یک مقام ارشد ایالات متحده امریکا با ابراز همدردی با خانواده های قربانیان و زخمیان انفجار روز شنبه در شهر مزارشریف می‌گوید که حملات به ژورنالیستان و رسانه ها ناشی از ترس از حسابدهی است.

رینا امیری، نمایندۀ ویژۀ ایالات متحده برای زنان، دختران و حقوق بشر افغانستان در توییتی ناوقت روز یکشنبه گفت که ژورنالیستان زندگی خود را برای ترویج حکومتداری خوب به خطر می‌اندازند.

خانم امیری افزود که از ژورنالیستان باید دفاع شود و از آنها حمایت قوی صورت گیرد.

مسئولیت انفجار در مرکز فرهنگی تبیان در شهر مزارشریف را گروه دولت اسلامی معروف به داعش دیروز یکشنبه پذیرفت.

مقام‌های طالبان می‌گویند که حملۀ روز شنبه در این مرکز یک کشته و به شمول خبرنگاران، هشت زخمی بر جای گذاشت.

اما برخی از نهادهای حامی رسانه ها شمار کشته شده های این رویداد را سه تن و زخمی ها را شانزده تن خوانده اند.

رسانه‌های آذربایجانی روز جمعه، ۱۳ سرطان گزارش دادند که ملا برادر به اعضای سازمان ایکو گفته است که شرایط برای سرمایه‌گذاری خارجی در افغانستان فراهم شده است و اگر اجلاس سران ایکو در افغانستان برگزار شود، فصل جدیدی برای همکاری بین کشورهای عضو باز خواهد شد.

این در حالیست که هیچ یک از کشورهای عضو ایکو تا هنوز حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته است.

روینا شامداسانی، سخنگوی دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد امروز، جمعه ۱۳ سرطان، در شهر ژنیو سویس گفت برگرداندن افغانها به افغانستان "کار مناسب نیست".

او افزود که دفتر حقوق بشر سازمان ملل، موارد نقض حقوق بشر، از جمله محرومیت زنان از حقوق شان و موارد اعدام، از سوی حکومت طالبان را مستند سازی کرده است.

یک روز پیش از این، الکسندر دوبریندت، وزیر داخلۀ جرمنی گفته بود که پیش بینی میکند، جرمنی به طور مستقیم با حکومت طالبان در مورد برگرداندن افغانها به افغانستان، توافق کند.

پس از برگشت طالبان به قدرت در سال ۲۰۲۱ میلادی، جرمنی روند برگرداندن افغانهای پناهجو را متوقف کرد، اما اخیراً دولت این کشور سیاست های سختگیرانۀ را در برابر پناهجویان در پیش گرفته است.

در گذشته شماری از پناهجویان افغان، در چندین شهر جرمنی، به ارتکاب جرایم جنایی متهم و یا مجرم شناخته شده اند.

اردوی پاکستان گفته که روز جمعه ۳۰ تن از افراد مسلح مخالف خود را کشته است؛ این افراد می‌خواستند از خاک افغانستان داخل پاکستان شوند.

به گفته اردو این کشور، این افراد که اعضای تحریک طالبان پاکستانی( تی تی پی) بودند، نیمه‌شب در ولسوالی وزیرستان شمالی دیده شده‌اند و از نزدشان سلاح، مهمات و مواد انفجاری بدست آمده است.

در مورد اینکه آیا در گیری رخ داده یا خیر، چیزی نگفته نشده، اما ادعا شده که هند از این افراد مسلح پشتیبانی می‌کند.

تا اکنون دهلی نو در این باره چیزی نگفته است.

مقام‌های پاکستانی اغلب هند را متهم می‌کنند که با گروه‌های غیرقانونی مانند "اردوی آزادیبخش بلوچستان" و "تحریک طالبان پاکستانی" همکاری می‌کند تا در داخل پاکستان حمله‌هایی انجام دهند.

این اتهامات پس از حمله به گردشگران در کشمیر تحت کنترل هند در ماه اپریل افزایش یافته، که پس از آن درگیری‌هایی میان دو کشور رخ داد.

رئیس‌جمهور پاکستان آصف علی زرداری و صدراعظم شهباز شریف از عملیات نیروهای امنیتی استقبال کرده است.

نیروهای پاکستانی در ماه اپریل نیز ادعا کرده بودند که ۵۴ تن از مخالفان مسلح را در همین منطقه کشته‌اند.

تصمیم روسیه مبنی بر به رسیمت شناختن حکومت طالبان واکنش های را به همراه داشته است.

چین از این تصمیم استقبال کرده است.

