شماری از آگاهان سیاسی به این باورند که دعوت نشدن نمایندۀ طالبان به نشست سمرقند در ازبکستان به این معنی است که کشورهای آسیای میانه در تلاش اند که طالبان را با ملایمت، اما بیشتر منزوی سازند.
برخی رسانه های روسیه و ایران گزارش داده اند که ازبکستان میخواهد نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان را بروز پنجشنبه ۱۳ اپریل میزبانی کند.
بر اساس اعلامیۀ حکومت ازبکستان، در این نشست از وزرای خارجه چین، ایران، پاکستان، روسیه، تاجیکستان و ترکمنستان دعوت شده و آنها در مورد وضعیت جاری در افغانستان گفتگو خواهند کرد.
غوث جانباز، دیپلمات حکومت مخلوع افغانستان در روسیه معتقد است که طالبان به توصیه ها و خواست های کشورهای منطقه، توجه نکرده اند:
"طالبان گروه حاکم در افغانستان به طرف انزوا می روند، کشورهای منطقه به یک نوع تحریم نرم در برابر طالبان دست زده اند. قبلاً در جلسۀ که در مسکو دایر شده بود و در رابطه با افغانستان بود، طالبان را دعوت نکرده بودند، چرا این کار را می کنند؟ این کار به خاطر آن صورت می گیرد که طالبان به مطالبات، توقعات، انتظارات، پیشنهادات و توصیه های کشورهای منطقه و فدراسیون روسیه توجه نکرده و آنها را عملی نمی‌کنند، گرچه ظاهراً وعده می‌دهند. به همین دلیل بیشتر احتمال آن می‌رود که در دعوت نکردن و حذف نام طالبان از لست دعوت شوندگان این نشست، روسیه تاکید کرده باشد."
فاروق فردا کارشناس سیاسی افغان که مدت طولانی در مسکو به حیث خبرنگار کار کرده، می گوید، برخی از کشورهای منطقه از تحرکات داعش در افغانستان نگرانی دارند:
نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان بروز پنجشنبه ۱۳ اپریل در سمرقند برگزار میشود
"اهمیت نشست سمرقند به خاطر آن قابل توجه است که پس از اجلاس سازمان همکاری شانگهای در هند، دایر می شود و می خواهد بر فیصله ها تصمیم های آن جلسه مهر تائید بگذارد. به نظر من کشورهای همسایه باید روی دو نکته اساسی تمرکز کنند. اول اینکه در اینگونه نشست ها باید حتماً نمایندگان افغانستان را دعوت کرده و در حضور آنها تصمیم ها و فیصله هایشان را اتخاذ کنند. موضوع دیگر اینکه همسایه های افغانستان باید به فکر ایجاد یک نیروی منطقه ای یا همسایگی باشند، تا این نیروی نظامی منطقه ای بتواند علیه هر کشوری که برای دیگران مبنع خطر واقع می شود، صلاحیت عملکرد را داشته باشد".
در نشست اخیر سازمان همکاری شانگهای در مورد گسترش تهدیدات تروریستی از افغانستان، نگرانی هایی مطرح شد.
قرار است به تاریخ ۱۴ اپریل نیز نشست شورای وزرای امور خارجه کشورهای مشترک المنافع با حضور هیئت هایی از ازبکستان، آذربایجان، ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرغیزستان، روسیه، تاجکستان، ترکمنستان و کمیته اجرایی کشورهای مشترک المنافع در سمرقند دایر شود.
پیش از این به تاریخ ۱۶ نوامبر گذشته، نشستی در روسیه در مورد افغانستان دایر شد که در آن از طالبان دعوت نشده بود.
در آنزمان ضمیر کابلوف، نماینده خاص رئیس جمهور روسیه برای افغانستان گفته بود که از طالبان در نشست مسکو دعوت نشده، زیرا آنها هنوز یک حکومت فراگیر تشکیل نداده اند. اما طالبان بار ها حکومت شان را فراگیر خوانده اند.
آرش همایون
