دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) آمار تلفات غیرنظامیان در نزدیک به دو سال گذشته را نشر کرد.
در این گزارش که روز سه‌شنبه زیر عنوان "تأثر مواد منفجره تعبیه شده بالای افراد ملکی" نشر شده، آمده که از ۱۵ام آگست سال ۲۰۲۱ میلادی تا ۳۰ می ۲۰۲۳ میلادی ۱،۰۹۵ تن در افغانستان کشته و ۲،۶۷۹ تن دیگر زخمی شده‌اند.
در گزارش آمده، ۲۷۸ کودک و ۹۲ زن شامل کشته شده‌ها اند و بیشتر شاخۀ ولایت خراسان گروه دولت اسلامی (داعش) مسئول کشتن این غیرنظامیان خوانده شده است.
در گزارش یوناما گفته شده که عوامل اصلی تلفات غیرنظامیان حملات عمدی مواد انفجاری تعبیه شده، بقایای مواد انفجاری از دوران جنگ و قتل‌های هدفمند بوده اند.
به گفتۀ دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان، سه چهارم یعنی (۲،۸۱۴ تن) تلفات غیرنظامیان برخاسته از حملات بدون تفکیک مواد منفجره تعبیه شده در مناطق مزدحم به شمول عبادتگاه‌ها، مکاتب و مارکیت‌ها بوده است.
در گزارش یوناما همچنان آمده که علی‌رغم کاهش جنگ‌ها در افغانستان، در تلفات غیرنظامیان در نتیجۀ حملات انتحاری کاهش چشم‌گیری نیامده است.
بر اساس آمار یوناما، از ماه جنوری ۲۰۲۱ الی ۱۴ آگست همین سال در هشت حملۀ انتحاری در افغانستان ۱۹ تن کشته و ۸۳ تن دیگر زخمی شده، درحالی‌که از ۱۵ آگست همین سال الی ۳۱ ماه دسمبر در سه حملۀ انتحاری در این کشور ۲۵۳ تن کشته و ۵۰۰ تن دیگر زخمی شده بودند.
به نقل از یوناما، از این میان مسئولیت شش حملۀ انتحاری قبل از ۱۵ آگست را طالبان به عهده گرفته است.
اما در سال ۲۰۲۲ میلادی در هشت حملۀ انتحاری ۲۰۵ تن کشته و ۳۹۵ تن دیگر زخمی شده اند. از این حملات مسئولیت چهار حملۀ آن را شاخۀ خراسان گروه داعش به عهده گرفته و مسئولیت حملات دیگر آن را کسی تا هنوز به عهده نگرفته است.
در گزارش دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) به حملات بر عبادتخانه‌ها هم اشاره شده و آمده که از ۱۵م آگست سال ۲۰۲۱ میلادی تا ۳۰ می ۲۰۲۳ میلادی در حملات بر عبادتگاه‌ها با استفاده از مواد انفجاری تعبیه شده ۳۸۶ تن کشته و ۸۵۰ تن دیگر زخم برداشته اند.
در این گزارش به صراحت آمده است که پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان، حملات بر عبادتگاه‌ها با استفاده از مواد انفجاری تعبیه شده افزایش یافته است.
یوناما می‌گوید، از ۱۵ام آگست سال ۲۰۲۱ میلادی تا ۳۰ می ۲۰۲۳ میلادی، به گونۀ مشخص در حمله‌ها بر هزاره‌ها و اهل تشیع در افغانستان کشته شدن ۹۵ تن و زخمی شدن ۲۵۰ تن دیگر را مستند کرده اند، اما آمار مشخصی در مورد تلفات ملیت‌های دیگر در این گزارش ارائه نشده است.
در گزارش یوناما این هم نوشته شده که در بیشتر رویدادها خبرنگاران از دسترسی به محل رویدادها منع شده و در کنار آن تهدید، توقیف خودسرانه، بازداشت و استفادۀ بیش از حد یا نامتناسب از قوا در برابر آنها صورت گرفته است.
دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) در گزارش خود به نقل از فیونا فریزر، رئیس بخش حقوق بشر یوناما حملات بالای غیرنظامیان محکوم شده و افزوده شده است: "این مهم است که مقام‌های ادارۀ حاکم افغانستان در راستای محافظت از حق زندگی با انجام تحقیقات مستقلانه، بی‌طرف، به موقع، مؤثر و شفاف در مورد حملات مواد انفجاری تعبیه شده مکلفیت خود را انجام دهند".
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان به پرسش‌های رادیو آزادی در بارۀ این گزارش پاسخ نداد، اما در این گزارش یوناما وزارت خارجۀ حکومت طالبان ادعا کرده که پس از حاکمیت دوبارۀ آنان، امنیت تأمین شده و افغان‌ها در امنیت مالی و جانی کامل قرار دارند.
این در حالیست که محمد اشرف غنی، رئیس جمهور پیشین افغانستان نیز ناوقت شام دوشنبه در پیام عیدی خود گفته است که طالبان با گرفتن قدرت آرامی نسبی را فراهم کردند، اما خشونت را متوقف نکردند. به گفته او، طالبان به عوض صلح دایمی و عادلانه که آنها خواهانش بودند، راه امنیت منفی را انتخاب کردند و این دست‌آورد نیست، بلکه امنیت جبری است که نتیجه نمی‌دهد.
