با وجود تعهدات حکومت طالبان برای حمایت از تولیدات داخلی و رشد کارخانههای صنعتی در افغانستان، شماری از این کارخانهداران از نبود بازار برای فروش تولیداتشان شکایت دارند.
این کارخانهداران میگویند که در کنار نبود بازار، مواد خام تولیداتشان را با بهای بلند تهیه میکنند و با کمبود انرژی برق هم روبهرو هستند.
عبدالبصیرترهکی یکی از کارخانه داران تولید کفش در شهر کابل از حکومت طالبان میخواهد تا تعرفۀ گمرکی بر کالاهای وارداتی را افزایش دهد.
او به رادیو آزادی گفت:
"در بخش مواد خام مشکلات مختلف داریم نه تنها این که مواد خام با بهای بلند برای ما از ایران و یا چین میاید بلکه اینها (کالاهای وارداتی) امروز اکثر مارکیتهای ما را تسخیر کرده اند، ما از حکومت تقاضا داریم که در گمرکات تعرفه بالای واردات را بلند کند تا صنعت ما رشد کند."
حدود دوهفته پیش اتحادیۀ بوت دوزان شهر کابل از مسدود شدن بیش از پنجاه درصد کارخانههای بوت دوزی طی دوسال اخیر در سراسر افغانستان خبرداده بود.
در حال حاضر ۴۵۰۰ کارخانۀ تولیدی در بخشهای مختلف در افغانستان فعالیت میکند.
عبدالجبارصافی رئیس اتحادیه صنعت کاران افغانستان نیز برخی مشکلات کارخانهداران کوچک را تأیید میکند، اما میگوید، مشترکا با وزارت صنعت و تجارت حکومت طالبان بخاطر حل این مشکلات روی یک طرح کار میکنند.
"واقعا فابریکات کوچک ما بعضی مشکلات خود را دارند، ما همراه با وزارت صنعت و تجارت کار میکنیم که تعرفه باید بر واردادت بلند شود، ما نمیتوانیم واردات را متوقف کنیم، اما میتوانیم تعرفه را بر واردات بلند کنیم، به همین خاطر کار روی یک طرح جریان دارد."
تلاش کردیم در مورد مشکل کارخانهداران دیدگاه عبدالسلام آخندزاده جواد، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت حکومت طالبان را بگیریم، اما تا نشر این گزارش او به پرسشهای ما جواب نداد.
این نگرانیها درحالی مطرح میشود که به تازگی یکی از کارخانهداران تولید نوشابههای غیرالکولی از صادرات نوشابههای تولیدی این کارخانه به ارزش یک میلیون و دوصد هزار افغانی به قزاقستان خبرداده است.
شاه محمود قادری ، مسوول کارخانۀ نور قادری در ولایت بلخ به رادیو آزادی گفت:
"مدتی میشود که ما صادرات خود را به قزاقستان آغاز کردیم، تا حال چندین محموله صادر شده است نوشابههای که ما صادر کردیم شامل هفت هزار بسته آب انار میشود و تصمیم به این است که انرژی هم صادرات کنیم ودرآینده نزدیک تصمیم به این است که به کشورهای قرغیزستان و ازبکستان هم صادرات داشته باشیم."
آقای قادری گفت، مواد خامشان ار از بیرون وارد میکنند و روزانه بین هشت تا ده هزار بسته نوشابه مختلف تولید میکنند.
خان جان الکوزی عضو هیئت مدیرۀ اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان میگوید، نوشابههای تولیدی افغانستان بازار خوبی در کشورهای منطقه دارد و روند صادرات آن به کشورهای منطقه از حدود ۵ سال به این سو آغاز شده است.
به گفتۀ آقای الکوزی، روزانه بین ۵۰ تا ۶۰ کانتینر نوشابههای مختلف تولید شده در کارخانههای تولیدی افغانستان به شمول کابل و هرات به برخی کشورهای آسیای میانه و پاکستان صادر میشود.
بر اساس معلومات اتحادیۀ صنعتگران افغانستان، در حال حاضر ۴۵۰۰ کارخانۀ تولیدی در بخشهای مختلف در سراسر افغانستان فعالیت میکند.