شماری از نظامیان پیشین نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان که برای بیش از یک دهه با نظامیان امریکایی در ولایت‌های مختلف کار کرده اند، و هنوز هم در افغانستان هستند، ادعا می‌کنند که زنده‌گی پر از ترسی دارند.
یک نظامی پیشین افغان که می‌خواهد نامش در گزارش گرفته نشود، می‌گوید که ۱۳ سال در ولایت‌های گونه گون کشور، در نهادهای مهم امنیتی افغانستان کار کرد اما اکنون بی‌کار است و افزون بر آن زندگی پر از ترسی را سپری می‌کند_ترسی که مبادا از سوی افراد طالبان آسیب ببیند: " ما یک حالت بسیار بد را می‌گذرانیم. بی‌نصیب کردن ما از وظیفه نه تنها این که بر زندگی ما تاثیر بدی گذاشته است اما فکر کنم چالشی در برابر نظام کنونی نیز است. چون ما آموزش دیده هستیم، سیزده سال وظیفه انجام داده ایم و در بخش‌های گونه‌گون تخصص داریم."
پیش از این طالبان گفته اند که نظامیان حکومت پیشین را که دارای تجربه و صفات نیک باشند دوباره می‌گمارند اما در بارۀ چگونگی آن جزئیات بیشتر نداده اند.
این نظامی پیشین افغان ویدیویی از برادرش را که او نیز در صفوف نیروهای امنیتی وظیفه داشته با رادیو آزادی در میان گذاشت که او را در حالت زخمی نشان می‌دهد. به گفتۀ او برادرش در حملۀ ۲۶ اگست سال ۲۰۲۱ میلادی در یکی از دروازه‌های میدان هوایی کابل زخم برداشت_حمله‌یی که گروه داعش مسئولیت آنرا پذیرفت. در آن حمله سیزده نظامی امریکایی و ۱۷۰ غیرنظامی افغان کشته شدند.
این مرد اکنون سرپرستی خانوادۀ سیزده نفری را بر دوش دارد که بیشتر آنان زنان اند. او می‌گوید برآمدن از عهدۀ هزینه‌های خانواده برایش دشوار است.
داستان زندگی این نظامی پیشین بیان‌گر چگونگی زندگی هزاران نظامی دیگری است که در حکومت پیشین کار می‌کردند. شماری دیگری از این نظامیان نیز قصه‌های زندگی پر چالش‌شان را با رادیو آزادی در میان گذاشته اند.
این مرد سرباز اردوی ملی در حکومت مخلوع افغانستان بود.
به علت آن‌چه که تهدیدهای امنیتی در برابر خودش عنوان می‌کند، می‌خواهد نامش را در گزارش ننویسیم. می‌گوید هر چند سال‌های سال با نظامیان آمریکایی یک‌جا کار کرده است اما هنوز هم در افغانستان مانده است و حتی هیچ‌کسی از همکاران خارجی‌اش به ایمیل‌هایش پاسخ نمی‌دهند: "من به عنوان کسی که کار کرده بودم برای اهداف وزارت دفاع آمریکا در منطقه، توقع من این بود که در همان روزهای اول، در پانزده روز انتقال باید تخلیه می‌شدم تا من این‌قدر زجر و این قدر مشکلات امنیتی، تهدید امنیتی و مشکلات روحی و روانی را حال نمی‌داشتم. با وجودی که کمپنی که من با آن کار کرده بودم وعده کرده بود که انتقال می‌دهیم و کوشش می‌کنیم که انتقال بدهیم اما گفته بود که هیچ ضمانتی وجود ندارد که شما را انتقال دهیم."
پیش از این آمریکا بار بار گفته است که بر بیرون کردن همکاران افغانش از افغانستان پابند است.
ده‌ها تن دیگر نیز که در بیست سال گذشته با نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان کار کرده اند، قصه‌هایی از زندگی‌شان را زیر حاکمیت طالبان در یک سال گذشته با سندهای دست داشتۀ‌شان به رادیو آزادی فرستاده اند.
هرچند طالبان در بارۀ ادعاهای اینان به تازگی چیزی نگفته اند اما پیش از این مقام‌های حکومت طالبان بارها تأکید کرده که آنان بر بنیاد دستور رهبری‌شان به عفو عمومی پابند اند_آن‌چه که با گزارش‌های سازمان‌های جهانی از ترورهای هدفمند و شکنجۀ نظامیان پیشین با چالش روبرو شده است.
در ماه‌های نخست حاکمیت دوبارۀ طالبان بر افغانستان، ویدیوهای زیادی در رسانه‌های اجتماعی پخش شدند که در آنها ادعا می‌شدند که شماری از نظامیان پیشین از سوی کسانی منسوب به طالبان شکنجه می‌شوند_ادعاهایی که طالبان در آن زمان آن را رد کردند.
پیش از این دیدبان حقوق بشر گزارش داده است که طالبان در نخستین ماه‌های حاکمیت‌شان بر افغانستان کم از کم ۵۰۰ تن از نظامیان پیشین، خبرنگاران، فعالان مدنی، مدافعان حقوق بشری و سیاستمداران را کشته، شکنجه کرده و یا هم ناپدید ساخته اند_آن‌چه که طالبان رد می‌کنند.
در ۲۹ ماه سرطان امسال دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان "یوناما" در گزارشی در مورد وضعیت حقوق بشری در افغانستان نگاشت که اعضای حکومت طالبان از پانزدهم ماه اگست سال پیش میلادی تا پانزدهم ماه جون ۲۰۲۲ میلادی کم از کم ۱۶۰ مقام حکومت پیشین را کشته و با این کار عفو عمومی‌شان را زیر پا کرده اند.
اما ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان همان وقت این گزارش یوناما را نیز رد کرد.