ماو نینگ سخگوی وزارت خارجۀ می‌گوید "اولتر از همه چین از تحول تازه در روابط بین روسیه و حکومت موقت افغانستان استقبال میکند. به حیث یک همسایۀ سنتی و دوست، چین همیشه باور داشته است که افغانستان نباید از جامعۀ جهانی جدا شود".

از سوی هم شماری از نهادهای مدنی، جنبش‌های اعتراضی و سازمان‌های حقوق بشری افغانستان با نشر اعلامیه های روز جمعه ۱۳ سرطان، تصمیم اخیر روسیه مبنی بر به‌رسمیت‌شناسی حکومت سرپرست طالبان را محکوم کرده و این اقدام را خلاف اصول های حقوق بشر و منشور سازمان ملل متحد خوانده اند.

در این اعلامیه مشترک این نهاد آمده است که این اقدام روسیه زنان، اقلیت‌های قومی و مذهبی، ژورنالیستان، نیروهای سابق امنیتی و فعالان مدنی را به حاشیه رانده و قربانی سیاست‌های سرکوبگرانه می‌سازد.

نصیراحمد فایق، سرپرست نمایندگی افغانستان در سازمان ملل متحد نیز در صفحه ایکس خود نوشته است که «به‌رسمیت‌شناختن طالبان از سوی کشورهایی که در دو دهه گذشته حامی آن‌ها بوده‌اند، جای تعجب ندارد».

او افزوده است که اقدام به نفع طالبان است، اما بر زندگی مردم افغانستان تاثیر خواهد گذاشت.

جبهه مقاومت ملی افغانستان نیز با نشر اعلامیه‌ای ، شناسایی طالبان از سوی روسیه را اقدامی نگران‌کننده و در تضاد با مناسبات تاریخی میان دو ملت خوانده و هشدار داده است که این تصمیم به عادی‌سازی تروریزم و افراط‌گرایی در منطقه منجر خواهد شد.

تا اکنون هیچ کشور دیگری حکومت طالبان را که در آگست ۲۰۲۱ و پس از خروج نیروهای خارجی به رهبری ایالات متحده در افغانستان به قدرت رسید، به رسمیت نشناخته است. با این حال، چین، امارات متحدۀ عربی، ایران، ازبیکستان و پاکستان سفیرانی را برای گسترش روابط با طالبان به کابل فرستاده‌اند.

به گفتۀ این فدراسیون، تاجیکستان میزبان مسابقات گروه B جام ملت‌های مرکز آسیا خواهد بود.

دور دوم مسابقات جام ملت‌های مرکز آسیا با شرکت ۸ تیم از ۲۹ آگست تا ۸ سپتمبر به میزبانی تاجیکستان و ازبیکستان برگزار خواهد شد.

بر اساس این گزارش، مقررات سختگیرانه مانند همراهی اجباری یک محرم و اجرای قوانین پوشش محدودکننده، توانایی زنان برای مشارکت در زندگی عمومی را به شدت محدود کرده است.

این گزارش به ممنوعیت کار زنان در سازمان‌های غیردولتی و اداره‌های ملل متحد اشاره کرده و افزوده که این موضوع دسترسی زنان و دختران به خدمات ضروری از جمله صحت، آموزش، تغذیه و حمایت را محدود کرده و نقش زنان را در شکل‌دهی به واکنش‌های مناسب، عادلانه و منصفانه جامعه تضعیف کرده است.

این گزارش که به ممنوعیت آموزش و دیگر محدودیت‌های طالبان بر زنان پرداخته، نشان می‌دهد که بیش از ۷۰ درصد زنان در دسترسی به کمک‌های بشردوستانه مشکل دارند و بخش قابل توجهی از آنها این موضوع را به عدم حضور زنان امدادگر و محدودیت‌های تحرک فرهنگی نسبت می‌دهند.

این گزارش بر اساس مصاحبه با بیش از ۲۰ هزار زن در ۳۴ ولایت افغانستان تهیه شده است.

یو ان اچ سی آر افزوده که تنها به تاریخ اول جولای ۴۳ هزار نفر از ایران به افغانستان برگشت کردند.

این سازمان از افزایش برگشت و اخراج مهاجرین افغان از ایران نگرانی کرده و گفته که با توجه به وضعیت حقوق بشری افغانستان نگران وضعیت برگشت کنندگان به ویژه زنان و دختران است.

بر اساس آمار این ادارۀ ملل متحد، از اول سال جاری میلادی به این سو بیش از ۱ میلیون و ۸۶ هزار افغان از ایران برگشت کردند که از این میان بیش از ۸۲۱ هزار تن آنان از ۲۲ مارچ به این سو برگشت کردند.

دوبریندت به مجله فاکس گفت: "نظر من این است که ما باید با افغانستان به توافق مستقیم برسیم تا راه را برای بازگشت افغان‌ها هموار کنیم."

