یک باشندۀ ولایت کاپیسا میگوید از آغاز برگشت طالبان به قدرت در افغانستان به این سو با فرزندانش به کابل آواره شده است.
او آموزگار یک لیسۀ دخترانه در کاپیسا بود و پس از ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم توسط حکومت طالبان، بیکار شد.
این مادر پنج فرزند که نمیخواهد نامش در گزارش گرفته شود، میگوید که شبها و روزهای سختی را در کابل میگذراند و بیشتر اوقات چیزی برای خوردن ندارد:
"من هم بیکار هستم، شوهرم هم بیکار است، خودم هم به دلیل مشکلات اقتصادی و نداشتن شغل بیمار شدهام. با مشکلات سختی روبهرو هستیم قبلاً خانهمان آنجا بود، من شغل داشتم، در مکتب معلم بودم، اما حالا اینجا دربهدر با درد و غم و اندوه زندگی میکنیم، گاهی در این خانه و گاهی در آن خانه."
پس از اینکه طالبان برای بار دوم کنترل افغانستان را به دست گرفتند، زنان و دختران را از آموزش بالاتر از صنف ششم منع کردند و پس از آن هم تحصیل آنان در پوهنتونها منع شد.
طالبان همچنان زنان را از کار در بیشتر ادارههای دولتی و تمام ادارههای غیردولتی به شمول دفترهای سازمان ملل متحد منع کردند و به همین دلیل شمار زیادی از زنان افغان مجبور به آواره شدن در داخل و یا مهاجرت به خارج از افغانستان شده اند.
در گزارش اخیر بخش زنان سازمان ملل متحد و کمیشنری عالی این سازمان در امور پناهندگان (یو ان اچ سی آر) در بارۀ بحران افغانستان آمده است که زنان در جریان بیجا شدن در افغانستان بیشتر از مردان آسیب دیده اند.
در این گزارش که روز چهارشنبه ۲۴ ماه می نشر شد، آمده است که زنان برای حمایت از خود و فرزندانشان در پی امرار معیشت هستند.
گزارش افزوده، زنان به دلیل نداشتن درآمد، نمیتوانند غذای کافی تهیه کنند و ترجیح میدهند با مواد غذایی کم گذاره کنند.
این گزارش بیشتر به مشکلات و چالشهایی زنان که در هنگام بیجا شدن در داخل کشور با آن مواجه هستند، اشاره کرده است.
این گزارش دلیل افزایش مشکلات زنان را بدتر شدن وضعیت حقوق بشری و آزادی زنان و دختران افغان پس از سقوط افغانستان و ممنوعیت تحصیل، تعلیم، کار و محدودیت بر کارکنان زن سازمان ملل متحد از سوی طالبان عنوان کرده است.
بر اساس این گزارش، ممنوعیت کار زنان در دفترهای سازمان ملل متحد و سایر سازمانها، ارسال کمکهای بشردوستانه به زنان و دختران را در بسیاری از مناطق افغانستان محدود کرده است.
در این گزارش آمده است که یو ان اچ سی آر و ادارۀ زنان سازمان ملل متحد به شدت نگران وضعیت کنونی و تأثیر تحریمهای طالبان بر زنان و دختران هستند.
این سازمانها افزوده اند که با دیگر شرکای خود در تلاش هستند تا راه حلهایی را تضمین کنند که بتواند تا حد امکان به زنان و دختران رسیدگی شود.
در حالی که جنگ در افغانستان از آگست ۲۰۲۱ کاهش یافته است، اما در این گزارش گفته شده که ۸۸ درصد بیجا شدگان سال ۲۰۲۲ گفته اند که به دلیل جنگ از مناطق اصلی خود بیجا شده اند.
بر بنیاد این گزارش، خشونتهای خانوادگی، رویدادهای طبیعی، نقض حقوق بشری و مهاجرت اجباری از دیگر دلایلی است که مردم به ویژه زنان را مجبور به آواره شدن از خانههایشان کرده است.