زلمی خلیل زاد، نمایندۀ سابق ایالات متحدۀ امریکا در امور صلح افغانستان می گوید، آن عده رهبران طالبان که دختران و زنان افغان را از آموزش عالی و رفتن به پوهنتون ها منع کرده اند، باید به آخرین خطبۀ مولوی عبدالحمید، گوش فرا دهند.
مولوی عبدالحمید امام اعظم یا امام جمعه اهل تسنن در زاهدان، ایران است.
زلمی خلیل زاد در تویتر خود به خطبه اخیر مولوی عبدالحمید اشاره کرده که گفته است زنان از حق مساوی آموزش برخوردار هستند و هیچ دولت و مقامی نمی تواند جلو آن را بگیرد:
"آموزش زنان از تعلیم مردان تفاوتی ندارد. علم همانطوریکه برای مردان لازم است برای زنان هم لازم است. علوم روز و عصری، علوم شرعی و دینی همه برای زنان و مردان مساوی است و فرقی ندارد. برای هیچ حکومتی و نظامی شایسته نیست که جلو تعلیم زنان یا مردان را بگیرد."
اگرچه مولوی عبدالحمید در خطبۀ نماز جمعه خود از حکومت طالبان یا افغانستان نام نبرده، اما افغانستان تنها کشور در منطقه و جهان است که حاکمان آن دختران و زنان را از آموزش در لیسه ها و رفتن به پوهنتون ها منع کرده اند.
مولوی عبدالحمید در ابتدا از حاکمیت طالبان بر افغانستان خوشحال بود، اما بعداً با موضع شدید آنها در مورد آموزش زنان و دختران، مخالفت کرده است.
او در نوامبر ۲۰۲۲ یک بار در سخنرانی اش به طالبان گفت که بر چه مبنای شرعی، آموزش دختران را منع کردند؟
مولوی عبدالحمید، امام جمعه زاهدان، شهر بزرگ بلوچ ایران، از علمای برجسته و تأثیرگذار اهل سنت در منطقه به شمار میرود.
طالبان در ماه اگست سال ۲۰۲۱ میلادی در افغانستان دوباره به قدرت رسیدند و از همان روزهای نخست در بیشتر مناطق، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکاتب منع کردند و اکنون حدود ۵۰۰ روز از این ممانعت می گذرد.
طالبان در پایان سال ۲۰۲۲ یعنی حدود یک ماه پیش دروازه های پوهنتون ها را نیز به روی دختران بستند.
طالبان متهم به تخطی از تعهداتی هستند که قبل از رسیدن به قدرت و براساس توافقنامۀ دوحه که با زلمی خلیل زاد، نماینده ویژه مریکا امضا شد، به امریکا و سایر کشورهای جهان داده بودند.
خلیل زاد قبل از امضای توافقنامۀ دوحه با طالبان گفته بود که آموزش و آزادی دختران و زنان افغان، حقوق بشر و حمایت از دستاوردهای ۲۰ سال نظام جمهوری، خط سرخ امریکاست.
حکومت طالبان می گوید که در چارچوب شریعت اسلامی و فرهنگ افغانستان به حقوق زنان احترام می گذارد.
تا اکنون بار ها از طالبان خواسته شده تا محدویت ها بر آموزش دختران و کار زنان افغان را لغو کنند.
در هفته گذشته نیز امینه محمد معاون سرمنشی سازمان ملل متحد در ملاقات با مقامات ارشد طالبان در کابل و کندهار، خواستار این کار شد و در اعلامیۀ پایانی سفر این هیئت عالیرتبۀ ملل متحد به افغانستان نیز روی آموزش دختران و کار زنان افغان تاکید شده است.
آرش همایون