او افزود که تاکنون از طریق کشورهای سومی با طالبان صحبت کرده است، اما گفت: "این نمی‌تواند یک راه حل دائمی باشد."

جرمنی تا هنوز حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته و روابط دیپلوماتیک رسمی با این گروه ندارد، اما اخیراً تعدادی از افغان‌هایی را که در جرمنی مرتکب جرم شده‌اند، به افغانستان تحت حکومت طالبان فرستاده است.

افغان‌ها پس از سوری‌ها، دومین گروه بزرگ پناهجویان در جرمنی هستند که تنها در سال ۲۰۲۴ بیش از ۳۴ هزار تن آنان به جرمنی رفته اند.

طبق آمار رسمی این کمیسیون، از این میان ۳ هزار و ۸۵۰ خانواده از طریق اسلام قلعه و ۱۱۳۰ خانواده از طریق پل ابریشم در نیمروز از ایران به افغانستان بازگشتند.

از سوی دیگر، مقامات محلی در ولسوالی تایباد ایران می‌گویند که روند اخراج مهاجرین افغان به گونۀ چشمگیری تسریع شده است.

مهدی رجبی، معاون ولسوال تایباد، به رسانه‌های ایرانی گفت که تنها در ۱۰ سرطان، ۲۱ هزار و ۵۰ مهاجر افغان از طریق مرز دوغارون به افغانستان اخراج شدند.

رجبی افزود که از ۱ تا ۱۰ سرطان، حدود ۱۴۰ هزار مهاجر افغان از این مرز به افغانستان برگشت داده شدند که افزایش قابل توجهی در مقایسه با سال گذشته است.

او هشدار داد که ۱۵ سرطان آخرین مهلت برای مهاجرین فاقد اسناد افغان خواهد بود و پس از آن روند اخراج آنان تسریع خواهد شد.

از سوی دیگر سازمان‌ حقوق بشری حال‌وش اخیراً ابراز نگرانی کرده که بسیاری از پناهندگان افغان و بلوچ‌های بدون مدرک به کمپ الغدیر در زاهدان منتقل شده‌اند، جایی که به آب آشامیدنی پاک و غذا دسترسی ندارند.

در همین حال ویدیوهایی نیز در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده است که ظاهراً برخی از ایرانیان عادی و نیروهای امنیتی ایران را در حال آزار و اذیت، ضرب و شتم و و توهین به مهاجرین افغان نشان می‌دهد.

رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی نمی‌تواند صحت این ویدیوها را تأیید کند، اما فعالان افغان و ایرانی در رسانه‌های اجتماعی خواستار پایان دادن به خشونت‌های جاری شده‌اند.

خشونت علیۀ مهاجرین افغان در ایران از زمان حملات اسرائیل به اهداف نظامی ایران افزایش یافته است و مقامات ایرانی خارجی‌ها را به جاسوسی برای اسرائیل متهم می‌کنند که این موضوع تا حد زیادی مهاجرین افغان را در معرض سختی‌ها، دستگیری‌ها و حتی تبعیض فزاینده از سوی عموم مردم قرار داده است.

اما حکومت طالبان می‌گوید که ادارۀ استخبارات آنان هیچ ارتباطی با موضوع ناپدید شدن محمود شاه حبیبی، شهروند امریکایی-افغان ندارد.

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان، در بیانیه‌ای اعلام کرد که آنها شکایت خانوادۀ حبیبی را نیز بررسی کرده‌اند، اما هیچ مدرکی مبنی بر دستگیری او توسط اداره‌هایشان پیدا نکرده‌اند.

مجاهد تأکید کرد که حکومت طالبان به حقوق زندانیان متعهد است و نیازی به پنهان نگهداشتن دستگیری هر کسی که مظنون است، ندارند.

این درحالیست که برنامۀ جایزه برای عدالت وزارت خارجۀ ایالات متحده بیانیه‌ای را در ویب‌سایت رسمی خود منتشر کرده و گفته که استخبارات طالبان محمود شاه حبیبی را در آگست ۲۰۲۲ بازداشت کرده است.

این برنامه، جایزه‌ای تا ۵ میلیون دالر برای اطلاعاتی که منجر به یافتن محل و بازگرداندن محمود شاه حبیبی شود، پیشنهاد کرده است.

در این بیانیه اضافه شده است که حبیبی به همراه چند کارمند دیگر گروه مشاورۀ آسیا توسط نیروهای اطلاعاتی طالبان بازداشت شده بودند، اما به جز آقای حبیبی و یک نفر دیگر، بقیه آزاد شده‌اند.

محمود شاه حبیبی، رئیس سابق ادارۀ مستقل هوانوردی ملکی افغانستان بود و پس از سقوط دولت جمهوری، یک شرکت خصوصی را در کابل اداره می‌کرد.