شماری از جوانان و فعالان فرهنگی در یکاولنگ ولایت بامیان کتابخانه‌ای را زیر نام "کتابخانهٔ فرهنگی کاتب" ایجاد کرده‌اند.
مسئولان این کتابخانه می‌گویند، آنها حدود چهار ماه پیش کمپاین جمع‌آوری کتاب را از طریق شبکه‌های اجتماعی آغاز کردند که در نتیجه توانستند ۲ هزار جلد کتاب مربوط به بخش‌های مختلف از جمله ادبیات، فلسفه و کتاب‌های ویژۀ کودکان را از مردم به دست آورند.
نسیمه بیکزاد، یکی از مسئولان این کتابخانه به رادیو آزادی گفت:
"در این کتابخانه کدام موسسه و نهادی کمک کننده نبوده و کتاب‌های که در کتابخانۀ کاتب جمع آوری شدند همهٔ آنها هدیه‌های مردم، روشن فکران و دانشجویان بوده. خواست ما از مردم، جامعه و نهاد‌های کمک کننده و سازمان‌ها این است تا در بخش کتاب و جای نگه‌داری کتاب ما را کمک کنند."
عطا محمد از دیگر مسئولان این کتابخانه هدف از ایجاد آنرا بلند بردن آگاهی دختران محروم از تحصیل عنوان می‌کند.
او به رادیو آزادی گفت:
"با مراجعهٔ بیش از حد دختران محل به کتابخانهٔ فرهنگی کاتب، می‌توان عنوان کرد که کتابخانهٔ فرهنگی کاتب روزنهٔ امید است برای دخترانی که پس تحولات سیاسی اخیر در کشور با چالش‌های جدی مخصوصاً حضور در دانشگاه و مکاتب برایشان ایجاد شده، هدف از ایجاد این کتابخانه نهادینه ساختن فرهنگ کتاب‌خوانی و مطالعه و بلند بردن سطح آگاهی مردم، کودکان، جوانان و مخصوصاً دخترانی که از مکاتب باز ماندند."
کتایون حسین‌زاده باشندهٔ منطقه یکاولنگ بامیان که هر روز برای مطالعه به این کتاب خانه می‌آید، می‌گوید، ایجاد چنین مکانی در شرایط کنونی برای دختران روزنهٔ امید است:
"این کتابخانه بخاطر برای ما خیلی مفید است چرا که طالبان تمامی مراکز آموزشی را بر روی ما بستند، هم اکنون مکاتب و پوهنتون‌ها بسته هستند و تنها جایکه ما می‌توانیم رشد و پیشرفت خود را در آنجا ببینیم او کتابخانه است و به همین خاطر خیلی خوش هستم."
گل چمن: ما مردم یکاولنگ به امکانات آموزشی دسترسی نداریم و ساخت این کتابخانه برای ما خیلی خوب و مفید است
گل‌چمن از دیگر باشندگان یکاولنگ بامیان به رادیو آزادی می‌گوید، هرچند تعداد کتاب‌ها در این کتابخانه کافی نیست، اما خوشحال است که جای را برای آموختن پیدا کرده است:
"ما مردم یکاولنگ به امکانات آموزشی دسترسی نداریم و ساخت این کتابخانه برای ما خیلی خوب و مفید است، به اعمار این کتابخانه خیلی خوش هستیم اگرچه کتاب‌های زیاد ندارد اما ممکن در آینده خوب شود."
مسئولان کتابخانۀ فرهنگی کاتب می‌گویند، به این کتابخانه نه تنها دختران و زنان بلکه پسران و کودکان نیز می‌توانند مراجعه کنند و کتاب مطالعه کنند.
به گفتهٔ مسئولان این کتابخانه از زمان ایجاد آن در چهاردهم ماه حوت جاری تا اکنون چهارصد مراجعه کننده داشته‌اند.
پس از تداوم ممنوعیت آموزش دختران در افغانستان از سوی حکومت طالبان، چندین کتابخانۀ ویژۀ بانوان در کابل و برخی ولایت‌ها نیز ایجاد شده است.
از این میان دو کتابخانه در کابل و یک کتابخانه در بامیان به یادبود از قربانیان حمله بر مرکز آموزشی کاج ایجاد شدند که در آن حمله به تاریخ ۸ میزان ۵۳ تن کشته و ۱۱۰ تن دیگر زخمی شدند.
تلاش‌ها به هدف ایجاد کتابخانه‌ها به ویژه برای بانوان در حالی افزایش یافته که طالبان پس از حاکمیت دوباره‌شان در ۱۵ آگست سال ۲۰۲۱ مکتب‌های بالاتر از صنف ششم را به روی دختران بستند و در ادامۀ وضع محدودیت‌ها بر زنان و دختران، در اواخر ماه دسامبر ۲۰۲۲ پوهنتون‌ها را نیز به روی آنان بستند.
