برخی هنرمندان دایکندی: طالبان بر نواختن موسیقی مهر خاموشی زدند

برخی از آوازخوانان محلی ولایت دایکندی در مرکز افغانستان که تا بیش از دو سال پیش در محافل خوشی، به ویژه روزهای عید به علاقمندان شان خوشی می‌آفریدند اما اکنون در آستانه فرارسیدن عید قربان خبری از ساز و آواز آنها نیست.

یکی از این آوازخوانان که نخواست نامش در گزارش گرفته شود، دوران قبل از بازگشت طالبان به قدرت را با اوضاع روان مقایسه می‌کند:
"دوره جمهوریت حداقل فعالیت داشتیم دفتر هنری داشتیم گرچه دولت قبلی هم چندان همکاری نداشت ولی می‌شد که فعالیت کنیم ممانعت وجود نداشت. فعلاً دولت جدید آمده و افکاری که دارد نمی‌توانیم کار کنیم."

موسیقی اصیل محلی در مناطق مرکزی افغانستان، ولایت‌های دایکندی و بامیان که عمدتاً هزاره نشین هستند، دمبوره است.

اما طالبان اندکی پس از بازگشت‌شان به قدرت در تابستان ۲۰۲۱ مانند دوران اول حاکمیت‌شان در افغانستان سال‌های دهه نود میلادی بر موسیقی مهر خاموشی زدند.

یکی دیگر از آوازخوانان محلی شهر نیلی مرکز دایکندی که آموزشگاه موسیقی داشت و به دلیل ترس از مجازات طالبان خواست نامش در گزارش ذکر نشود به رادیو آزادی می‌گوید که سال‌ها تلاش کرد تا این فرهنگ را از نسلی به نسل دیگر منتقل کند، اما با ممانعت طالبان بر موسیقی تلاش هایش بی حاصل شد:
"من در گذشته به عنوان یک هنرمند عید قربان را به شکل‌های مختلف تجلیل می‌کردم؛ مثلاً برنامه‌های تفریحی داشتیم و میله جای‌ها می‌رفتیم موسیقی و تفریح می‌کردیم، اما فعلاً برای ما عید چندان مفهوم خاص ندارد."

مسئولان محلی حکومت طالبان در ولایت دایکندی نیز تایید می‌کنند که موسیقی را ممنوع کرده اند.

خدا بخش سیرت آمر فرهنگ ریاست اطلاعات و فرهنگ طالبان در دایکندی است:
"دوران جمهوریت با یک طرزالعمل، پلان و یک پالیسی مشخص خود بودند که آنها از موسیقی و دیگر بخش‌های هنری با پیشانی باز پشتیبانی می‌کردند، اما در دوره امارت اسلامی پالیسی مشخص خود را دارد. وقتی که می‌گویم حکومت اسلامی است باز تحلیل این است که در اسلام وقتی که می‌آیم موسیقی از دیدگاه اسلام حرام است."

اما یک فعال مدنی در دایکندی که نمی‌خواهد به علت ترس از مجازات طالبان نامش در گزارش ذکر شود، دیدگاه دیگری دارد:
"موسیقی را نمی‌شود گفت حرام است، چونکه در کشور مانند افغانستان که مردم از یک طرف درگیر جنگ، فقر و در محدودیت‌های طالبانی به سر می‌برند، تنها موسیقی می‌تواند به آنان غذای روح و روان باشد این چیزی است که دانشمندان نیز به آن تاکید کرده اند."

اندکی پس از بازگشت طالبان به قدرت، حکومت آنان در بیشتر ولایات با پخش اطلاعیه‌های کاغذی از صاحبان دکان‌ها، هتل ها، وسایل نقلیه و تاکسی‌ها خواسته که نباید موسیقی منتشر کنند.

همچنان ریاست‌های اطلاعات و فرهنگ طالبان در ولایات به رسانه‌های محلی هشدار داده اند که نباید هیچ گونه موسیقی از امواج رسانه ها پخش شود.

به تازگی نیز حکومت طالبان به مالکان تالارهای عروسی در کابل دستور داده است که از پخش موسیقی در مراسم عروسی و دیگر مراسم شادی در سالون های مردانه و زنانه خودداری کنند.

اکنون در کنار آوازخوانان محلی دایکندی بسیاری جوانان می‌گویند که ممنوعیت‌های طالبان بر خوشی‌های مردم، جامعه را به سمت مشکلات روحی و روانی می‌برد.

محمد از جوانان شهر نیلی است: "متاسفانه ما فعلاً که موسیقی گوش نمی‌کنیم از نگاه روحی و روانی خیلی آسیب دیده ایم. این در حالی است که در گذشته یکی از برنامه هایی که ما را شاد می‌ساخت موسیقی بود."