباری باشنده شهر زرنج مرکز نیمروز عضو یک شرکت خصوصی فروشنده آب است.
او میگوید که آب آشامیدنی را از مناطق دور دست این ولایت از نزد صاحبان چاهای حفر شده خریداری میکند و بعد از تصفیه به مردم می فروشند:
"آب که است دو سه چهار ماه می شود که کم شده است، قبلا ما هفت تانکر آب می آوردیم و فعلا چهار تانکر بیشتر بخاطر تصفیه آورده نمی توانیم، چون آب نیست و آب موجود هم شور است ، چاه ها خشک شده آب نیست از سر شیله که یک منطقه دور است آب را می آوریم."
سه ماه قبل ۲۰ لیتر آب نوشیدنی ده افغانی بود؛ اما اکنون به ۲۰ افغانی افزایش یافته.
محمود عطایی مدیر عمومی ریاست آب رسانی طالبان در نیمروز است.
او در مورد مشکلات آب اینگونه توضیح می دهد:
"ریاست آبرسانی در شهر زرنج ۱۲ هزار مشترکین ثبت و راجستر داشته که روزانه ۳۵۰۰ متر معکب، آب از چاه های قلعه فتح تولید شده و برای آنان توزیع می گردد. دلایل کمبود آب کاهش سطح آب چاه ها و افزایش روز افزون مشترکین می باشد که اداره ما تلاش برای افزایش منابع و حل مشکلات شهر زرنج دارد."
یک اداره مربوط به ملل متحد در افغانستان گفته است که در سال ۲۰۲۲ میلادی ۶۰ درصد مردم در این کشور به آب نوشیدنی دسترسی نداشتند که یک افزایش ۱۱ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۱ را نشان می دهد.
به گفته این نهاد در سال ۲۰۲۳ برای کمبود آب و مدیریت برای جلوگیری از ضایع شدن آب به ۴۸۰ میلیون دالر نیاز دارد.
ذبیح الله ولیزاده کارشناس امور زراعتی در نیمروز است.
او برای بیرون رفت از مشکل موجود به رادیو آزادی می گوید که حکومت طالبان و بعضی شرکای کاری شان می توانند تا حدی دهقانان و زمین داران نیمروز را کمک کنند.:
"به این معنی که ما در بعضی ساحات ولسوالی چهاربرجک تا قلعه نو و جوی نو، این طرف ها آب زیر زمین نسبتا شیرین است و می تواند به صورت سبس آیدی به دهقان همکاری شود به آن ها چاه های عمیق حفر شود به شکل سولری و دهقانان می تواند از این استفاده کند. و یا هم می توانیم از ترویج صنعت گلخانه را یک گرین هوس در ولایت نیمروز مروج بسازیم که با این کار وضعیت اقتصادی دهقانان خوب شود."