نخستین قصاص علنی در افغانستان در حاکمیت دوم طالبان، دیروز (۷ دسمبر) در ولایت فراه به اجرا گذاشته شد که با واکنشهای تند همراه شده. رویداد در ورزشگاه شهر فراه اتفاق افتاده است.
دینوشیکا دیسانایاکی معاون بخش آسیا در سازمان عفو بین الملل میگوید که هر گونه اجرای حکم اعدام، تخطی از حق زندگی است و به اجرا گذاشتن آن در محضر عام اهانت به کرامت انسانی است.
ذبیح سلطانی: ما شاهد نقضهای گسترده و پیهم توسط طالبان در افغانستان استیم و بدبختانه برای این گونه نقضهای حقوق بشری، هیچگونه پاسخگویی وجود ندارد.
ذبیح سلطانی پژوهشگر بخش افغانستان در این سازمان هم در پیامی شب گذشته به رادیو آزادی گفت که در حال حاضر هیچگونه پاسخگویی برای تخطیهای حقوق بشری در افغانستان وجود ندارد:
"اجرای حکم اعدام در محضر عام، نشانهای از تداوم نقض گسترده حقوق بشری توسط طالبان است. از روزی که طالبان حاکمیت یا قدرت را در افغانستان در دست گرفتند، ما شاهد نقضهای گسترده و پیهم توسط طالبان در افغانستان استیم و بدبختانه برای این گونه نقضهای حقوق بشری، هیچگونه پاسخگویی وجود ندارد."
سازمان عفو بینالملل در اعلامیه روز گذشتهاش همچنان گفته که در جریان اجرای قصاص بر مردی به نام تاج میر در ولایت فراه، صدها تن از مردم و شماری از مقامهای ارشد طالبان به شمول ملا عبدالغنی برادر معاون رئیس الوزرای حکومت طالبان، سراج الدین حقانی سرپرست وزارت داخله و سرپرست وزیران امر به معروف و نهی از منکر و عدلیه حکومت طالبان حضور داشتند.
در کنار سازمان عفو بینالملل فرانسه با نکوهش کردن حکم اعدام علنی در افغانستان گفته که این اقدام وحشتناک طالبان به دنبال تخطیهای گسترده حقوق بشری آنها در برابر مردم افغانستان صورت میگیرد.
وزارت خارجه فرانسه در اعلامیهای شب گذشتهاش گفت که مخالف به اجرا گذاشتن هر گونه حکم اعدام تحت هر شرایط است و خواهان محو آن است.
حکومت طالبان میگوید مردی که در ولایت فراه به صورت علنی کشته شد، به ارتکاب قتل متهم بود.
ذبیح الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان در پیامی به رادیو آزادی گفت که مرد متهم، پنج سال پیش قتل را مرتکب شده بود. به گفته مجاهد، متهم از ولایت هرات و مقتول باشنده ولایت فراه بود:
"یک فرد که قاتل بود بعد از حکم محاکم سه گانه و بسیار دقت، از طرف پدر مقتول توسط کلاشنیکوف و سه گلوله کشته شد."
اجرای این حکم بر روان کسانی که شاهد رویداد بودند چه تاثیری گذاشته؟
یک باشنده فراه که خواسته نامش گرفته نشود، در مورد به رادیو آزادی گفت:
"این اقدام بر روح و روان ما خیلی تاثیر منفی گذاشته. در جریان اجرای حکم قصاص مردم بسیار آمده بودند. از هر طبقه، کودکان، بزرگسالان، جوانان و از هر طبقه حضور داشتند. مردم خیلی وحشت زده بودند."
طالبان در دوره نخست حاکمیتشان میان سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ میلادی، احکام سنگسار و قصاص را به اجرا میگذاشتند.
پیش از این ستره محکمه طالبان، شلاق زدن علنی را هم در چندین ولایت از جمله تخار، لوگر و غور به اجرا گذاشته بود که با واکنشهای زیادی به همراه شد.
به دنبال سقوط رژیم گذشته طالبان، اعدام علنی در افغانستان ممنوع شد اما حکومت تحت حمایت غرب در این کشور، احکام اعدام را به اجرا میگذاشت.
طالبان در سالهای گذشته گفته بودند که تغییر کرده اند اما اکنون به باور فعالان و آگاهان، همان محدودیتها و قوانین سختگیرانه دوره اول حاکمیتشان به صورت تدریجی در حال اجرایی شدن است.
با گذشت نزدیک به شانزده ماه از حاکمیت دوباره در افغانستان، هنوز هیچ کشوری حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته. رعایت حقوق بشر یکی از پیش شرطهای اصلی برای تعامل با طالبان خوانده میشود.