معتادان بی سرپناه میگویند که دوری از خانواده و ناداری٬ لذتهای زنده گی را از آنان گرفته و حتی روزهای عید خوشی های از دست رفته را به آنها برگشتانده نمیتواند.
ظاهرِ٬ ۳۲ ساله٬ هشت سال است که به مواد مخدر معتاد شده و در این مدت تنها سه بار به خانه رفته و توانسته برای چند دقیقه اعضای خانواده اش را ببیند.
وی میگوید که قبل از اعتیاد به مواد مخدر از محبت مادر و پدر برخوردار بود و به شمول عید، در تمامی مراسم سنتی خویشاوندانش حضور میافت.
ظاهر که پیراهن و تنبان دو رنگ به تن دارد، میگوید که حتی در این روز ها به شمول روز های عید غذای کافی نخورده است.
" عید میآید، بخدا اگر من متوجه شوم که عید کی آمد و کی رفت، آنقدر در این مواد غرق استیم که فامیل و اقارب و رفیق همه ره از یاد بردیم، حال ساعت دوازه یا یک ظهر است، اما من نان نخوردیم، دیگران که نان چاشت را میخورند، من تا حال چای صبح را نخوردیم، کسانی که نان شب را میخورند من تازه به فکر نان چاشت می افتم. از لحاظ غذا و لباس خوار استیم."
سمیر باشنده بلخ که پس از رد مرز شدن از ایران چهار سال را در هرات سپری کرده، از زباله های شهر پلاستیک جمعآوری میکند و با پول آن مواد مخدر خریداری میکند.
سمیر: اگر عمل نمی داشتیم، عید را هم می فهمیدیم و قدر پدر و مادر و قوم خویش را هم میشناختیم
سمیر میگوید، در این مدت هیچگاهی آمدن و سپری شدن عید برایش مفهوم نداشته است.
" اگر عمل نمی داشتیم، عید را هم می فهمیدیم و قدر پدر و مادر و قوم خویش را هم میشناختیم، حاله پیسه نشئه را ما از کجا کنیم، عید را کنار بگذار. ولا اگر بفهمم که عید است و یا یک روز جمعه است که میگذرد. "
شهرهای افغانستان اکثراً شاهد حضور معتادان بی سرپناه اند که از سوی خانواده ها رانده شده اند و عدم همکاری خانواده ها سبب شده که تعداد زیادی از این معتادان با ترک چندین بار مواد مخدر، بار دیگر به آن معتاد شوند.
روانشناسان میگویند که توجه و شفقت خانواده نقش اساسی در نجات جان معتاد از شر دایمی مواد مخدر دارد.
احمد تميم سنجانی، روانشناس در یک مرکز تداوی معتادان در کابل میگوید، استفاده از مواد مخدر ارزشها را از انسان میگیرد و از دست دادن ارزشها انسان را از جامعه٬ دور میسازد.
" با هر نوع موادی که استفاده میکند، یک ارزش را از دست میدهد، عید را چگونه تجلیل میکند، عید برایش چی مفهوم دارد، یک پوری موادی را می گیرد که خوشی خود را با آن تجلیل کند. این لذت، لذت عید نیست، بلکه وسوسه یی است که به دلیل نشئه مواد آمده و آن را حل کند. یعنی ذهن مریض را مواد مخدر طوری درگیر ساخته که اصلاً خوشی برایش مفهوم ندارد و نزدش مواد همه چیز است. "
جامعه شناسان به خانواده ها پیشنهاد میکنند که با در آغوش گرفتن اعضای معتاد شان، آنان را به ترک مواد مخدر تشویق کنند و پس از تداوی عضو معتاد خانواده، مدغم ساختن وی در مراسم خوشی سبب میشود تا اعتماد از دست رفته وی دوباره به دست آید و برای همیش از مواد مخدر دوری کند.
گزارش: حفیظ الله نورزاد