"مه نمیفهمیدم که اینها مریضی دارند به سن هشت یا نُه ماهگی معلوم شد که اینها از کمر فلج اند."
شکیلا سه فرزند مبتلا به بیماری فلج مغزی دارد.
او باشندۀ ولایت هرات است و میگوید، از دستمزد صفا کاری در خانههای دیگران پول اندکی برای گذراندن زندگی پیدا میکند.
به گفتۀ شکیلا فرزندان او که دو پسر و یک دختر اند، ۱۸ ساله، ۹ ساله و ۶ ساله اند.
شکیلا: صلیب سرخ برای اینها وسایلهای داده که من همراهشان همکاری کنم
شکیلا میگوید، فلج مغزی فرزندان او را وابسته کرده که حتا بدون کمک او توان خورد و نوش و مراقبت از خود را ندارند:
"صلیب سرخ برای اینها وسایلهای داده که من همراهشان همکاری کنم که آنان راه رفته بتوانند، مثلاً به دخترم کفش داد به او بچۀ دیگرم غلتکی داد که ایستاد شود ولی کوشش صد درصد که همراهشان میکنم منتها هنوز به راه نیفتادند."
شکیلا همچنان گفت، شوهرش فوت کرده و اکنون با این سه فرزند بیمارش، ناداری بیشتر از پیش او را زمینگیر کرده است.
انیسه یکی از مادران دیگر در کابل میگوید، بعد از کم شدن شیر او، کودکش دچار سوءتغذیه و سپس فلج مغزی شده است.
او میگوید، یک سال و هفت ماه پیش شوهرش را از دست داده و به دلیل شدت فقر و ناداری شیرش کم شده و نتوانسته که کودکش را به درستی تغذیه کند:
"شوهرم تقریباً یک سال و هفت ماه میشود که فوت کرده، طفلکم یک ساله بود که پدرش فوت کرد باز بعد از آن شیرم خشک شد، شیرم که خشک شد این طفلک دیگر اشتهای نداشت به داکتر هم نبردمش از توانم نمیشد، باز که نبردمش این طفلک روز به روز تغذی شده داکتران میگویند که از خاطر ضعیفیاش است که این سوء تغذیه است به همین خاطر کمی که حمله تب سرش میآید او ضعف میکند و این قسم وضعیتش خراب است."
در همین حال کمیتۀ بینالمللی صلیب سرخ ( آی سی آر سی) با نشر گزارشی از افزایش حدود ۵۰ درصدی بیماری فلج مغزی در نزد کودکان در کابل خبر داده است.
در گزارش این کمیته آمده که ۱۶۷۳ مورد فلج مغزی کودکان را در ۱۱ ماه سال ۲۰۲۲ در کابل ثبت کرده و این آما در زمان مشابه در سال ۲۰۲۱ به ۱۱۲۵ مورد میرسد.
کمیتۀ بینالمللی صلیب سرخ گفته، این در حالیست که عدم امنیت شدید غذایی ۲۰ میلیون تن را در افغانستان متاثر کرده است.
در گزارش آی سی آر سی به نقل از مرید احمد راسخ، سرپرست بخش کودکان توانبخشی فزیکی کمیتۀ بینالمللی صلیب سرخ آمده است: "ضعف عضلات، کاهش تعادل، مشکلات شنوایی، صحبت کردن، نشستن و راه رفتن، اختلالات بینایی، گفتاری و فکری، از علایم این بیماری است که میتواند حتی تا پایان عمر ادامه یابد.
نجمالدین هلال، مدیر عمومی بازتوانی بخش معلولیت کمیتۀ بینالمللی صلیب سرخ در کابل میگوید، دلیل افزایش آمار این است که در حال حاضر مرجع دیگری برای تداوی و ارائه خدمات به اطفال فلج مغزی جز این کمیته نیست.
او در بارۀ خدمات درمانی کمیتۀ بینالمللی صلیب سرخ در این بخش گفت:
"تا وقتیکه حیات هستند به همین مشکل روبهرو هستند تنها کمکی که میشود به وضعیتی که دارند بدتر نشود و کم و بیش گاهی وقت اگر بسیار حاد باشد میتواند بعضی جراحیها به پاهایشان اگر شخی داشته باشد شود و نتیجه میدهد اما اکثر ما زیادتر باید والدین اینها را ترننگ بدهیم و به خودشان هم وسایل ساخته شود که وضعیتشان بدتر و بدتر نشود."
دلایل مبتلا شدن کودکان به بیماری فلج مغزی نیز در گزارش کمیتۀ بینالمللی صلیب سرخ، فقر، آسیبها، عدم آگاهی صحی و عدم معاینۀ منظم مادران پیش از بارداری و در جریان بارداری گفته شده است.
این درحالیست که پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان، سازمانهای بینالمللی به ویژه حقوق بشری بارها از بحران اقتصادی و افزایش ناداری و بیکاری در افغانستان نگرانی کرده اند.