زرڅانګه، آوازخوان شناخته شدۀ زبان پشتو٬ برندۀ جایز موسیقی سال ۲۰۲۲ بنیاد آغاخان شد.
زرڅانګه در گفتوگو با رادیو آزادی از اختصاص این جایزه به خودش اظهار خرسندی کرد.
"زیاد خوشحال شدم. اکنون هم در یک منطقۀ کوهات در خیمه زندگی میکنم. تمام عمر من در خیمه سپری شد و این آهنگها را هم که خوانده ام، حکومت چیزی برایم نمیدهد، ۶ فرزند دارم، یکی شان فوت کرد، یتیمان او و دیگر بچهها هم هستند، اما هیچ تلاشی وجود ندارد."
اما زرڅانګه گفت که در بارۀ جزئیات جایزۀ بنیاد آغا خان آگاهی ندارد.
صفحۀ جایزۀ موزیک بنیاد آغا خان به تاریخ ششم اکتوبر نوشته که این جایزه به ۱۰ تن اختصاص یافته که یکی از برندگان آن زرڅانګه است. وجه مالی این جایزه ۵۰۰ هزار دالر امریکایی است که بین ۱۰ فرد برنده به گونۀ مساویانه تقسیم میشود.
در کنار زرڅانګه، هنرمندان و موسیقی دانانی که برندۀ این جایزه شناخته شده اند، داوودخان سدوزی از افغانستان، ذاکر حسین و اسین خان لانگاه از هند، عابیل بوکوم از مالی، کومبانی مینت از موریتانیا، پینی چاندرا رینی از اندونیزیا، سومیک دتا از بریتانیا، یحیا حسین از تانزانیا و یاسمین شاه حسینی از ایران است.
ارزش این جایزه ۵۰۰ هزار دالر است که میان ده تن از برنده گان تقسیم میشود
این هنرمندان از میان ۴۰۰ نامزد برنده شناخته شدن که مراسم اهدای جایزهشان از ۲۹ اکتوبر تا ۳۱ اکتوبر در شهر مسقط عمان برگزار میشود.
این جایزه هر سه سال از سوی بنیاد آغا خان به افرادی که در بخش موسیقی کار میکنند داده میشود.
گودر زازی، آوازخوان جوان افغانستان در پیوند به اختصاص این جایزه به بانو زرڅانګه به رادیو آزادی گفت:
"به نظر من این باید چندین بار تکرار میشد و بانو زرسانگه برندۀ این گونه جایزه شناخته میشد، در زمانی که موسیقی در افغانستان بند شده و بر زنان هر گونه محدودیت وضع شده و حقشان آن گونه که است برایشان داده نمیشود. من از این بنیاد تشکری میکنم و این را یک اقدام خوب میدانم، برای این که بانو زر څانګه سزاوار این جایزه است."
« راشه ماما زوی لیونی دی و شینوار لاونگینه» از آهنگهای مشهور بانو زرڅانګه است.
دو تن از علاقمندان این آوازخوان شناخته شدۀ افغانستان میگویند:
"آهنگهایی را که زرڅانګه سالها پیش خوانده، هنوز دوستداران زیادی دارد. آوازخوانها و آهنگسازهای زیادی از کمپوزهایش استفاده میکنند. من از علاقمندان خاص آهنگهایش هستم."
"تشکر از بنیاد آغا خان، اما دیگر آوازخوانهای مشهور زبان پشتو هم هستند که در وضعیت بد اقتصادی قرار دارند، باید دستشان گرفته شود و با این گونه تحفههای مادی و معنوی نوازش شوند."
حمدالله ارباب، نقاش نامدار افغان که تصویری از زرسانگه را نقاشی کرده، با نشر آن در صفحۀ فسبوکش، صدای زرڅانګه را صدای دلها خوانده و این جایزه را برایش تبریک گفته است.
بانو زرڅانګه میگوید که ۸۰ ساله است، اما هنوز هم خانه ندارد و در خیمه زندگی میکند.
پیش از این گزارشهایی از وضعیت بد اقتصادی بانو زرڅانګه به نشر رسیده بود. او در گفتوگو با رادیو آزادی ابراز امیدواری کرد که به زودی از این وضعیت بد اقتصادی بیرون شود.
معلوماتی که در بارۀ بانو زرڅانګه به نشر رسیده نشان میدهد که او در منطقۀ نورنگ پشتونخوا زاده شده است.
او با یک کوچی که لعل جان نام داشت ازدواج کرد، اما شوهرش حدود ۲۲ سال پیش به دلیل بیماری درگذشت.